Gazeta Rimekembja

Në kuadrin e luftës kundër fesë islame dhe përpjekjeve donkishoteske për kthimin e myslimanëve shqiptarë në fenë katolike, gazeta “Koha Jonë”, aty nga mesi i muajit gusht 2006, kishte çelur një rubrikë, në të cilën kërkonte të dinte se cili ishte mendimi i lexuesve lidhur me anëtarësimin e Shqipërisë në Konferencën e Vendeve Islamike. Ndër të tjera, në atë rubrikë ajo shtronte edhe pyetjen nëse vendi ynë duhet të qëndrojë apo duhet të dalë nga ajo Konferencë. Madje, për t’i orientuar lexuesit e vet që të shpreheshin kundër vazhdimit të antarësimit të Shqipërisë në Vendet e Konferencës Islamike, gazeta nënvizonte faktin se edhe shkrimtari ynë i madh, Ismail Kadare, ka bërë thirrje për t’u larguar nga ajo Konferencë. Nga përgjigjet që i dërgoheshin gazetës, u njoha edhe me pikëpamjet e lexuesve të ndryshëm, qoftë brenda, qoftë jashtë vendit. Asokohe ndodhesha për një vizitë te fëmijët e mi në SHBA dhe shtypin e Tiranës e ndiqja përmes internetit. Mes përgjigjeve të ndryshme, më bëri shumë përshtypje ajo që vinte nga gazetari i njohur, franko-shqiptari Ervin Baku, që punon në Bruksel. Ai, ndër të tjera, shkruante: “…Shqipëria me origjinë është e krishterë. Sot ajo është 70% myslimane… Kjo e shqetëson shumë Evropën Perëndimore ku aspirojmë të integrohemi. Po e them troç dhe pa doreza: nuk është as korrupsioni, as krimi i organizuar, as trafiqet që po na vonojnë kaq shumë hyrjen në Evropë. Jo. Aderimi dhe vazhdimi në Konferencën e Vendeve Islamike përbën një handikap tejet të konsiderueshëm drejt Evropës së Bashkuar. Kjo nuk do t’u thuhet kurrë zyrtarisht politikanëve shqiptarë nga interlokutorët e tyre evropianë. Por mua personalisht më është thënë mëse një herë në tavolinat e Brukselit dhe të Strasburgut. Dhe më është thënë nga personalitete eminente të Bashkimit Evropian. Ndaj dhe vendosa t’i ndajë këto radhë me lexuesin e mrekullueshëm të “Koha Jonë”. (“Koha Jonë”, 15 gusht 2006).

Fjalët bukur të çiltra të zotit Ervin Baku na bindin përsëri e përsëri se cila është fytyra e vërtetë e Evropës Perëndimore në qëndrimin ndaj kombit shqiptar, se sa hipokrite dhe se sa e pabesë është ajo në bisedat “e ngrohta” që bën me politikanët tanë, se sa raciste dhe sa imorale tregohet ajo në skutat e realpolitikës. Pra, sipas fjalëve të zotit Baku, Evropa Perëndimore në qëndrimin ndaj vendit tonë manifeston një prostitucion të kulluar politik. Nga fjalët e zotit Baku del fare qartë urrejtja e neokonservatorizmit evropianoperëndimor kundër botës islame, urrejtje kjo, të cilën ky i fundit e shkarkoka gati haptazi vetëm kundër kombit shqiptar me shumicë myslimane, në trojet e të cilit nuk ka shtresa aq të pasura naftëmbajtëse që edhe me ne marrëdhëniet ai t’i kishte mjaltë e sheqer. Pikërisht kjo natyrë e pabesë, pikërisht ky moral prej prostitute i Evropës Perëndimore në qëndrimin ndaj vendit tonë, të cilin zoti Ervin Baku na e zbulon lakuriq në përgjigjen që i dërgonte gazetës “Koha Jonë”, më detyroi që në artikullin me titull “Kujtesë klasës politike kosovare”, të shprehja shqetësimet e mia lidhur me statusin e ardhshëm të Kosovës.

Pasi u njoha me përgjigjen e zotit Baku, edhe unë, po atë ditë, më 15 gusht, vendosa t’i përgjigjesha pytjes që shtrohej në rubrikën që kishte hapur gazeta “Koha jonë”, duke ia nisur mendimin tim me e-mail. Por, duke dyshuar në transparencën e kësaj gazete, vendosa që tekstin e përgjigjes sime ta hidhja në disketë dhe ta merrja me vete kur të nisesha për në Tiranë më 3 shtator 2006. Dhe nuk u gabova në dyshimet e mia. Të nesërmen, të pasnesërmen dhe më pas prita më kot botimin e përgjigjes sime. Me sa duket, gazetës “Koha jonë”, si katolikocentriste që është, nuk i kishte ardhur në osh përgjigjja ime, prandaj edhe nuk e botoi asnjëherë. Për këtë arsye tekstin e përgjigjes sime tani po e botoj në të vetmen gazetë nacionaliste, siç është “Rimëkëmbja”, mungesën e së cilës në internet gjatë muajve të verës, kur ndodhesha në SHBA, e kam ndier shumë. Ja teksti i plotë i asaj përgjigjeje:

“Mendoj se të kërkosh që Shqipëria të dalë nga Konferenca e Vendeve Islamike, në mënyrë që Evropa të na pranojë në gjirin e saj, do të thotë sikur ne deri tani nuk paskemi qenë në Evropë. Në të vërtetë, Shqipëria në Evropë ka qenë shumë e shumë më herët sesa Evropa të bëhej “Evropë”. Në qoftë se disa “evropianistë” shqiptarë e shikokan daljen nga Konferenca e Vendeve Islamike si të vetmen mundësi për të na pranuar Evropa në gjirin e vet, ata, tërthorazi, na “bëkan një zbulim të madh”, sikur Evropa, në strategjinë e saj për pranimin e vendeve të tjera në BE, të udhëhiqej nga komplekse religjioze, gjë që nuk është e vërtetë. Kur vetë Evropa Perëndimore ka marrëdhënie të ngrohta me vendet e Konferencës Islamike, atëherë a është e udhës që Shqipëria të kërkojë “të ftohet” me vendet e kësaj Konference? Sipas “evropianistëve” shqiptarë, u dashka që Turqia të kërkojë të dalë nga Konferenca e Vendeve Islamike para se të pranohet në BE!

Thirrjes së Ismail Kadaresë që nga Parisi për t’u larguar nga Konferenca e Vendeve Islamike nuk i duhet kushtuar shumë rëndësi, meqenëse në deklaratat e tij për çështje të politikës shqiptare, shpeshherë janë vënë re lajthitje të theksuara. Madje profesori i filozofisë në Universitetin e Tiranës, dr.Hysamedin Feraj, e ka analizuar me hollësi mendimin politik të zotit Kadare në studimin interesant me titull “Kadarea, gabi i mendimit shqiptar”, të botuar në gazetën “Rimëkëmbja” të datës 6 qershor 2006. Zoti Kadare, para se të kërkojë daljen e vendit tonë nga Konferenca e Vendeve Islamike, le t’i kërkojë Evropës se ç’pati që na i copëtoi trojet tona etnike dhe shqiptarët i hallakati nëpër pesë shtete të ndryshme të Evropës Juglindore. Madje një kontribut të madh në atë copëtim, krahas Rusisë cariste, dha pikërisht Franca, e cila Kadaresë në vitin 1990 i dha azil politik”.

Por tërë taborit të “papistëve” shqiptarë, alias katolikocentristëve, këtyre njerëzve pa kombësi të caktuar dhe pa atdhe, të dashuruar marrëzisht pas racizmit evropianoperëndimor që manifestohet haptazi në qëndrimin ndaj kombit shqiptar, u kanë rënë trutë në qafë: nuk janë në gjendje ta kuptojnë që Evropës Perëndimore nuk i ka tepruar më “dashuri” për t’ua bërë “dhuratë” shqiptarëve. Dashurinë që ka pasur për të tjerët, ajo ua ka dhuruar me kohë serbogrekëve dhe ortodoksisë serbogreke. Evropa Perëndimore kërkon kthimin e myslimanëve shqiptarë në të krishterë vetëm e vetëm që ta shuajë vetëdijen e tyre kombëtare, se edhe atëherë kur kanë qenë të krishterë, ata nuk e kanë gëzuar fare përkrahjen e saj. Skënderbeu i krishterë, një i vetëm, për një çerek shekulli, përballoi sulmet e Perandorisë Otomane, kurse Evropa e krishterë bënte sehir. Madje Venediku katolik sillej me pabesi kundër tij.

Prandaj, zoti Baleta, libri “Zagarët e papizmit” do të jetë shumë i mirëpritur për mbarë shqiptarët muslimanë në krejt trojet e tyre etnike në Evropën Juglindore. Jam i bindur që ai libër, krahas librit “Përballja me islamofobinë”, do të shërbejë si një kontribut me vlerë në sqarimin edhe më me forcë të çështjes se feja islame, të cilën shqiptarët e përqafuan në kuadrin e Perandorisë Otomane, shërbeu si një mbështetje e fuqishme e mbijetesës së tyre kombëtare dhe e forcimit të mëtejshëm të vetëdijes së tyre kombëtare, në përballjen me shovinizmin e egër të ortodoksisë serbogreke. Katolikocentristë të tillë, si Ismail Kadarea, apo “gabi i mendimit shqiptar”, siç e karakterizon me shumë të drejtë profesori Hysamedin Feraj, si edhe tabori i tij tiranas (përfshirë këtu edhe janullatistin Sabri Godo dhe profesorin ish-president, zotin Rexhep Meidani, që në simpoziumin e organizuar më 29-30 shtator në Tiranë me temë problemet e besimit fetar, i bëri jehonë me kënaqësi shpifjes që bëhej në një studim të Universitetit të Oksfordit, ku thuhej se në Shqipëri paska 39% myslimanë dhe 35% të krishterë), kanë nevojë t’u kthjellohet sadopak truri me ca të vërteta që do të shtjellohen në librin “Zagarët e papizmit”, në mënyrë që të gjykojnë me këmbë në tokë për fenë islame në mbarë trojet etnike shqiptare, ku myslimanët përbëjnë 85-90% të krejt popullsisë së tyre.



Eshref Ymeri

Tiranë, 15 tetor 2006

Eshte nder te jeshe mysliman, apo i krishter



Gjithcka qe sherben per mire eshte e mire. Por qe te jeshe i mire, nuk duhet te leshe shteg per t’u bere diçka e keqe. Kete arsyetim do ta beja ne radhe te pare per njerëzit e politikes, forcat politike, pastaj per intelektualet qe ndikojne ne jeten e shoqerise e me pas per gjithe qytetaret. Nuk mund te besosh se mendojne per mire pushtetaret e opozitaret kur shoqerise po i shkaktojne trauma te renda politike, ekonomike, psikologjike. Shoqeria qytetare nuk mund te kenaqet me premtimin se do te shperblehet nga nje jete me e gezuar pas vdekjes. Ajo kërkon jete me te mire edhe ketu ne toke. Por deshira per pervetesim te pushtetit nga te pamoraleshmit eshte aq e skajshme sa ata neperkembin qeniet njerezore, traditat, kulturen, politikat, interesat themelore te kombit tone. Realitetin politik shqipetar, te cilen e kane zaptuar dhe po e perdhosin perdite politikane, pushtetare, media e shkruar dhe elektronike qe eshte kthyer ne nje prone e tyre tashme, deri dhe njerëz qe veoprojne ne emer te fese e te besimit.

I del detyre intelektualeve te vertete nacionaliste, te mbrojne vendin nga anarkia e krijuar. Ne qofte se e deshirojme te verteten dhe ta mbrojme ate, duhet te respektojme me cdo kusht kulturen dhe zakonet tona kombetare te trasheguara. Atehere do te ndertojme nje shoqeri te kulturuar, me njerez te lire dhe te barabarte perpara se te drejtes. Pushteti duhet ti nenshtrohet ligjit dhe jo individit qe ka zaptuar pushtetin.Renia ekonomike ne Shqiperi ka cuar ne mungese stabiliteti politik dhe paligjeshmerie,qe do te thote, pasiguri, mungese e rendit, paqes, lirise dhe te drejtave te njeriut ne vend.

Rrugen qe nje individ ka ndermend te ndjek, nuk e percaktojne as perendite as ligjet; ai e zgjedh vete dhe filzofia e tij munde te jete per te nje mjet per te percaktuar dhe arritur qellimet e tija lirike psihike, morale, ekonomike.”Brendesimi brenda vetes i moralit” i jep individit lirine per te vendosur per nje veprim te sakte. As njeri nuk mund te jete i lumtur, ne se nuk vepron ne perputhje me traditat dhe me vlerat themelore te kultures qytetare te kombit te tij. Per te hetuar te verteten dhe te miren nuk do mund te arrihet kurre ndonjehere.Por njeriu rron e jeton me shprese.

Nderoje te verteten dhe te miren, shoqerimi jetes me to duhet te jete i pa ndashem qe ajo te mbetet e vlefsheme dhe ta ruajme qe te mos perdoren per interesa egoiste. Dinjiteti dhe vlera e nje njeriu nuk matet me poziten e tij shoqerore. Me gjithe ate ne nuk kemi pse ta pengojme vehten te mendojme thelle per problemet dhe pengesat qe na dalin gjete jetes ne vazhdim, nga politikane te pandergjegjeshem dhe te pa pergjegjeshem. Jeta jone ne shoqerine qe na rrethon, si brenda vendit ashtu dhe jashte saj nuk jane te varura plotesisht prej tyre. Pra, askush tjeter pervec nesh, nuk mund ta percaktoj kuptimin e ekzistences sone, qe eshte e sunduar nga ekonomia dhe korrupsioni galopant qe po pushton krejt shoqerine kudo.Gjithashtu i ka ardhur koha intelektualeve dhe shkencetareve tane te mos qendrojne indiferent, por te shqetesohen seriozisht per te ardhmen e kombit te tyre sa s’eshte vone. Edhe ata qe thone se nuk jane marre me politiken e deritanishme duhet t’i bejne pyetjen vetes: Dhe c'fare duhet te bejme per kombin e neperkembur?. Per fatin e mire te kombit shqipetar po i vijne ne ndihme dhe njerez si letrari i madh i gjuhes Shqipe akdemiku Rexhep Qosja. Debati Kadare Qosja beri mire qe u nis, ne kete debat duhet te kete dhe njerez te tjere serioze me vlere kombetare, pamvaresisht qe ky debat eshte nisur me pare nga te tjere.

Me dy shtator u mbajt ne Tirane konferenca nderkombetare" Muslimanet ne Ballkan realiteti dhe e ardhmja". Edhe pse nuk i perkas fesë Islame, ftesen e prita me shume kenaqesi. Nuk eshte dhe aq e lehte te marresh pjese ne nje aktivitet te ketille te rendesishem,dhe te japesh mendim kur nuk je i kesaj fushe.Njekohesisht as nuk e mendova se isha i tepert. Veprimtaria politike e perbashket shumevjeçare me koleget e mij te nderuar Abdi Baleta e Dr. Hysamedin Feraj, Bujar Shehu, Eshref Ymeri e te tjere ne “Rimekembja” me ka lidhur me mendimin se eshte domosdoshmeri te mbrosh te drejten dhe te verteten, të kundërshtosh "pabesite", te jesh me shume parimor se pragmatist ne politike.

Ne ate Konferencen njeditore me nivel te pelqyeshem mbi gjendjen e myslimaneve ne Ballkan (qe u mbajt ne mjediset e hotel Tirana nen organizimin e kujdesshem të Z.Dr.Ramiz Zeka, drejtori i Institutit te qytetërimit e mendimit islam në Tirane) ra në sy koha e pamjaftueshme per te diskutuar rreth kumtesave qe u paraqiten, sidomos atyre qe shtronin probleme te mprehta te kohes. Per kete do te duheshin te pakten dy dite. Miqte, per mendimin tim personal u larguan pa marre me vehte nje pamje plotësisht te qartë mbi realitetin politiko-fetar dhe përpjekjet per te neperkembur fene myslimane ne Shqiperi.Qe me shembjen gjoja te komunizmit ne Shqiperi dhe me lejimin e feve, Islami mori dhe vazhdon te marre goditje te cilat jane krejtesisht te pa baza nga islamofobet e jashtem dhe te brendeshem. Ende nuk kishim arritur ta përfundonim leximin e librit me titull "Perballjet me Islamofobine” shkruar nga Z.Abdi Baleta, kur vume re nje varg tjeter veprimtarish me teh antimysliman ne propaganden shqiptare qe nisen menjehere pas sulemve qe beri kunder Profetit te myslimaneve, Papa Benedikti XVI ne viziten e tij ne Mynih, ku ne nje meshe te hapur, para mijera besimtareve gjermane leshoi si kushtrim frikësues per "Perendimi pa Zot” kercenimin nga bota Islame" e tronditur nga frika qe i ngjall “Perendimi pa Zot”. Deklarata e Papes Benedikti i XVI ne shtypin shqiptar u pasqyruan dhe komentuan shpesh me synime ngacmuese per fene islame dhe u keqperdoren per te ndezur islamofobine qe eshte demaskuar e kundershtuar shpesh ne faqet e gazetes “Rimekembja”.

Une nuk jam mysliman, i perkas fese ortodokse dhe nuk e nderroj fene. Por kete nuk e shoh si pengese te punoj ne lidhje shume ngushte me besimtare te fese islame ose me ateiste ne veprimtari politike e veprimtari te tjera per te miren e kombit e ne sherbim te te vertetes e te drejtes. Pra edhe une u them islamofobeve, kudo qofshin, se Islamit nuk kane se cfar ti bejne, as ortodoksofobet s’kan ç’ti bejne ortodoksise as katlikocentristet nuk mun d t’i bejne si vetja gjithe besimtaret katolike. Katolikocentristet po luajne nje rol shume te keq ne shoqerine shqiptare, po punojne ne drejtim te percarjes se kombit te tyre, edhe vet feja katolike nuk i shtyn per nje gje te tille. Vihet re se ka dhe politikane e pushtetare qe nuk mbajne qëndrime korrekte ne raportet midis politikes e fese. Krahas atyre politikaneve qe përpiqen te bejne “politike me frymezim fetar” ka dhe akademike apo intelektuale qe ndikojne per prishjen e harmonise fetare, gjoja për te përqafuar prirjet moderne qe kërkon Europa..Ka qytetare jo fetare qe sherbejne e sakrifikojne per kombin e tij sic ka dhe fetare qe rrijne indiferent ndaj nevojave te domosdoshme qe i duhen kombit, por ka dhe qytetare servil te pushtetareve qe me sjelljet e tyre hedhin ca rromuze, gjoja se po mbrojne shtetin, corodisin shoqerine e qytetarine me veprimet e tyre.



Frederik Ruco

“HUNVEIBINËT ISLAMOFOBË” NË UNIVERSITETIN E DURRËSIT



RIKTHEHET REVOLUCIONARIZMI ATEIST I GJIMNAZIT “NAIM FRASHËRI”



Në mesin e viteve 1960 Kina u trondit dhe bota u çudit nga shpërthimi i “revolucionit kulturor”. Në shënjestër të sulmeve të egra të ”hunveibinëve” ( gardistëve të kuq) u vunë e shkuara dhe gjithçka tradicionale, madje edhe shumë aspekte te jetës në Kinën komuniste. U vunë në shënjestër arti e muzika. U vunë në shëjesstër feja e besimi. U vu në shënjestër edhe veshja e njerëzve. Çdo gjë duhej të ishte e thjeshtë dhe “revolucionare” deri në shëmti. Sipër fustaneve të mëndafshta apo trikove te leshta me ngjyra gratë e vajzat kineze duhej të vishnin kostume doku të të njëjtës ngjyrë. Burrat kinezë mund të visheshin vetëm me “uniformën Mao”, me xhaketa të mbëthyera me kopsa deri në grykë.

Shqipëria komuniste në atë kohë ishte aleati më i ngushtë dhe miku më i afërt në politikë e ideologj i Kinës komuniste. Ishte e pashmangshme që “revolucioni kulturor kinez” të kishte ndikimet e tij edhe në Shqipëri. Por Shqipëria e vockël komuniste europiane ndryshonte shumë nga gjigandi komunist aziatik. Edhe pse udhëheqja komuniste shqiptare ishte e detyruar të bënte diçka për të ndjekur Kinën ishte e pamundur që “revolucioni kulturor” kinez të përsëritej natyrshëm si kopje e modelit kinez në Shqipëri. Kjo u pa qysh në emërtimin që zgjodhi udhëheqja komuniste e Shqipëris për imitimin e dukurisë kineze në vendin tonë. Në Shqipëri u sajuan dhe u përdorën termat “revolucionarizim i mëtejshëm i jetës së vendit”. Imitimi i “revolucionit kulturor” kinez më shumë u pasqyrua në sulmet kundër “mbeturinave të shoqërisë së vjetër”, “bestytnive e zakoneve prapanike”, në sulmet kundër veshjes tradicionale të shqiptarëve dhe veçanërisht në sulmet kundër besimit e feve, kundër institucioneve e praktikave fetare, kundër simboleve fetare. U shembën kisha e xhamia. U detyruan priftërinjt, hoxhallarët, dervishët e baballarët të hiqnin kamillafët, çallmat, xhybet, rasot; të rruanin mjerat, të flaknin tespihet, të fshinin librat fetarë.

Por “revolucionarizimi” nuk kurseu as laikët e kthyer me urdhër në ateistë. Vajzat e gratë e fshatit u veshën me tuta të shëmtuara për të luftuar kostumet e bukura popullore. Vajzave të qytetit u rekomadohej uniforma ushtarake e zboristëve. Fustanet e shkurtra, pantallonat e gjëra, flokët e gjata të djemve e flokët e shkurtër të vajzave, u shpallën kundërrevolucionarë ( si herezitë fetare në kohën e inkuizicionit kishtar mesjetar). Në aeroportin e Rinasit e portet e Shqipërisë u vendosën “xherahët e revolucionarizimit”, berberë e rrobaqepës që vringëllinin gërshërët kundër çdo personi që kishte mjekër ose pantallona të gjëra, që kthenin mbrapsht në avion ose anije vajzat e huaja me minifunde, burrat me mjekra e mustaqe kur këta nuk ndërronin rrobat, ose nuk pranonin t’u qethej koka, t’u rruhej mjekra e priteshin mustaqet.

“Merita” për nismën e këtyre masave iu njoh gjimnazit shtetëror “Naim Frashëri” në Durrës. Në këtë shkollë të mesme ishte ndjerë gjoja më shpejt e më fort jehona e revolucionit (anti)kulturor hunveibin të Kinës. Edhe tani në vitet e demokracisë shefi i asaj kohe i propagandës së PPSH, Ramiz Alia, në shpjegimet e tij ngulmon se nuk ishte Partia e Punës që nxiti gjimnazin “Naim Frashëri në Durrës të ndizte fitilat e bombës së “revolucionarizimit të mëtejshëm të jetës “ në Shqipëri, por ishin vetë nxënësit e këtij gjimnazi.

Ky debat është pa kurrfarë interesi tani. Me interes është të kujtojmë nismën “revolucionare” të gjimnazit të Durrësit që u përdor si sebep për ndalimin e besimit e të feve në Shqipëri, në një kohë kur sërish në Durrës përsëriten të tilla “nisma revolucionarizuese”. Kësaj radhe nuk është më një shkollë e mesme, por Universiteti i sapo hapur në Durrës ku ngrihet lart i njëjti flamur i një ideologjizmi të verbër. Kësaj here ky flamur inkuizicionist kundër herezisë fetare nuk ngrihet kundër besimit në përgjithësi e gjithë feve, por vetëm kundër fesë islame. Kësaj here ky flamur i mendësive inkuizicioniste nuk ngrihet për të mbrojtur ateizmin, por për të “mbrojtur” laicizmin. Kësaj here është një rektor universiteti dhe kolegët e tij që tregohen shumë më kryeneçë në “revolucionarizimin e tyre” antimysliman, sepse po i kundërvihen atij mendimi të shëndoshë që shprehin shumë intelektualë, madje në emër institucionesh të larta arsimore të vendit, politikanë e mekanizma shtetërorë se nuk është veprim i arsyeshëm të ndëshkosh studentët pse në veshjen e paraqitjen e tyre shprehin edhe përkatësitë e tyre fetare.

Rektori i Universitetit të Durrësit tregohet shumë më antimysliman se mësuesit e nxënësit e gjimnazit “Naim Frashëri” para 40 vitesh kur vepronin me porosi e me urdhër të partisë-shtet. Mendimet çapraz të këtij rektori Universiteti i kemi lexuar e dëgjuar në gazeta e media disa herë. Është për t’u habitur që 40 vjet pas nismës së gjimnazit “Naim Frashëri” në Durrës, nismë që ka lënë një shije të hidhur në tërë Shqipërinë, në Durrë shfaqet një rektor Universiteti që bën veprime shumë më të shëmtuara dhe më sfiduese kundër të drejtave themelore të njeriut, kundër arsyes njerëzore dhe sepse me kokëfortësi nuk ia vë veshin asnjë argumenti që i japin të tjerët për të ndrequr gjykimet e tij të shpërfytyruara për kohën në të cilën jetojmë.

Është qesharake kur e sheh dhe e dëgjon këtë rektor universiteti të përdorë një gjuhë shumë të papërpunuar, që nuk do t’i falesh as një analfabeti, që të mbrojë qëndrimet e tij. Është qesharake kur rektori fshihet pas “ferexhesë së laicizmit” sa herë shfaqet në debat. Edhe në një emision krejt të kotë në “Top Shou” të “Top Channel-it” (po shumohen “topet” më mediat shqiptare se tani ka dalë dhe një “top story”) ngrefosej me poza të “mbrojtësit të laicizmit” në Universitetin e Durrësit, por duke lënë të kuptohej fare qartë për teleshikuesit se nuk e kishte të qartë se çfarë është laicizmi dhe çfarë do të thotë laicizim i shkollës dhe i arsimit. Për një rektor universiteti nuk është punë aq e vështirë të mësojë këto gjëra. Këtij rektori do t’i mjaftonte ta hapte vetë ndonjë fjalor gjuhësor, ose nëse nuk di gjuhë të huaja, të vinte ndonjë koleg të tij t’i përkthente shpjegimet nga ndonjë fjalor gjuhësor për të kuptuar se “laicizim i shkollës dhe i arsimit” do të thotë të kesh programe mësimore laike, jo fetare. Me kaq puna është e mbyllur. Besimi fetar i nxënësve e studentëve, shfaqja e bindjeve dhe besimit të tyre fetar në veshje, apo në mënyra të tjera, nuk ndikon aspak negativisht në “laicizmin e arsimit e të shkollës”.

Sipas fjalorit “Peti Robert” të gjuhës frënge për fjalën “laik” shpjegimet fillojnë kështu “që nuk bën pjesë në kler, ose në urdhërat klerikal, kur flitet për të krishterë të pagëzuar”. Pra, mund të jesh i pagëzuar si i krishterë dhe të jesh laik. Pastaj flitet për “shoqëri laike, për ta dalluar nga ajo klerikaliste”. Më tej bëhet fjalë për “arsimin laik si e kundërta e arsimit fetar”. Kështu as shamia në kokën e një studenteje të besimit mysliman, as mjekra në fytyrën e një studenti mysliman, nuk ia cenon karakterin laik Universitetit të Durrësit, përderisa programi mësimor nuk është fetar dhe vajza me shami e djali me mjekër mësojnë në këtë universitet lëndë si gjithë të tjerët, lëndë jo fetare. Sipas “Petit Robert” fjala “laikat” do të thotë “tërësia e të krishterëve që nuk kryejnë funksione kishtare”, pavarësisht se dhe këta mund të mbajnë kryqin. Kurse “laicizëm” do të thotë doktrinë që priret t’u japë institucioneve karakter jofetar”, pra nuk ka të bëjë me prirjen e njerëzve për të shfaqur në publik përkatësinë fetare nëpërmjet veshjes ose me mënyra të tjera. Fjala “laicitet” shpjegohet si “karakter laik”, ose “parim sipas të cilit ndahet shoqëria civile nga ajo fetare”. Sipas këtij parimi “ shteti nuk ushtron ndonjë pushtet fetar dhe kisha nuk ushtron ndonjë pushtet politik”. Prania në auditoret e universitetit të Durrësit e një studenteje me shami në kokë dhe e një djali me mjekër nuk e cenon laicitetin (karakterin jofetar) të universitetit, sepse nuk do të thotë se po ushtrohet këtu ndonjë autoritet fetar.

Edhe në fjalorin e gjuhës angleze “Uebster” fjala “lay” (laik) shpjegohet: ”jo klerikal, jo kishtar, njerëzit e zakonshëm për dallim nga kleri; që nuk ka të bëjë me priftërinë”. Fjalori i gjuhës angleze ka dhe një shpjegim për përdorimin specifik në këtë gjuhë të termit “laik”, që do të thotë se “nuk ka të bëjë me një profesion, që nuk është profesionist”. Me sa duket rektori i Universitetit të Durrësit qenka “laik” vetëm në këtë kuptimin specifik që ka marrë kjo fjalë në gjuhën angleze, sepse gjykon për laicizmin jo si profesionist, por thjesht si një fanatik islamofob.

Po pse ndodh vallë që 40 vjet pas nismës revolucionarizuese hunveibine në gjimnazin “Naim Frashëri” në Durrës, ku u ndez zjarri për të përvëluar të vjetrën, të prapambeturën, gjithëçka të lidhur me fetë, del një rektor universiteti që përtërin, madje imiton më shëmtueshëm, atë nismë, duke e drejtuar kundër fesë islame?! Është e vërtetë se fryma antifetare e “revolucionit kulturor” kinez në Shqipëri qëndroi më gjatë dhe ishte më e ashpër se në Kinë. Por përsëri duket e çuditshme që një frymë e tillë të ketë gjetur kaq gjatë vend në mendësitë e një rektori universiteti të vitit 2006 dhe të shpërthejë me një fanatizëm islamofob që të kujton inkuizicionin kishtar të krishterë në Spanjën e shekullin XV. Nuk dimë nëse rektori i Universitetit të Durrësit ka qenë nxënës në gjimnazin “Naim Frashëri” në vitet 1960-70 që nga nostalgjia për atë kohë të humbasë arsyen tani. Por edhe kjo do të ishte pak për të shpjeguar qëndrimet, e sidomos arsyetimin që bën.

Më e besueshme është se ky rektor po ndjek disa intelektualë të tjerë shqiptarë që kanë rënë nën psikozën antimyslimane të një “hunveibinizmi perëndimor”, të asaj islamofobie që po importohet në Shqipëri prej disa vitesh. Kjo islamofobi është shfaqur shpesh nëpërmjet fushatave “kundër shamisë së kokës” të besimtareve myslimane. Veprimi i rektorit të Universitetit të Durrësit ka përkuar në kohë me sherrin që plasi në Angli kur kryetari Dhomës së komuneve, ish-ministri i jashtëm Xhek Strou, deklaroi se nuk dëshiron të shohë para tij gra myslimane që mbajnë ferexhe. Menjëherë islamofobët shqiptarë u kërleshën kundër “shamisë së kokës”, me klishetë e zakonshme kundër “ferexhesë”. Kryetari i Bashkësisë Islame, Selim Muça, ua bëri edhe një herë të paditurve atë shpjegim që u kanë bërë shpesh të tjerë se “shahmia në kokë” dhe “ferexheja që mbulon fytyrën e grave” janë të dy gjëra të ndryshme. Selim Muça bëri mirë që deklaroi në emër të Bashkësisë Islame se nuk pëlqen mbajtjen e ferexhesë nga gratë myslimane, por është e drejta e tyre njerëzore dhe fetare të mbajnë shaminë në kokë. Mirëpo islamofobëve përsëri nuk u mbushet mendja, edhe tani që flet kryetari islam i moderuar dhe jo ndonjë “ekstremist islamik” laik. Përkundrazi islamofobët e dalldisur si Mustafa Nano edhe në këtë rast deshi të vendoste një vijë të tij të demarkacionit midis të drejtës së vajzave myslimane për të mbajtur shami në kuadër të ”të drejtave të njeriut” dhe mbajtjes së shamisë prej tyre si “simbol i fesë myslimane”. Islamofobët janë dakord që vajzat të mbajnë sa të duan shami në kokë, por jo si simbol të fesë islame. Ata janë dakord që gjithë shqiptarët të mbajnë mjekra si të Janullatosit, si të Andrea Stefanit, të dalin me këto mjekra në ceremonitë publike, të mbulojnë me to ekranet e televizioneve, por nuk durojnë dot mjekra për të shprehur përkatësinë e njerëzve në fenë islame. Gazetari i “Mapo-s” së re që është hapur në tregun e matrapazllëkut publicistik kur bisedon me besimtaren myslimane që mban shami përpiqet që edhe këtë ta paraqesë më shumë si imitim dhe si admirim për Nënë Terezën se si përkushtim ndaj fesë islame. Ja deri ku shkon spekulimi!

Ajo që bën rektori i Universitetit të Durrësit për hir të “laicizmit” është një gjë më e shëmtuar se ajo që bënin aparatçikët fanatikë të komunizmit “për hir të ateizmit”. Ajo që bën rektori i Universitetit të Durrësit është një gjë shumë më pa vend dhe më e shëmtuar se ajo që bënë para 40 vitesh “komisarët e PPSH-së” në gjimnazin e Durrësit. Ajo që bën rektori i Universitetit të Durrësit është një islamofobi vulgare. Rektori i Universitetit të Durrësit mund të gjejë shoqëri vetëm tek islamofobë të çakërdisur e të pështirë si Kastriot Myftaraj, që duke marrë shkas nga trimëritë e rektorit e shtron çështjen ”ose të lejohet shamia e kokës e myslimaneve, ose të nxirret myslimanizmi jashtë ligjit”. Ja dhe një provë tjetër se si ringjallen jehonat e nismës së gjimnazit të Durrësit pas 40 vitesh.

Pas asaj nisme fetë në Shqipëri u nxorrën jashtë ligjit. Kjo u sanksionua dhe në kushtetutën e vitit 1976. Tani në vitin 2006, 30 vjet pas miratimit të kësaj kushtetute, që u abrogua nga zhvillimet demokratike në vitin1991, në shtypin shqiptar (gazeta “Sot”) shfaqen sërish fjalët “të nxirret Islami jashtë ligjit në Shqipëri”. Nuk mund të ketë gomarllëk më të madh se të ripërtërish idenë komuniste të nxjerrjes së fesë jashtë ligjit. Këtë e dëshmoi përvoja shqiptare nga viti1967 në vitin 1991. Dhe këtë gomarllëk e bëjnë ata që fanatizmi islamofob ua ka kthyer trutë në baltë. E për fat të keq pranë sharlatanëve të njohur prej vitesh shohim të radhisë veten dhe një rektor universiteti!

Na vjen keq për qytetarët durrsakë që pasi u ka mbetur në derë ajo hija e keqe e nismës antifetare të gjimnazit “Naim Frashëri, tani po e përurojnë universitetin me një hije të zezë që hedh ofensiva ilsamofobe kundër shamisë e mjekrës “myslimane ne” Durrës, pikërisht në Durrës ku drejtuesit e shoqatës lokale dhe të xhamisë u munduan që iftaret e Ramazanit dhe Bajramin e Madh t’i kthenin më shumë se në çdo qytet të Shquipërisë nga veprimtari të mirëfillta fetare në veprimtari propagandistike “për harmoninë e tolerancën fetare”. Rektori i universitetit ua shpërbleu me islamofobi këtë përpjekje.



29 tetor 2006 Abdi Baleta

TUNIZIA I VËRSULET SHAMISË SË KOKËS



Nga Heba Saleh në Kajro

Botuar në të përditshmen “Financial Times” më 16 tetor 2006



Autoritetet tuniziane kanë nisur një fushatë kundër shamisë së kokës së myslimaneve me anë të zyrtarëve të lartë e kritikojnë atë si një formë “sektare” të të veshurit dhe me anë të policisë që i ndalon gratë në rrugë dhe u kërkon atyre të zbulojnë flokët.

“Më ndaluan në treg dhe më dërguan në një zyrë policie për të nënshkruar një premtim që nuk do ta vesh kurrë më shaminë”, thotë Faiza Rahem, e cila punon në një studio ligjore private. “Raporti i policisë thotë se u arrestova në flagrancë (u kapa me presh në dorë), Nuk pranova të nënshkruaj dhe për fat oficeri ishte aq i shëndetshëm nga mendtë sa të më linte të largohesha”.

Presidenti Zine Al-Abidine Ben Ali, i cili e shtypi opozitën e moderuar islamiste të vendit në vitet 1990, tha javën e kaluar se ishte e nevojshme “të bëhej dallimi midis veshjes sektare … e importuar dhe e paftuar … dhe veshjes tradicionale tuniziane, një symbol i identitetit që i ka rrënjët në historinë tonë”.

Zyrtarë të tjerë ditët e fundit janë cituar të kenë akuzuar ata, të cilët kanë nxitur shaminë e kokës islamike si njerëz të cilët fshihen pas fesë për të arritur qëllime politike.

Ndalimi alla-turk në veshjen e shamisë së kokës në vende publike i ka fillesat në vitin 1981 kur u paraqit nga ish presidenti Habib Burgiba, i cili u përpoq të vuloste një model sekular në vend. Gratë tuniziane, të cilat këmbëngulin që të mbulojnë flokët e tyre në shkolla dhe zyra qeveritare rrezikojnë të humbasin punën. Znj. Rahem tha se ajo u nuk u lejua të hynte në shkollën e djalit të saj, sepse kishte vënë në kokë shami.

Por pavarësisht ndalimit, numri i grave që po përdorin veshjen islamike është rritur në vitet e fundit. Analistët tunizianë citojnë ndikimin e klerikëve në kanalet satelitore të përhapura nga vendet e tjera arabe si shkakun kryesor të kësaj tendence. Ata thonë se në shumicën e rasteve ato të cilat veshin veshjen islamike e bëjnë më shumë për arsye besimi se sa politike.

“Tashmë zhvillohet një fushatë e ashpër kundër shamisë së kokës”, thotë Suad Haxhi, një veprimtar i të drejtave të njeriut. “E dënoj atë sepse kjo do të thotë që grave tuniziane u është hequr e drejta për të zgjedhur se çfarë duan të veshin, gjë e cila është kundër kushtetutës. Përveç kësaj, qeveria po krijon një atmosferë tensioni dhe armiqësore, e cila mund të çojë pikërisht në një lloj sektarizmi të cilit ata pretendojnë se duan ta pengojnë”.

Vëzhgues të tjerë thonë se shumë njerëz ishin të pakënaqur nga përpjekjet për të zbatuar ndalimin e veshjes së shamisë së kokës, por kjo pakënaqësi në një vend ku nuk tolerohet disidenca ata kishin frikë të flisnin.

Z. Ben Ali ka shtypur përphapjen e ideve dhe shenjave fetare, të cilat mund të forcojnë opozitën islamike të nxjerrë jashtë ligjit. Ai veproi kundër islamistëve në vitet 1990 pas dhunës që shpërtheu në Algjeri, ku ushtria veproi për të penguar një parti ligjore islamike të merrte fuqinë pas fitores në zgjedhjet e vitin 1991.

Europë



KONSERVATORËT SPANJOLLË PROTESTOJNË PASI FESTIVALET QË FESTOJNË MUNDJEN E ISLAMIT PO ZBUTEN



Nga Viktoria Burnett në Madrid

Botuar në të përditshmen “Financial Times” më 16 tetor 2006



Një vendim i qyteteve spanjolle për të zbutur tonet e festivaleve që evokojnë dëbimin e sunduesve muslimanë të vendit kanë nxitur politikanët konservatorë të nxitojnë të mbrojnë tranditën dhe ka shërbyer si shkëndijë për debatin mbi lirisë së të shprehurit dhe ndjeshmërisë fetare. Kjo çështje i bën jehonë polemikës që zhvillohet në Europë mbi vetëcensurën që pasoi anulimin e operës së Moxartit në Gjermani, e cila u gjykua si offensive ndaj muslimanëve.

Partia Popullore e opozitës të premten kërkoi që qeveria të mbronte festivalet nëpërmjet krahut kulturor të Kombeve të Bashkuara, Unesco. Eduardo Zaplana, zëdhënësi i grupit parlamentar të Partisë Popullore tha: “Në asnjë rrethanë nuk mund t’i përkulemi kërkesave të njerëzve të cilët na frikësojnë, dhe jemi krenarë për këto festivale”.

Festivalet e organizuara të të krishterëve dhe maurëve, siç njiheshin sunduesit muslimanë, festohen kudo në Spanjë në kohë të ndryshme të vitit dhe përfshijnë mijëra njerëz të veshur me kostume dhe që marshojnë me muzikë dhe vënë në skenë me qesëndi beteja. Sunduesit muslimanë nga Afrika e Veriut u sunduan pjesën më të madhe të Spanjës, që e quanin Al-Andalus, për shtatë shekuj përpara se të dëboheshin në vitin 1492.

“Ne nuk ofendojnë ndonjë. Këtë e bëjmë qysh në shekullin e 18”, tha Havier Morales, organizuesi i festivalit më të madh, në Alcoi, Valencia.

Në dekadat e fundit shumë qytete kanë hequr elementët më provokativë të festimeve 300-vjeçare, përfshi edhe shkatërrimin e shëmbëlltyrave të Muhamedit. Ata të cilët i kanë ruajtur këta elementë kanë filluar t’i heqin këtë vit.

Beneixama, në Valencia, la jashtë festivalit të vet në shtator shkatërrimin e një Muhamedi papier-mache, koka e të cilit tradicionalisht ishte e mbushur me fishekzjarre. Në Bocairent, siç raportoi një gazetë spanjolle, El Pais, festuesit hodhën një shëmbëlltyrë të Muhametit jashtë ledheve të kështjellës por nuk vijuan me shpërthimin e kokës.

Kur anëtarët e festivalit të Alcoi u shfaqën si pjesë e Ditës së Hispanikëve në Nju Jork në 7 tetor ata portretizuan vetëm të krishterët dhe asnjë maur, një vendim që z. Morales këmbënguli se u bë për arsye logjistike dhe jo politike.

Feliks Herrero, kryetar i Federatës Spanjolle të Organizatave Islamike, tha se elementët agresivë të festivaleve “nuk kishin vend në Spanjën demokratike”. Festimi i rikonkuistës ishte, sipas tij, e krahasueshme me fitoren e Gjeneralit Franko mbi ushtritë republikane të majta gjatë luftës civile në Spanjë.

Mansur Eskudero, kryetar i Bashkimit Islamik Spanjoll, tha se konservatorët e kishës dhe politikës janë kapur me tensionin aktual mbi Islamin në Europë për të nxitur sherr.

“Ata po e politizojnë çështjen, duke u përpjekur të provokojnë një reagim muslimanësh me qëllim që ta tregojnë me gisht dhe të thonë se ç’barbarë jemi ne”, tha z. Eskudero, duke shtuar se pjesa më e madhe e muslimanëve kurrë nuk kanë patur ndonjë problem me festivalet. “Është çështje e balancimit të lirisë së të shprehurit me respektin për të tjerët”, tha ai.



Shënim i “Rimëkëmbjes”.



Nga ky shkrim del se në Spanjë ka ndryshuar shumë mendësia e njerëzve lidhur me vlerësimin e betejave fitimtare të kohës së rikonkuistës katolike. Këto beteja pas disa shekujsh më shumë janë kthyer në festivale zbavitëse jo në kremtime revanshizmi. Por edhe në Spanjë ka zëra që nga fryma teatrore të kalohet sërish në frymën “luftarake” të këtyre përkujtimeve. Në Shqipëri njerëzit nuk kanë pasur dijeni për të tilla festivale. Por dikush me sa duket synon që edhe shqiptarëve t’u shtijë në mendje këtë, madje duke ndjekur frymën e konservatorëve spanjollë. Para pak kohësh në Tiranë u përurua hapja e ambasadës së Spanjës, çka përbën një zhvillim shumë të mirëpritur për Shqipërinë e shqiptarët. Në reportazhet televizive pamë se këtë ceremoni e nderuan me praninë e tyre pushtetarët më të lartë të Shqipërisë. Por një komentuese televizive reportazhin e shoqëroi me fjalinë ”hapja e ambasadës u bë në 514-vjetorin e themelimit të shtetit spanjoll”. Ky përvjetor përputhet me fitoren përfundimtare të rikonkuistës katolike në Spanjë, në vitin 1492, kur ra dhe pikëmbështetja e fundit e mbretërisë myslimane, Granada. Nuk ka asnjë çudi që diplomatët spanjollë ceremonitë e tyre t’i lidhin me këtë ngjarje. Por nëse ajo që dëgjuam në ekranin televiziv nuk ka qenë sipas dëshirës së diplomatëve spanjollë, e bazuar në ndonjë thënie të tyre, por shtese e ndonjë komentuesi shqiptar, atëherë puna ndryshon: dikush ka shfrytëzuar rastin për propagandë sipas orekseve të Lëvizjes për Rikonkuistën Shqiptare.

U THEMELUA FORUMI MUSLIMAN I KOSOVËS



Me datë 06.10.2006(ditë e premte) në Prishtinë u mbajt kuvendi themelues i Forumit Musliman të Kosovës (FMK), datë e cila do të mbetet e shënuar në historinë më të re të Kosovës si një ngjarje historike e një rëndësie të veçantë për Kosovën. Në praninë e anëtarëve si dhe mysafirëve të shumtë hapjen e kuvendit e bërë Halil Ibrahimi i cili i përshëndeti të gjithë të pranishmit dhe iu shprehu falënderim për kohën e ndarë e të çmuar për pjesëmarrje në këtë ngjarje me rëndësi historike. Pas saj propozoi kryesinë e punës në përbërje Halil Ibrahimi, Fuad Ramiqi dhe Qeram Telqiu dhe më pastaj propozoi rendin e ditës i cili u pranua nga anëtarët e pranishëm të Forumit Musliman të Kosovës.

Në fjalën e tij Halil Ibrahimi përveç tjerash ceku “se të vetëdijshëm për realitetin tonë kosovar, për zhvillimet e fundit në bashkësinë tonë në të gjitha fushat e jetës, duke e parë gjendjen dhe pozitën e myslimanëve në tërësi si dhe tendencat e faktorëve të ndryshëm që të ndërhyjnë në këto zhvillime e sidomos në aspektin kulturor e fetar, pa i nënvlerësuar fushat tjera, të vendosur që të marrim një përgjegjësi e cila na takon, por edhe si obligimi ynë si mysliman , pas shumë këshillimeve me një spektër të gjerë të mendimeve të individëve të profileve të ndryshme, grupi i përbërë nga Fuad Ramiqi, Halil Ibrahimi, Faik Miftari, Adem Rama dhe Qeram Telqiu formuan këshillin nismëtar për themelimin e Forumit Musliman të Kosovës si organizatë joqeveritare. Të ballafaquar me mendime dhe propozime të ndryshme, si dhe duke elaboruar iniciativën tonë, pas një kohe të kaluar dhe përgaditjeve të bëra, këshilli nismëtar mori vendimin që sot më këtë ditë 6 tetor 2006, në muajin e bekuar të Ramazanit,të thërret kuvendin themelues të Forumit Musliman të Kosovës. Para vetit i keni të paraqitura qëllimet dhe aktivitetet programore të FMK,por më lejoni që para jush të shpalosi qëllimet tona programore”.

Forumi Musliman i Kosovës synon të jetë një organizatë joqeveritare me qëllim të afirmimit dhe avancimit të vlerave të kulturës dhe traditës islame në Kosovë. Organizata do të veprojë kryesisht në aktivitetet e poshtëshënuara:

do të promovojë si në mjedisin kosovar ashtu edhe atë ndërkombëtar kulturën Islame dhe vlerat e saj si fe e paqes, tolerancës, mirëkuptimit, mirëbesimit dhe humanizmit të ndërsjellë civilizues njerëzor.
do të mbrojë imazhin e qytetërimit Islam në Kosovë dhe në botë, të drejtat e besimit dhe demonstrimit të lirë të bindjeve fetare, sipas Kushtetutës së Kosovës dhe Kartës Ndërkombëtare të Mbrojtjes së të Drejtave të Njeriut.
do të luftojë të gjitha format e islamofobisë dhe diskriminimit për shkak të besimit të lirë islam dhe praktikimit të tij që mund të shfaqen në shoqërinë tonë dhe më të gjerë.
do të avancojë nëpërmjet komunikimit me opinionin e gjerë kosovar dhe ndërkombëtar imazhin historik, kulturor dhe fetar të myslimanëve të Kosovës.
do të afrojë rreth veti me vetëdëshirë të lirë qytetarët e Kosovës të proveniencës Islame, pa dallim etnie apo gjinie.
do të posedojë organet e veta mediale elektronike dhe të shkruara.
do të shërbejë si qendër koordinimi për studime të ndryshme që kanë për qëllim hulumtimet shkencore lidhur me kulturën Islame në Kosovë dhe më gjerë.
do të kumtojë kumtesa mediale publike në media elektronike dhe të shkruara për të pasqyruar në mënyrë të drejtë kulturën Islame dhe për t’iu kundërvënë çfarëdo tendence antiislame në Kosovë.
do të merr pjesë në simpoziumet e ndryshme kombëtare dhe ndërkombëtare që organizohen lidhur me kulturën islame.
do të organizojë tribuna publike dhe simpoziume shkencore
do të afirmoje dhe avancojë të drejtat dhe liritë njerëzore duke konsideruar si të drejtë themelore edhe stilin e veshjes, ushqimit, pijes, muzikës, folklorit etj.
Në emër të Forumit Musliman të Shqipërisë kuvendin e FMK e përshëndeti z.Fisnik Kruja i cili përveç tjerash ceku se” kjo është një ditë e madhe historike që ka përkrahjen dhe mbështetjen e vëllezërve të juaj nga Shqipëria. Feja jonë Islame është një fe e lavdishme hyjnore e zbritur nga Allahu u madhëruar. Unë jam i sigurte se me këtë pjesëmarrje ne si mysliman i përshtatemi kohës dhe jemi sfidë e re të lëvizjeve të ndryshme shoqërore që do të sjell avancime të reja. Ne do të arrijmë që të krijojmë një pozicion më të mirë dhe më të avancuar në shoqëri. Forumi Musliman i Shqipërisë me reagimet e tija të guximshme arriti të frenojë shumë nga sulmet agresive mediale kunder islamit. Ne duhet të kemi guxim dhe vullnet të mbrojmë interesat e fesë Islame”.

Mexhid Yvejsi e përshëndeti kuvendin duke thënë:” këtu në kuvend erdha nga Gjakova e cila gjendet në skaj të Kosovës, por në mes të Shqipërisë, jo kjo që është sot por ajo që duhet të bëhet nesër....Volteri në kohën e pleqërisë ka thënë”më tregoni një njeri që nuk beson në Zotin do ta pyes për se? E përshëndes themelimin e Forumit Musliman të Kosovës të cilin e paramendojë do të ketë përballje jo vetëm ma ata qe nuk besojnë por ndoshta ma tepër ma ata që besojnë..Sidoqoftë dalshim faqebardhë..”

Në letrën përshëndetëse të Olsi Jazexhiut dërguar kuvendit themelues të FMK-së përveç te tjerash shkruhej: ” Ne e kuptojmë që përpjekja jonë për të luftuar islamofobinë dhe racizmin, është dëgjuar edhe nga ju, vëllezërit tanë të Shqipërisë Lindore, dhe fakti që ju sot në Kosovë po themeloni Forumin Musliman të Kosovës ne na gëzon pa masë. Ashtu si në vitin 1878 kur viset tona u bënë pre e agresionit të fuqive ortodokse ballkanike dhe i intrigave të Fuqive të Mëdha të cilët kërkonin të shuajnë me çdo mënyrë kombin shqiptar dhe fenë e tij, edhe sot hasmit tanë janë në të njëjtin rrugë. Ata mërziten nga ekzistenca e shqiptarëve në Ballkan dhe për më tepër nga përkatësia e tyre myslimane. Por si atëherë ashtu edhe sot, ne kemi nevojë që të formojmë Forumet dhe Mexhliset tona, siç bëmë në Prizren 128 vite më parë, për të kundërshtuar agresionin, refuzuar diskriminimin që i bëhet muslimanëve shqiptarë sot, dhe treguar botës se ne ngelemi krenarë që jemi shqiptarë dhe myslimanë.

Themelimi i Forumit Musliman të Kosovës ne na gëzon pa masë, pse kjo tregon që përpjekja jonë në Tiranë për të kundërshtuar aparteidin antimusliman të regjimeve ka bërë jehonë edhe në Shqipërinë Lindore. Ne në Tiranë ju shohim ju në Prishtinë me shpresë dhe mall, pasi lidhja e gjakut dhe e fesë është shumë e fortë mes nesh, dhe ajo nuk njeh as kufij, as parti e as superfuqi që ta ndalojë.

Ne urojmë dhe lutemi që Forumi Musliman i Kosovës të ecë në të njëjtat gjurmë që Forumi Musliman i Shqiperise ka shkuar në Tiranë, dhe së bashku të mobilizojmë të gjithë patriotët mysliman shqiptarë, që të organizohen dhe bashkohen për të mbrojtur fenë tonë përball shpifjeve, diskriminimit dhe aparteidit.

Prezenca e delegacionit nga Shqipëria sot mes jush, tregon entuziazmin qe shqiptarët e Shqipërisë kanë për këtë hapin tuaj madhor. Edhe pse unë vetë nuk jam në mesin tuaj sot, më besoni që qëndrojë pranë jush shpirtërisht dhe me dua. Jam i mendimit dhe besoj se pas përpjekjes suaj për te themeluar një organizatë e cila do të luftojë racizmin, intolerancën dhe islamofobinë në Kosovë, sot qëndron e gjithë dëshira dhe gatishmëria e shqiptarisë myslimane dhe në veçanti e Forumit Musliman të Shqipërisë”.

Pas kësaj kryesuesi i kuvendit në emër të Këshillit nismëtar të FMK për kryetar të FMK propozoi z.Fuad Ramiqi i cili nga anëtarët e pranishëm unanimisht u zgjodh për kryetar të Forumit Musliman të Kosovës.

Në fjalën e tij përshëndetëse drejtuar kuvendit themelues të FMK-së, kryetari i porsazgjedhur Fuad Ramiqi përveç tjerash ceku se ”sot ne po ballafaqohemi me strategjinë e botës unipolare me të gjitha mjetet e metodat e mundshme, njëra ndër ta është tendenca e paraqitjes së imazhit negativ të islamit dhe myslimanëve në botë, me qëllim krijimit të një bindjeje se myslimanët janë edhe pengesa kryesore të paqes në botë duke i etiketuar me emërtime më të ndryshme, nga ato individuale në formë të diktatorëve apo grupeve të prapambetura deri te ato globale në forma të terrorizmit global si rrezik permanent për civilizimin njerëzor. Kjo ka ndikuar që myslimanët në mesin tonë shqiptar si edhe në mesin ndërkombëtar të jenë të diskriminuar dhe të rrezikuar. Nuk ka mjaftuar vetëm kjo, por kanë shkuar edhe aty ku nuk tolerohet që si burim i kësaj gjendjeje është emërtuar Islami si fajtor kryesor dhe shkaktar i këtyre dukurive. Fatkeqësisht edhe te ne ka të tillë që iu kanë bashkangjitur këtyre tezave të pa qëndrueshme. Mirëpo ne ia bëjmë me dije se ne jemi të palëkundur në besimin tonë, se ne nuk do të turpërohemi apo të kërkojmë falje pse jemi mysliman, këtu ku jemi në vatrat tona, në Ballkan e në Evropë, as nga Perëndimi e as nga Lindja. Ne e kemi identitetin tonë fetar islam dhe me mish e shpirt do ta mbrojmë atë. Ne këtë identitet edhe duhet ta institucionalizojmë në jetën tonë të përditshme të shoqërisë sonë kosovare, e jo ta kufizojmë në individë apo grupe a subjekte të ndryshme, duke e ndjerë për ditë e më shumë invazionin aktiv të faktorëve të jashtëm e të brendshëm në njërën anë, por edhe të habitur nga pasiviteti i faktorëve relevant vendor. Duke e vlerësuar rëndësinë e momenteve që po kalojmë, të vendosur të ndikojmë në rrjedhat gjithëpërfshirëse me një nijet të sinqertë e të mbështetur në Allahun e madhëruar është ndërmarr hapi për themelimin e Forumit Musliman të Kosovës, duke mos pretenduar në një mohim të arriturave të deritanishme, si dhe duke mos pretenduar për një monopol të paprekshëm, por për të jetësuar qëllimet dhe synimet tona programore. FMK nuk do të garojë për një gjë të tillë, përkundrazi do të jetë i hapur për të gjithë faktorët relevant për bashkëpunim në shoqërinë tonë kosovare edhe mbarëshqiptare, e sidomos rininë tonë të çmuar. Ne ofrojmë për një bashkëpunim sa më të frytshëm për promovimin e kulturës islame dhe avancimin e pozitës së myslimanëve në Kosovë e më gjerë”.

Pas fjalës përshëndetëse të kryetarit të porsazgjedhur Fuad Ramiqi kuvendi zgjodhi edhe kryesinë shtatëanëtarëshe të Forumit Musliman të Kosovës me përbërje: Halil Ibrahimi, Mexhid Yvejsi, Adem Rama, Qeram Telqiu, Faik Miftari si dhe një vend të rezervuar për një kandidate femër që do të plotësohet më vonë.

Pas përfundimit të punimeve të kuvendit, Forumi Musliman i Kosovës për nder të muajit të bekuar të Ramazanit shtroi iftarin e përbashkët për të gjithë pjesëmarrës.





7.10.2006 Faik Miftari

Shamia dhe diskriminimi

Tek shikon emisione dhe dokumentarë në mediat shqiptare për historinë e Nënë Terezës, parelelisht të bie në sy artikujt e shtypit të shkruar në lidhje me problemin e vajzës nga Durrësi dhe heqjen e së drejtës së saj, duke i mohuar arsimimin për shkak të veshjes fetare.Shenjtërimi i Nënë Terezës me një shami në kokë, bie ndesh me ç’shenjtërimin e shamisë së muslimanes shqiptare.Kjo nga frika se ndoshta shamia e saj do të sjelli më shumë bamirësi dhe njohje ndërkombëtare për rritjen e numrit e të shenjtave shqiptare. Shamia e muslimanes është bërë problemi i rradhës në shoqërinë shqiptare.Ndoshta problemet dhe politikat për arsimimin janë zgjidhur dhe tani nuk ka ngelur vetëm se një çështje që padyshim bie në kundërshtim dhe me kushtetutën shqiptare E drejta për besim dhe zbatimin e tij në vende publike lejohet në kushtetutë (Kreu i parë, Neni 24).Ndërsa kodi penal saksionon se ndalimi i shprehjes së lirisë së besimit dënohet dhe me burgim.Deklarimet e ndonje rektori paragjykues ndaj besimit të një vajze muslimane, se shkolla është laike nuk kanë kurrfarë argumentimi llogjik.Shkollat janë institucione arsimimi publike të cilat janë ndërtuar nga prindërit tanë për të mirën e shoqërisë.Ato rikonsturohen herë pas here me taksat që shqiptarët muslimanë apo jomuslimanë i paguajnë shtetin shqiptar.Fuksioni i shkollës është që të edukojë shoqërinë dhe jo të përjashtojë dhe të përbuzë një pjesë të saj.Pikërisht e drejta e ushtrimit të besimit në jetën publike nuk e përjashton mundësinë për të drejtën e praktimit të bindjes fetare qoftë në veshje ose në ide.Cdo njeri lind i lirë dhe e përdor vullnetin e tij për ti bërë mirë shoqërisë duke i bërë mirë vetes së tij.Ministria e arsimit dhe rektorët e saj, duhet të jetë me e kujdesshme në politikat e arsimit të cilat duhet të përfshijnë të gjithë shoqërinë pa përjashtime.Shpesh herë ne muslimanëve na vjen keq për viktimizimin e fëmijvë të cilat mbahen peng dhe pa arsim nga fenomeni i gjakmarrjes dhe dëshirojmë që shteti të gjejë mynyra për edukimin e tyre.Mirëpo mesa duket viktima këtë herë jemi ne dhe jo për shkaqe subjektive.Dyshimi jonë për hipokrizinë e reklamave të propagandës se femrat në vendet muslimane janë të shtypura, shtohet nga ngjarjet e fundit ku vajzave muslimane nuk i jepet drejta për tu arsimuar së bashku me një politikë ku eksportohet demokracia, mirëpo sumvencionohet drejtësia.Jemi mësuar t’a shikojmë Shqipërinë në listat pranë vendeve të korruptura, afër Afganistanit mirëpo mesa duket do na duhet ta shikojmë dhe në listat e heqjes së drejtave të grave për arsimim.Ndërkombë tarët morën insiativën për ti rikthyer të ‘drejtat’ grave afgane ndoshta ndërhyjnë ose do të ndërhyjnë dhe në Shqipëri kjo sepse problemi i shamisë është i eksportuar nga vendet e iluminizmit. Mos mbajtja e shamisë në shkolla me argumentimin se shteti është laik dhe është i ndarë nga feja është një farsë.Imagjinoni sikur muslimanët shqiptarë të thonin se meqë shteti është laik ne sduhet ti paguajmë taksat qeverisë sepse taksat shkojnë për rektorët pa futur këtu ryshfetet dhe bakshishet në fund të sezoneve të provimeve.E pra para se ideusit e politikës së arsmimit të merren me të drejtat e muslimanëve dhe arsimimin e tyre, duhet ti edukojnë rininë për luftën kundër korrupsionit e cila ka kapur majat intelektit shqiptar duke filluar nga doktorët, profesorët, politikanët etj.Të merren me prostuticionin dhe hallkat e tij që po përhapen në shoqërinë shqiptare (striptizmi, homoseksualiteti etj). Ndoshta paragjykimet dhe ksenofobia e tyre lidhet patjetër me mentalitetin e shoqërisë shqiptare të kohës së diktaturës ku mbizotërontë ideologjia e luftës së klasave.Tani lufta e klasave është kthyer në luftë kundër besimit dhe veshjes së flamurit të krenarisë në kokat e muslimaneve. Ky flamur sfidon lakuriqësinë e cila si një copë mishi ua nxjerr gjuhën jashtë seksomaniakëve me grada shkencore.Të cilët maninë e tyre e përdorin dhe për të intriguar vajzat e sinqerta në sezon provimesh.Zemrat mohuese dhe veset e shoqërisë duhet të jenë sfida e mijëvjecarit.

Xhemis Stafa

MEXHID YVEJSI, GJAKOVË





ISLAMI NDËR SHQIPTARË

DHE

INTEGRIMET EURO-ATLANTIKE





H y r j e





Është mrekulli e mrekullive se si, nën kthetrat e disa perandorive, mbijetuan shqiptarët nëpër mijëvjeçarët.

Mbijetuan shqiptarët nëpër mijëvjeçarët, jo pse ishin të parët, apo fituesit, por mbijetuan në saje të Krijuesit.

Krijuesi është shkatërruesi i perandorive. Krijuesi është ndërtues i mrekullive.

Mrekulli e vërtetë është mbijetesa e shqiptarëve në këtë jetë…







Islami ndër shqiptarë





Me pranimin e Fesë Islame nga shumica e shqiptarëve, shqiptarët jo vetëm që mbijetuan, por edhe shpëtuan. Shpëtuan sepse nuk u asimiluan, shpëtuan sepse nuk u shkombëtarizuan. Edhe pse u tkurrën, u rrudhën, u dëbuan, u masakruan, u bënë shkrumb e hi por rilindën përsëri. Shpëtuan shqiptarët sepse nuk u shuan, nuk u faruan…

Islami ndër shqiptarët, për besimtarët, u pranua dje, pranohet edhe sot, si një dhuratë e madhe nga i Madhi Zot. Për këtë dhuratë çdo besimtar është krenar. Është krenar dhe falënderues ndaj All-llahut të Madhnueshëm, i Cili është i vetmi Krijues.

Islami ndër shqiptarët, për besimtarët, u pranua dje, pranohet edhe sot si një bekim i madh nga i Madhi Zot.

Për këtë bekim çdo besimtar është krenar, çdo mu’min është gati për falënderimin deri në flijim. Dhuratat dhe bekimet janë rezultat i dëgjimit të Zërit të Zotit. Zëri i Zotit, jehona e Tij, ende dëgjohet në vazhdimësi.

Dëgjohet në vazhdimësi, pothuajse, në çdo brezni. Në çdo brezni ka diçka të veçantë në këtë histori…

Ka diçka të veçantë në këtë histori, por ato të veçanta, kryesisht, ndahen në dy kategori: të dukshme dhe të padukshme. Për aq kohë sa ne e kufizojmë vëmendjen tonë tek gjërat e dukshme, materiale, ne kohë pas kohe do të përballemi me ngjarje, telashe dhe situata të ndryshme vazhdimisht, të cilat ne nuk mund t’i kuptojmë, as t’i shpjegojmë plotësisht…

Gjërat e dukshme janë të përkohshme, kalimtare, të pa qëndrueshme. Kurse gjërat e padukshmet janë të vërteta, të qëndrueshme, të amshueshme…

Të vërteta të qëndrueshme, të vërteta të amshueshme, janë fjalët e Faik Bej Konicës i cili tha: “Të mos ishte Feja Islame, populli shqiptar do të ishte shumë më tepër në numër, por jo shqiptar…”

Të vërteta të qëndrueshme, të vërteta të amshueshme, janë fjalët e Stavro Skendit, i cili në librin “Historia e Rilindjes Kombëtare”, botuar në Universitetin Princtaun në Neë Jersey, SH.B.A., shkruan: “Shqiptarët muslimanë e përbënin shumicën dhe pa ata nuk mund të kishte Shqipëri.”

Pra, pa Fenë Islame ndër shqiptarë, ne, shqiptarët, do të ishim më shumë në numër, por jo shqiptar. Pa shqiptarët muslimanë që përbëjnë shumicën nuk mund të kishte Shqipëri. Këtë çdokush duhet ta di….















Integrimet Euro-Atlantike









Në jetën publike shqiptare nuk ka fjalë që përdoret më shpesh se fjala Integrim. Në jetën publike shqiptare nuk ka fjalë që shpërdoret më shumë se fjala Integrim. Ky përdorim, ky shpërdorim që po bëhet me fjalën Integrim bëhet në çdo vend, thuhet nga çdo kush, me çdo kënd, me vend e pa vend…

Nga çdo kush, me çdo kënd, me vend e pa vend, flitet e shkruhet, në të gjitha trojet entike për Integrimet Euro-Atlantike. Flitet e shkruhet në të gjitha trojet etnike për integrimet Euro-Atlantike, por pa e kuptuar thelbin, esencën, për çka janë duke kuvenduar, për çka janë duke shkruar…

Terma të tilla si integrimi, procesi i integrimit, vlerat integruese, kushtet e integrimit, janë shndërruar në kryefjalë, që dëgjohen edhe nëpër mëhallë…

Përse ndodh një gjë e tillë? Mbi të gjitha, Bashkimi Europian, Integrimet Euro-Atlantike, për shqiptarët në trojet etnike, janë shndërruar në idhull, në “tokë e premtuar”, një vend i ëndërruar, për çështje, kryesisht, ekonomike-politike…

Por, sa për fillim, çdo të thotë fjala apo termi Integrim?

Fjalori i Shqipës së Sotme, botuar në Tiranë, 2002, hartuar nga Akademia e Shkencave të Shqipërisë, Instituti i Gjuhësisë dhe Letërsisë, në faqën 509, fjalën Integrim, e shpjegon kështu:

“Lidhje e ngushtë me të tërën, bashkim a shkrirje në njësi të vetme…”

Ky ishte shpjegimi. Por, si duhet kuptuar integrimi?

Këtë e ka shpjeguar bukur Aleksandër Bayer-i, shef i Zyrës Austriake në Prishtinë, i cili ka deklaruar, në Ditën e Evropës, me 9 maj 2006 se: “Integrimi duhet kuptuar si rezultat i mençurisë së njerëzve, jo kokëfortësisë.”

Dëshirat e shumicës së shqiptarëve në trojet etnike për integrimet Euro-Atlanike a duhet kuptuar si rezultat i mençurisë apo i kokëfortësisë? Kjo është pyetja. Pyetjet nuk vdesin, thoshte Neruda.

Në proceset integruese n’Europë, këtu me konceptin “Europë” përfshihet Perëndimi, Aleanca Atlantike dhe Shtetet e Bashkuara, ka parashikime që pas pesëdhjetë vjetësh të shkrihen popujt e vegjël dhe të dalin prej përdorimit gjuhët e tyre. Duket se ne, shqiptarët, siç i kemi punët, ndoshta do të jemi të parët… Zoti na ruejt!

“E ardhmja e Kosovës është në Bashkimin Europian”, kështu është theksuar në Samitin e Selanikut më 2003. Kjo është konfirmuar vazhdimisht nga institucionet dhe përfaqësuesit e lartë të Bashkimit Europian.

Në një seancë plenare treditëshe në Bruksel, nëntor 2005, Komisioni i Konferencave Ipeshkvore të Shteteve të BE-së, që thonë se përfaqësojnë mbi 65% të qytetarëve të Bashkimit Evropian, krerët e klerit katolik janë shprehur se:

”Vendet si Shqipëria, Kosova, Maqedonia, Mali i Zi dhe Ballkani në tërësi duhet të lidhen me Europën Perëndimore, sepse kanë vuajtur duke qenë 450-të vjet nën sundimin otoman e pastaj në komunizëm.”

Këto kërkesa, këto dëshira të mira, të krerëve të Kishës Katolike, Evropa kurrë s’i muar parasysh… Pse?

Sepse, : “Në krizë është “Evropa Politike” jo “Evropa qytetare”. Bashkimi Evropian nuk është vetëm çështje politike, janë shprehur krerët e Kishës Katolike….”

Të alarmuar me rezultatet e referendumit në Francë dhe Holandë rreth ratifikimit të Kushtetutes së Bashkimit Evropian, liderët e BE-së janë zbrapsur në politikat, të cilat, në vend të transformimit të Ballkanit, propozojnë vetëm menaxhimin e status quo-së.

Në Takimin e Salzburg-ut, mars 2006, Bashkimi Evropian dështoi që të sigurojë njerëzit e Ballkanit Perëndimor se është pakthyeshëm e përkushtuar në integrimin e tyre…

Takimi i Salzburg-ut dërgoi një mesazh, porosi, se BE-ja as nuk është e gatshme e as e vullnetshme që të ofrojë prespektivë për antarësim. Pse? Sepse, popullata e vendeve të vogla të Ballkanit është rreth 4 për qind e popullatës së BE-së sot. Kosova ka banorë sa ka Bruksel-i. Sfida nuk është tek “kapaciteti absorbues”, por te kapaciteti moral i Bashkimit Evropian…

Cili është kapaciteti moral i Bashkimit Evropian? Cila është gjendja shpirtërore e morale e Evropës? Mbi gjendjen shpirtërore dhe morale të Evropës, ka shkruar në numrin e qershorit 2004 të revistës gjermane “ Cicero ” Kardinali Ratzinger, i cili u zgjodh Papë, me 19 prill 2005, Papa Benedikti i XVI-të, i cili, ndër të tjera, shkruan:

“Perëndimi vuan nga një vetëurrejtje e çuditshme, e cila s’mund të quhet ndryshe përpos patalogjike…Për të mbijetuar, Evropa duhet ta pranojë veten në një mënyrë të re, natyrisht kritike dhe modeste… Një botë pa Zot nuk ka ardhmëri… Evropa është e sëmurë…Nuk e dijmë se si do të zhvillohen gjërat në Evropë në të ardhmën….”

Për derisa Papa shprehet kështu për Evropën, duke thënë se edhe e di se nuk e di se si do të zhvillohen gjërat n’Europë në të ardhmën, atëherë duken qesharake çfarëdo deklarate që bëjnë shqiptarët, në të gjitha trojet entike, për integrimet Euro-Atlantike…!

Sa i përket integrimeve Euro-Atlanike, ne, shqiptarët, në trojet etnike, jetojmë në dy jetë, një jetë reale dhe një virtuale. Shpresën për një jetë më të mirë shqiptarët e mbajnë tek e ardhmja europiane. Por, shpresa është shpresë, ajo thonë se e fundit vdesë, por a është kjo shpresë reale apo virtuale?

Sipas hulumtimeve të fundit të “Eurobarometrit” të Komisionit Europian (mars-maj, 2006,) më shumë mbështetet, përkrahet, Maqedonia 49 %, Bosna e Hercegovina 48 % dhe Serbia 47 % nga evropianët se Shqipëria me 33%, kurse kundër janë 44%...

Qe dy shembuj, që dëshmojnë se çka mendojnë qytetarët europianë për pranimin e Shqipërisë në Bashkimin Europian dhe qytetarët e Kosovës për intergrimin në Bashkimin Europian:

Agjencia e Komisionit Europian për Hulumtimin e Opinionit dëshmon

se vetëm 33% e qytetarëve europianë e përkrahin pranimin e Shqipërisë në Bashkimin Europian…(Rexhep Mejdani, “Eurobarometri dhe barometri shqiptar”, “Panorama”, Tiranë, 11 janar 2005.) Pra, kaq e vogël është përkrahja dhe kaq e madhe është mos përkrahja e pranimit të Shqipërisë në Bashkimin Europian.

Sipas një hulumtimi të opinionit në Kosovë, Mars 2006, të zhvilluar nga grupi “KOHA” si partner implementues i SOFRECO-s, në kuadër të Fushatës Informative Multimediale për ngritjen e Vetëdijes në Kosovë rreth Integrimeve Europiane, nga aspekti i kombësisë shqiptarët zënë vendin e parë pro antarësimit në BE-së me 97.O7 për qind…

Por, cilat janë mundësit e integrimit të Kosovës?

Lidhur me mundësitë e integrimit të Kosovës, i dërguari i

sekretarit të Bashkimit Europian për Politikë të Jashtme dhe Siguri, Havier Solana, diplomati suedez për Kosovë, Torbjorn Sohistrom, në një intervistë për KosovaLive, me 20 maj 2006, tha se: ”Mungesa e statusit të definuar politik e ka penguar Kosovën që t’i gëzojë të gjitha mundësitë e integrimit, mirëpo, koha e saktë se kur Kosova do të ecë drejt Bashkimit Europian do të varet shumë nga përparimi reformave.

Asgjë nuk mund të kuptohet pa të kundërtën e saj…Pa besim, fe, nuk mund të ketë përparim n’Atdhe…Besimi, feja, ka qenë historikisht gjuha më e dobishme për njerëzit, për të folur për gjërat më të rëndësishme…

Besimi përfshin në vetvete identitetin e njerëzve, vendos rregull dhe parime vlerash morale në çdo shtëpi, për të cilat ka shumë nevojë kjo shoqëri…

Si në kaluarën, ashtu edhe sot, në kohën moderne, bashkohore, vetëm metoda shkencore kurrë nuk do të jetë e mjaftueshme, sidomos kur jemi duke u përpjekur të kuptojmë se kush jemi, të kuptojmë se si duhet të jetojmë këtu dhe atje ku po synojmë të shkojmë…

Dekart-i thoshte: ”Nuk është e mjaftueshme të kesh dije, është më e rëndësishme që atë ta shfrytëzosh si duhet”. A jemi duke e shfrytëzuar si duhet dijen? Duke qenë se është paragjykimi, mendje-ngushtësia-, kokë-fortësia, lakmia nga të cilat ne vuajmë më shpesh, më shumë.

Dëshira kaq e madhe e shqiptarëve, kaq e pakufi, për integrim, për antarësim, nga njëra anë dhe realitetet shoqërore, shpirtërore, arsimore, kulturore, ekonomike, politike ku jetojmë në trojet etnike, janë shpesh shumë kundërthënëse, janë shumë marrëmendëse…

Shqiptarët po kalojnë një një periudhë të vështirë. Ndryshku moral, gjuhësor, kulturor, shpirtëror, fetar e kombëtar po përhapet me shpejtësi ndër shqiptarë. Me çdo çmim, me çdo kusht dëshirojmë Integrimet Euro-Atlantike, duke mos menduar fare për interesa kombëtare, etnike. Me çdo çmim, me çdo kusht dëshirojmë Integrimet Euro-Atlantike, pa menduar, pa vepruar aspak, së pari, për Integrimet Shqiptare mbrenda trojeve tona etnike…

Aspiratat e djeshme demokratike, po mbyten sot nga iluzionet e Integrimeve Euro-Atlantike. Aspiratat e djeshme kombëtare, po shkelen sot nga politikanët tonë për interesa ndërkombëtare…

Në Zagreb, në Kuvendin Kroat, korrik, 2003, Kryetari i Komisionit Europian, Romano Prodi, mbajti një Fjalim, ku, ndër të tjera, tha: “Mbajini sytë tuaj fort tek interesi i vendit tuaj dhe aspiratat e tij pët t’ju bashkëngjitur familjes së madhe europiane të kombeve.”

Edhe ne, si komb, si shqiptarë, duhet t’i mbajim sytë fort tek interesi kombëtar. Por, interesi kombëtar pa udhëzim fetar, për ne, në veçanti si shqiptarë, është shkatërrimtar… Edhe nëse një ditë do të integrohemi n’Europë, s’duhet harruar se përfundimi i të gjithëve është në gropë… Në gropë, ku do të bëhemi pluhur, hi, të gjithë do të japin llogari…Secili do të japin llogari për shpirtin e tij, do të japin llogari për jetën e tij, çka bëri për Kosovë, për Çamëri, për Shqipëri…



Mexhid YVEJSI, Gjakovë

SI U KALB DEMOKRACIA



Pas gati gjysmë shekulli diktature komuniste shqiptarët ishin shumë të etur për demokraci, për pakëz demokraci. Tregoheshin mjaft naivë në gjykimin e mundësive e të gjasave për vendosjen e shpejtë të një demokracie të vërtetë vepruese në vendin e tyre. Vetëm fjala magjepsëse demokraci i hidhte në ekstazë ëndërrimtare.

Por kur u krijuan rrethanat dhe erdhi çasti të shpëtonin nga diktatura shqiptarët u gjendën në pozitën e fëmijës që sapo ngrihet në këmbë dhe nuk ka kush ta drejtojë në hapa e parë të udhëtimit në jetë e shkon dhe futet në zjarr, bie në ujë, thyen qafën në greminë, sepse “çdo gjë i duket shesh”. Askush nga jashtë Shqipërisë nuk ua dha dorën sinqerisht shqiptarëve t’i ndihmonte në ecjen e parë në rrugën e demokracisë. Tani pas 16 vjet “demokraci me shumë halle” shumë shqiptarë po e shohin qartë këtë.

Edhe shqiptarët e “mençur e të zotë” që u paraqitën para shqiptarëve në fund të viteve 1980 e fillim të viteve 1990 si prijës të aftë dhe enthuziastë në rrugën e demokracisë ndikuan më shumë për ta bërë këtë rrugë plot zigzake, gropa të thella e kthesa të rrezikshme dhe i dhanë demokracisë imazhin më të keq që mund të bëhej.

Sot shqiptarët janë të zhgënjyer dhe rrudhin turinjtë nga kalbëzimi i demokracisë së tyre. Këtë po e shohim shumë qartë kohët e fundit kur lufta politike është egërsuar si në kohërat më të këqija të viteve të shkuara, kur rrumpalla institucionale ka marrë format më të shëmtuara gjatë 16 viteve, kur besimi i shqiptarëve në institucionet dhe vlerat e demokracisë është më i ulët se kurrë. Demokracia në Shqipëri vazhdon të kalbëzohet, politika vazhdon të qelbet, institucionet vazhdojnë të degradojnë, politikanët vazhdojnë të zhyten në batak.

Kalbëzimi i demokracisë nisi qysh në hapat e saj të parë. Pushtetarët komunistë që ruajtën pushtetin edhe pas vendosjes së pluralizmit politik e kompromentuan menjëherë krahun demokratik duke e tërhequr atë në bashkëqeverisje hileqare, duke e bërë ”bashkëfajtor e bashkpërgjegjës” me sundimin e tyre gjatë diktaturës komuniste. Qysh në këtë kohë të bashkëqeverisjes kompromentuese socialistët arritën ta tërheqin krahun demokratik të përfaqësuar nga PD-ja në projektin e parë ligjor rrënues për demokracinë, në miratimin e ligjit 7501 “Për tokën” Pasojat e këtij ligji kanë rrënuar e vazhdojnë të rrënojnë demokracinë në Shqipëri. Ky ligj është njëri nga shkaqet kryesore që edhe sot pas 16 vjetësh bën që pushteti i PD-së të mos jetë në gjendje të pengojë e ndalë kalbëzimin e demokracisë në Shqipëri.

Pas ardhjes së PD-së në pushtet në fillim të vitit 1992, pushteti i saj, ose më saktë pushteti Berisha-Meksi-Arbnori bënë gafën tjetër të rëndë e të pafalshme që luftën kundër komunizmit e zëvendësuan menjëherë me strategjinë e kompromisit politik, sipas parrullave “jemi opozitarë, por vëllezër” dhe ”jemi të gjithë bashkëfajtorë e bashkëvuajtës”. Me këtë u pajtuan dhe mekanizmat përfaqësues të të përdjekurve politikë. Kjo ishte një strategji politike rrënimtare për ecurinë e mëtejshme të zhvillimeve demokratike. Kjo u mundësoi ish-pushtetarëve komuniste të siguronin një periudhë të qetë tranzicioni për të konvertuar sundimim e dikurshëm politik në sundim ekonomik dhe për të përgatitur revanshizmin e dhunshëm politik për rimarrjen e pushtetit që e realizuan në vitin 1997 në mënyrën më shkatërrimtare për Shipërinë. Gjatë 8 viteve të sundimit të të majtës revanshiste demokracia pësoi humbje të rënda. Pushtetarët socialistë e shpërdoruan aq shumë pushtetin sa po të vazhdonin edhe më tej në atë rrugë do të pësonin një dështim më të rëndë se PPSH, para tyre. Prandaj me ngurim të madh hynë në rrugën e tërheqjes nga pushteti për të përgatitur një revansh të ri të çfardoshëm që të sundojnë për një tjetër periudhë të gjatë. Këtë ambicie po e shpalosin hapur fare tani kur me një agresivitet të shtuar përpiqen ta bëjnë Shqipërinë vend të paqeverisshëm.

Pushtetarët e tanishëm nuk kanë ndrequr ndonjë gjë të madhe në stategjinë e tyre politike, madje janë në pozita më të dobëta se në pushtetin e tyre të parë.

Për këtë arsye jeta politike në Shqipëri në vend që të bëjë përpara drejt shëndoshjes së saj po bën hapa mbrapa drejt amullisë e përkeqësimit. Përleshjet politike me fjalë e mënyra të tjera veprimi krijojnë përshtypjen se jemi përsëri si në vitin 1996, kur lufta politike ishte aq e paskrupullt dhe e egër sa që çoi në zhvillimet tragjike të pranverës së vitit 1997. Pusheti i PD është mbërthyer sërish në luftën politike me formula e parrulla të vjetëruara, që nuk i dhanë rezultate pozitive as në pushtetin e parë. Retorika e luftës kundër komunizmit është rikthyer si atëherë, në një kohë kur ata që kanë përfituar nga komunizmi tani hiqen si akuzatorë në vend që të ndjehen të akuzuar. Këtë po e shohim në katrahurën llafologjike që ka shpërthyer përsëri rreth problemit të hapjes së dosjeve të Sigurimit të Shtetit. PD dhe Berisha mbajnë përgjegjësinë kryesore që këto dosje nuk u hapën si duhej dhe atëherë kur duhej , që kjo hapje t’i shërbente vërtetë demokracisë, kot bëjnë tani zhurmë, sepse kjo ka për të mbetur ulërimë në shkretëtirë dhe mund t’u kthehet si bumerang.

Për hapjen e dosjeve secila palë e ka të lehtë t’i bjerë sipas qejfit daulles së vet tani pas 16 vjet manipulimesh të këtyre dosjeve dhe të kepërdorimit të tyre për shantazhe politike ndaj kundërshtarit , apo brenda të njëjtit kamp. Akuzat e kundërakuzat e përditëshme shurdhuese asgjë nuk lëvizin nga vendi, nuk saktësojnë e nuk qartësojnë asgjë dhe nuk kanë për të vënë para përgjegjësisë politike, morale apo ligjore ata që duhen vënë. Ky është dëmi më i madh që i ka bërë Berisha demokracisë në Shqipëri me refuzimin e tij kokëfortë për të hapur dosjet, siç kërkonin demokratët radikalë kur Berisha u bë president. Ky është dëmi më i madh që i ka bërë demokracisë ish-kryeministri Aleksandër Meksi që monopolizoi spekulimin me dosjet për shantazh politik më shumë brenda PD-së se jashtë saj. Meksi tani del në shtyp me poza prej sigurimsologu, por ende ai nuk ka sqaruar si duhet akuzat që ka bërë publikisht ish-shefi i policisë gjeneral Agim Shehu, se Meksi ka qenë sigurims. Po Berisha a do të shprehet tani për këtë, pasi ka heshtur disa vjet, megjithëse i kërkohej të fliste? Ish-shefi i SHIK-ut në kohën e qeverisjes Berisha- Meksi, Gazidede në paraqitjen e fundit televizive rrëfeu se në vitin 1976 Sigurimi i Shtetit kishte krijuar drejtorinë e posaçme të “agjentëve të konservuar”( të fjetur ) që do të përdoreshin vetëm në rastin kur PPSH të humbiste pushtetin dhe duhej ta rimerrte. Është e logjikëshme që “agjentët e konservuar”, pra më të zgjedhurit e më të çmuarit, Sigurimi i Shetit i PPSH-së t’i ketë futur atje ku u duheshin më shumë, në kampin e demokratëve e aleatëve të tyre që do të merrnin pushtetin, për ta bërë më të lehtë revanshizmin e mëvonshëm punisto-socialist. Gazidede tha se në vitin 1997 mund të shmangej tragjedia që goditi Shqipërinë po të goditeshin me dhunë udhëheqësit socialistë që kurdisën e drejtonin rebelimin e armatosur, por pushteti iPD-së nuk e deshi këtë zgjidhje. Janë vallë të gatshëm Berisha dhe njerëzit e tij të zbulojnë tani të vërtetat e plota për këto zhvillime?! Meksi më mirë të flasë për këto gjëra se të bëjë në gazeta leksione mbi organizimin e funksionimin e ish-Sigurimit të Shtetit, sikur të ishte pedagog i teknikave të spiunazhit në shkollën e Ministrisë së Brendshme.

Dëmet e bëra nuk ndreqen më plotësisht. Shqipëria edhe një herë është bërë vend ahengu rrugaçëror i njerëzve të shërbimeve sekrete që akuzojnë njëri tjetrin sa neverisin gjithkend. Paraqitja në ekran e ish-shefit “misterioz” të SHIK-ut , Bashkim Gazidede dhe përleshjet me fjalë midis tij dhe pasuesit të tij ish-shefit tjetër të shkarkuar, Fatos Klosi, e kanë banalizuar edhe më tej politikën shqiptare dhe u kanë dhënë edhe më shumë mundësi për veprimtari antishqiptare spiunazheve të huaja e klaneve të djallëzuara politike në Shqipëri.

“Demokracia shqiptare” vazhdon të kalbet në të gjitha indet e saj.



29 tetor 2006 Abdi Baleta

Në vëmendjen e lexuesve



Shumë lexues nëpërmjet telefonit dhe mesazheve të shkruara na kanë shprehur merakun tyre për për mungesat e gazetës “Rimëkëmbja” në shitoret e shtypit dhe kanë dashur të dinë arsyet e disa ndërprerjeve jo të zakonshme në botimin gazetës. I falënderojmë për kujdesin e treguar dhe sigurimet që na kanë dërguar se “Rimëkëmbjen” e vlerësojnë si një ushqim të pazëvendësueshëm intelektual e shpirtëror. Na vjen keq që nuk kemi mundur të plotësojmë dëshirat e tyre për një vazhdimësi më të mirë në botimin e gazetës. Arsyet kanë qenë të lidhura me ngarkesën më të madhe në punën e bashkëpunëtorëve të gazetës, sidomos gjatë përgatitjes për botimin e librit “Përballjet me islamofobinë”. Shpresojmë të kënaqim më mirë lexuesit tanë. Por kërkojmë mirëkuptimin e tyre për rastet kur nuk do të jemi në gjendje të ruajmë të njëjtin ritëm qëe kemi mbajtur për 12 vjet. Ftojmë lexuesit tanë që të japin edhe ata një ndihmesë më të madhe me shkrime që kështu ta ketë më të lehtë punën grupi i bashkëpunëtorëve që përgatisin gazetën prej vitesh.



Redaksia

TURQIA MBETET E PADËSHIRUAR PËR EUROPËN



Pranimi i Turqisë në Bashkimin Europian trajtohet me shumë hipokrizi nga ana europianëve. Ndonëse Turqia ka shprehur dëshirën të përfshihet në këtë Bashkim para shumë shteteve të tjerë të Europës Lindore, që tashmë janë bërë anëtarë, Europa vazhdon la lërë Turqinë pas dere. Europa herë pas here bën sikur edhe pak kohë ka mbetur nga pranimi i Turqisë, sa të plotësojë dhe disa formalitete të vogla që i kërkojnë procedurat e pranimit dhe sa të përmbushë disa kushte të vëna. Por të shumtën e herës Europa sajon marifete për të shtyrë këtë pranim, i vë Turqisë kushte pas kushtesh për të penguar përfundimin e procesit të pranimit.

Turqit janë treguar mjaft të duruar sepse edhe në Turqi ka qenë i fortë iluzioni se me pranimin në Bashkimin Europian hapen “dyert e xhenetit”. Por tani ka shenja se durimi turk nuk është më në nivelet e së kaluarës. Në Turqi po shtohen zërat se nuk mund të lejojnë pambarimisht që Europa të sillet me Turqinë si me “kushëririn e varfër” që e afrojë deri tek dera, nuk e lejojnë të ulet në sofrën e përbashkët europiane. Këto pakënaqsi në rritje në opinionin turk po shprehen edhe në qëndrimet e deklaratat e zyrtarëve turq gjatë dhe pas takimeve me zyrtarët europianë kur diskutohet për çështjen e pranimit. Më 5 nëntor dëgjuam deklaratat e forta të një personaliteti të njohur të jetës ekonomike turke dhe ndërkombëtare, drejtorit të PNUD-it Qemal Dervish, që ia tha hapur Europës se Turqia ndjehet e fyer nga zvarritja e plotësimit të dëshirës së saj për anëtarsim tani që edhe vende si Bullgaria e Rumania janë bërë anëtare të Bashkimit Europian.

Pakënaqësitë e Turqisë po shprehen më fort se herë të tjera jo vetëm për shkak të humbjes së durimit nga zvarritja e papërligjur e pranimit të Turqisë në BE, por dhe për faktin se tani në Europë po forcohen prirjet armiqësore ndaj Turqisë si vend me shumicë myslimane, në kuadër të një politike të re për “rikrishterizimin” e jetës publike e politike europiane, sipas planeve që janë bërë në Vatikan pas ndërrimit të papëve. Po të ishte një arsye e tillë një personalitet si Qemal Dervishi nuk do të shkonte aq larg në deklaratat e tij sa t’i kujtonte Europës se qëndrimet jo dashamirëse që po mban ndaj Turqisë do të krijojnë ftohje midis Europës me gjithë botën myslimane.

Për shumë arsye Turqia nuk e ka pranimin në BE si domosdoshmëri imperative për zhvillimin saj, sikurse e kanë vendet e Europës Lindore që kanë dëshiruar dhe dëshirojnë të jenë patjetër anëtarë të BE. Turqia është vend me potenciale të mëdha njerëzore, territoriale e burime natyrore. Turqia ka mundësi e perspektiva të mëdha zhvillimi edhe pa u përfshirë në BE. Turqia për pozitën gjeografike, të kaluarën historike, lidhjet kulturore e fetare gjen lehtësisht hapësira më të gjëra se Europa për frymëmarrje në marrëdhëniet politike ekonomike e klturore. Këto marrëdhënie në drejtime të tjera mund t’i sjellin Turqisë përfitime më të mëdha se anëtarsimi në BE.

Nëse procesi i këtij pranimi stërzgjatet edhe më dhe ngarkohet më tej me hipokrizi europiane nuk është çudi që vetë Turqia të kthehet nga lutëse në një refuzuese të vazhdimit të këtij procesi dhe të vijë puna që Europa të pendohet për hipokrizinë e saj. Deklartat më të fundit nga disa politikanë turq, sidomos fjalët që tha Qemal Dervishi, i njohur më shumë si funksionar mekanizmash ndërkombëtare se si drejtues i Turqisë, janë një sinjal i qartë se në Turqi mund të ndryshojë thellësisht humori publik, politik e zyrtar lidhur me dëshirën për t’u bërë anëtar të BE. Nëse ndodh kështu më shumë dëmtohet Europa se Turqia, sepse Europa krijon një precedent të keq të vetëizolimit kontinental në kohën e globalizimit dhe rimbyllet në guacka politike, që u flakën gjatë kalimit të Europës nga Mesjeta në epokën moderne.



5 nëntor 2006 Abdi Baleta

Ekonomia e fuqishme shton shpresat turke



Analizë nga Jorn Madslien, gazetar ekonomik, BBC



Fuqia e ekonomisë turke, e cila ka një rimëkëmbje mbresëlënëse qysh nga kriza financiare e viteve 2000-2001, u ballafaqua këtë vit me provën më të vështirë.



Si lira dhe tregu i aksioneve u ç’rregulluan kur investitorët filluan të vënë në dyshim angazhimin e qeverisë ndaj sekularizmit dhe reformave financiare.



Sipas një raporti të fundit të Fondit Monetar Ndërkombëtar “Ekonomia turke ka treguar aftësi të konsiderueshme ripërtëritëse në valën e turbullirës së tregjeve financiare gjatë këtij viti”. “Kërkesa e brendshme është ngadalësuar, por më ngadalë se pritej, dhe ka shenja të një ngritjeje në eksporte që po ndihmojnë për të mbështetur prodhimin”.



Inflacion në rënie



Rritja ekonomike shihet si jetësore me qëllim që Turqia të mund të kalojë në një nivel më të lartë ku mund t’i bashkohet Bashkimit Europian në barazi (on a par) me anëtarët ekzistues. E vërtetë, rritja ekonomike ka rënë këtë vit në 6% nga 7% që ishte vitin e kaluar dhe prodhimi për frymë ka mbetur më pak se 1/3 e mesatares së BE-së. Por Prodhimi i Brendshëm Bruto për frymë në Turqi nuk është shumë më i ulët se sa në Rumani, e cila është kandidate për t’u bërë anëtare e BE-së. Përveç kësaj, si norma e papunësisë dhe ajo e inflacionit në Turqi kanë rënë nga nivele të larta por të paktën me një shifër, gjë që përbën një arritje të dukshme duke ditur që pesë vjet më parë Turqia kishte një normë inflacioni 70%. Dhe nuk ka mungesë optimizmi për të ardhmen. Në filim të javës presidenti i bankës qendrore Durmus Jilmaz tha se norma e inflacionit në Turqi duhet të bjerë poshtë 5.2%, dhe ndoshta 1.7% në vitin 2008.



Shpenzime të tepërta?



FMN thekson se akoma mbeten shqetësime për inflacionin në periudhë afatshkurtër. Gjatë këtij viti banka qendrore parashikoi rënie të inflacionit në 5% në fund të vitit. Tani paralajmëron se norma mund të ngjitet përsëri në një nivel dyshifror.

Si i tillë, “inflacioni mbetet mbi objektivin”, paralajmëron FMN dhe e nxit qeverinë të mbajë nën fre shpenzimet dhe bankan qendrore që t’i rezistojë çdo shtyse për të reduktuar normat e interesit. Dhe ndërsa banka duket se është bërë gjithë veshë, me z. Jilmaz që tashmë i ka rritur ndjeshëm normat e interesit për të stabilizuar lirën dhe është betuar të shtrëngojë politikën monetare akoma më tej nëse inflacioni del jashtë kontrollit, qeveria duket më pak e disiplinuar.

Dy javë më parë qeveria shpalli planet e saj për një rritje 17% në buxhetin e saj të vitit 2007, duke shërbyer si shkëndijë për akuza për shpenzime populiste të papërgjegjshme në vitin tjetër kur do të mbahen zgjedhjet e përgjithshme dhe ato presidenciale.

Xhon Lipski, zëvendës drejtori i parë i FMN vëren: “Tregjet financiare po tregojnë një ndjeshmëri më të madhe ndaj vendeve si Turqia që kanë nivele të larta borxhi, një deficit korent në rritje dhe ndodhen nën presione inflacioniste”. “Në këtë kontekst, jo vetëm që është e natyrshme që tregjet financiare t’i kushtojnë vëmendje të veçantë nëse do të mbahet disiplina fiskale në vitin e ardhshëm me zgjedhje”. FMN që aktualisht po shqyrton lëvrimin e pjesës tjetër të huasë prej 10 miliard dollarësh amerikanë, thekson se Turqia duhet të luftojë për të mbajtur inflacion të ulët. Turqia duhet të “forcojë administrimin e taksave, reformën e regjimit taksor, të përgatitet për të prezantuar sisteme të reja të pensionit dhe sigurimit shëndetësor, dhe reforma në sektorin financiar”. Por Turqia gjithashtu ka bërë shumë rrugë në shumë fusha. Borxhi qeveritar në raport me PBB ka rënë ndjeshëm prej vitit 2001 dhe është parashikuar të bjerë më tej, sepse po ecën mirë një program i gjerë privatizimi. Investitorët e huaj po hyjnë në një sërë sektorësh, nga telekomet tek çeliku apo bankat, pasi reforma e tokës pritet të zhvillohet shumë shpejt.

E gjitha kjo përfundon në një pikë të vetme: po bëhet gjithnjë e më e vështirë për ata që i kundërvihen ammbicjeve të Turqisë për anëtarësim në BE që të mbështeten në argumentet ekonomike në përpjekje për të bllokuar hyrjen.



Shtetet po nxitojnë të përfshijnë Kosovën në kushtetutat e tyre, pasi këtë e bëri Serbia



Pasi Serbia përfshiu Kosovën në kushtetutën e vet, edhe vende të tjera në rajon kanë shpallur se synojnë të veprojnë njësoj. Këto shtete vënë në dukje se po veprojnë kështu që të jenë në përputhje me politikat e tyre të marrëdhënieve të mira të fqinjësisë. Qeveritë e Shqipërisë, Bosnjes, Kroacisë dhe Hungarisë e kanë bërë të qartë se po planifikojnë të kenë kushtetuta të reja të cilat do ta përmendin Kosovën në preambulat e tyre. Ato thonë se do të qëndrojnë në krah të Serbisë njësoj siç bënë në Betejën e Kosovën në vitin 1389.
Një zyrtar i qeverisë kroate tha “Ne luftuam në atë betejë së bashku me serbët, ne e humbëm atë betejë së bashku me serbët dhe duhet ta kujtojmë së bashku me serbët atë betejë." NJë përfaqësues hungarez i mbajti ison atij duke thënë "Ushtarët hungarezë luftuan dhe humbën krah për krah me ushtarët serbë." Një zëdhënës i qeverisë së Bosnjes tha, "Nëse mbreti Tvrtko do të ishte sot gjallë, ai do të ishtë shumë krenar për ne." Përfaqësuesit e Shqipërisë theksuan, "Teodor Muzaka II nuk e dha jetën e tij kot në Kosovë, ne shqiptarët e kuptojmë, ashtu si fqinjët tanë ballkanikë, se ajo betejë ishte një humbje e rëndësishme." Duke komentuar këto reagime, një zyrtar serb tha, "Edhe koka edhe trupi i Princ Llazarit do të ktheheshin në varrin e tij nëse ai do ta dinte që sakrificat e bashkëluftatërve të tij në Ballkan nuk do të respektoheshin. Duke përfshirë Kosovën në kushtetutat e tyre ato tregojnë se kjo betejë e humbur e Mesjetës është po aq e rëndësishme për ata sa ç’është edhe për ne." Kur u pyetën nëse "fakti që serbët ishin edhe në krahun e fituesve (turqit), a ngatërrohet situata?" zyrtari u përgjigj, "Nuk ka rëndësi nëse Vuk Brankovic luftoi me fituesit, ajo që ka rëndësi është që një princ serb (Llazari) udhëhoqi humbësit!"
Qeveria e Kosovës ka plan të përfshijë Kosovën në kushtetutë, gjithashtz. Kur u pyet nga SEE Online nëse një gjë e tillë ishte e nevojshme, një zëdhënës u përgjigj, "Uf! Edhe ne e humbëm atë betejë! Ne jo vetëm që humbëm, por beteje u zhvillua tek ne. Ne jemi kaq krenarë që gjakderdhja ndodhi tek ne, sa që do e përmendim në kushtetutën tonë më shumë se një herë." Ai na kujtoi edhe një betejë tjetër të humbur në Kosovë nga Janosh Hunyadi (në 1448), dhe që kjo e dyfishon përgjegjësinë e Hungarisë për të përfshirë Kosovën në kushtetutën e vet. Përgjegjësia e Shqipërisë gjithashtu do të kishte qenë e dyfishtë nëse forcat serbe nuk do ta kishin penguar Gjergj Kastriotin - Skenderbeun, në rrugëtimin e tij për të ndihmuar Hunyadin që të humbte betejën me turqit.

Një zyrtar i qeverisë turke tha, "Nuk mund të shprehim keqardhjen që ndjejmë që i fituam ato beteja. Kjo na e bën të pamundur të përfshijmë Kosovën në kushtetutën tonë. Në fakt, kjo po na bën që të rishqyrtojmë motivet që qëndrojnë pas vendimeve të Serbisë për të na ndihmuar që të fitojmë këto beteja." Ai shtoi, megjithatë, se Turqia ka plan të përfshijë fushëbeteja të tjera në kushtetutën e vet. "Shqiptarët na përzunë për bythe për jo më pak se 27 beteja mesjetare! Ne thjesht na duhet të përfshijmë ato fushëbeteja në kushtetën tonë, dhe Kruja do të jetë e para në listë." ai tha, se ata planifikojnë të përfshijnë Austrinë në preambul sepse "një nga humbjet tona më të lavdishme ishte Vjena."

Franca ka deklaruar se ata duan të përkujtojnë betejën e Vaterloo-s në kushtetutën e tyre të re, megjithëse nuk ishte betejë mesjetare. Një zyrtar francez theksoi, "çdokush përkujton Vaterloo-të e tyre, dhe ne duhet të kujtojmë Vaterloo-në tonë, gjithashtu. Dhe, Vaterloo-ja jonë është Vaterloo, Belgjikë."

Një anëtare e Shoqatës Mesjetare Europiane tha se ata janë të tronditur me vendimet e këtyre vendeve për të përfshirë fushëbetejat mesjetare në kushtetutat e tyre. Sipas saj, "Në asnjë mënyrë nuk duhet që Serbia apo ndonjë vend tjetër të shihen si me mentalitet mesjetar nëse përfshijnë vendet ku janë zhvilluar betejat mesjetare ë kushtetutat e tyre." Ajo shtoi, "Duhet të dini se ku i keni humbur betejat tuaja mesjetare! Dhe cila është mënyra më e mirë për këtë se sa përmendja në kushtezutën tuaj?!"

Në të njëjtën kohë, një sipërmarrës vendor në Prishtinë, Kosovë, ka filluar të shesë kushtetuta të gatshme të cilat e përfshijnë Kosovën, dhe e vetmja gjë që duhet bërë është të plotësohet në to emri i vendit tuaj. "Me valën e madhe të kërkesës për kushtetuta të reja që përfshijnë Kosovën, e kuptova se duhet të punoj me ofertën." Qeveria kosovare, nga ana tjetër, ka ofruar një post në faqen e saj të internetit nëpërmjet së cilës mund që automatikisht “të shtosh Kosovën në kushtetutën tuaj” vetëm duke klikuar një herë me miun e kompjuterit dhe duke paguar 25 dollarë amerikanë.

SEE Online pyeti qytetarët Kosovarë për këtë. Një punonjës biblioteke u shpreh krejtësisht e shokuar që dikush po kërkonte mendimin e saj për këtë çështje. Ajo tha "Nuk gjej ndonjë arsye të shëndoshë se përse dikush duhet të na pyesë ne kosovarëve nëse duhet ta përfshijnë Kosovën në kushtetutat e tyre apo jo! Seriozisht. A mund të gjeni ju ndonjë?!" Një dyqanxhi shfaq të njëjtën habi: "Kur na ka pyetur ndokush neve nëse e duam Kosovën në kushtetutat e tyre?! Gjithsesi, si do të ndikojë kjo punën time këtu në Kosovë?"

FORUMI MUSLIMAN I KOSOVËS DENONCON MOHIMIN E LIRISË DHE TË DREJTAVE THEMELORE TË STUDENTËVE DURRSAKË



Forumi Musliman i Kosovës duke përcjellë zhvillimet e fundit rreth problemeve të dy studentëve muslimanë të Universitetit të Durrësit të shkaktuara nga mohimi i të drejtave të tyre themelore nga rektori i tyre, ndjehet i shqetësuar me valën më të re antiislame të disa institucioneve dhe mediave të Shqipërisë dhe ndërlidhjen e disa segmenteve të kësaj fushate me çështjen e Kosovës.

Shkrimi “Mjekrra dhe Shamia” nga Skënder Shkupi i botuar në gazetën Shekulli të datës 2 Nëntor 2006 është vetëm vazhdim i fushatës së mëhershme e cila i sjell dëme të rrezikshme proceseve nëpër të cilat po kalojnë shqiptarët në përgjithësi dhe ata të Kosovës në veçanti.

Forumi Musliman i Kosovës rikujton shkrime të mëhershme të botuara në këtë gazetë,si bie fjala atë të Maks Velos, të cilët indinjojnë skajshëm shqiptarët kosovarë dhe veçanërisht ata të besimit islam duke i kontribuar prishjes së harmonisë fetare dhe krahinore midis shqiptarëve.

Muslimanët kosovarë dhe ata shqiptarë në përgjithësi kanë marrë në vazhdimësi mirënjohje nga institucionet kombëtare dhe ndërkombëtare për kontributin e tyre të pandërprerë në mbarëvajtjen e harmonisë etnike dhe fetare në Kosovë sikur edhe në mbështetjen për avancimin e çështjes së Kosovës, kështu që përdorimi e cenimi i të drejtave të tyre të garantuara me kushtetutë si alibi kundër kauzës kombëtare është i pabazë dhe me pasoja afatgjata e të paparashikueshme.

Forumi Musliman i Kosovës duke qëndruar pranë dy studentëve durrsakë dhe të tjerëve që mund të bien pre e shkeljeve të të drejtave të garantuara të njeriut, i bën thirrje mediave të shkruara dhe elektronike në Shqipëri dhe më gjerë që të jenë më të kujdesshme përballë lirisë së të drejtave themelore dhe bindjeve të shumicës së qytetarëve që i ndjek ato.



5 Nëntor 2006

FORUMI MUSLIMAN I KOSOVËS

Rruga Nëna Tereze p.n. Prishtinë

Tel: +37744666234



Shënim: Forumi Musliman i Kosovës është organizim jo qeveritar i shoqërisë civile të myslimanëve shqiptarë dhe të tjerë të Kosovës.

TENSIONOHET SITUATA FETARE NE SHQIPERI

Pa u shuar shija e hidhur qe la pas fyerja e rende qe papa u beri muslimaneve ne te gjithe boten, ne mediat shqiptare shpertheu nje provokim I rradhes kunder muslimaneve ne Shqiperi duke bere publike punimet e nje te ashtuquajtur MILENIUM CLUB CENTER,nga ku ish presidenti Meidani citoi shifra te reja per raportet fetare ne Shqiperi duke theksuar se numuri I muslimaneve eshte reduktuar ne 38%, nje shifer e papranueshme dhe shume provokuese,si do ta quaj ne reagimin e tij KMSH.Meidani perdori te njejten metode qe perdori papa duke deklaruar se keto shifra jane te deklaruara nga universiteti I Oksfordit duke u perpjekur te laj duart nga ky deklarim qe e penalizon rende figuren e tij ne syte e besimtarve muslimane ne Shqiperi.Shifrat qe u dhen ne kumtesen e Meidanit ishin publikuar per here te pare nga Encillopodoa Boterore Kristiane dhe kjo loje me shifra te kujton perpjekjet e panderprera qe behen mrenda vendit dhe pertej kufijve shqiptare qe se paku me shifra te zvoglojne numurin e muslimaneve ne hapsirat e Shqiperise londineze, per te krijuar idene se muslimanet kane tendence te zbresin nga kreu I tabeles dhe te tjere po ngjiten ne maje te saj.Duke u fshehur pas nje perdeje, e cila per fatin e keq te atyre eshte e tejdukshme dhe I nxerr ato te zbuluar duke mos u mbrojtur as nga emery I madh I NATOS e cila sipas tyre mbeshteste kete simoizium,Per te rritur saktesine dhe rendesine e ketij informacioni mediat then se te dhenat e ENCIKLOPEDISE Kristiane Boterore jane serjoze dhe se Meidani eshte nje akademik I njohur. Por duke harruar te prezantohet tashme si nje opozitar tashme publik I muslimaneve shqiptare.Mediat dhane informacion se kishte 80% te ftoar nga jashte dhe per ekuiliber ishin ftuar disa teologe muslimane te cilet u lakuan sipersona me aftesi te spikatura teologjike hjohes te dialogut nderfetar, portrete qe vetem miku mund te ia beje mikut.Mbetet pak enigme perse emrat e tyre mbeten ne hije dhe nuk iu bene te njohur publikut. Dhe ajo qe ka rendesi te theksohet eshte se ne nuk na u dha mundesia te njohim reagimin e tyre ndaj atyre shifrave poshteruese dhe qe per mendimin tone zgjidhja me e mire do te ishte braktisja e salles ne shenje protese ndaj ketij provokimi te rrezikshem.Por ajo qe na beri te dyshojme ne serjozitetin dhe qellimin e ketij sipoziumi ishte se drejtor I kesaj qendre ishte gazetari Mentor Nazarko, nje figure e njohur ne mediat shqiptare per qendrimin e ashper dhe denigrues ndaj fese islame. Ne mje debat televiziv ve Top Chenell e patem quajtur Nazarkoja I vogel qe sherrin e ben te madh. Duket se kishim te drejte ta quanim keshtu sepse nuk ka sherr me te madh se sa te tensionosh situaten fetare ne Shqiperi perms organizimeve te simpoziumeve te tilla .Publikimi I shifrave te tilla provokuse e tensionojne edhe me teper situaten fetare ne Shqiperi, sepse mijra muslimane e pane vehten te perjashtuar nga feja e ture sepse keshtu do Mejdani dhe Mejdane te tjere qe fshihen pas tij. Qellimi I atyre qe organizuan simpoziumin dhe I atyre qe folen aty eshte qe te oenalizojne fene islame si relighon me velera te kufizuara duke I detyruar besimtaret muslimane ta braktisin ate dhe t,u bashkangjiten feve te tjera qe jane solide dhe te kompletuara aq sa ato , jo vetem qe nuk kane firo per edhe po lulezoje perms shtimit te tyre me muslimane qe jane te zhgrnjyer nga feja e tyre. Fe e cila po vazhdoi te firoje me kete ritem ajo do te mbetet nje relike ne kujtesen e shqiptarve.Por keto tullombace I hedh ne ere e verteta qe eshte kokforte ne paraqitjen e nje realiteti krej tjeter duke u kujtuar ketyre zoterinjve qe lexojne leksione te rrekshme dhe padronve te tyre se kjo mund te ndodhe vetem po te sjellin kontighente te krishtera nga jashte dhe te zhendosin muslimane nga shqipria ne hapsira jo shqiptare. Me shume te drejte reagoi forumi Musliman shqiptar qe deklaroi se statistika te tilla ncisin tensionimin e mardhanjeve fetare , sepse keto te dhena jane marre nga qendra fondamentaliste kristiane.E nje rendesie te vecante ishte deklarata e KMSH qe I quajti keto shifra provokuese per ndjenjat e muslimaneve shqiptare dhe pa baze reale dhe cenojne tolerancen nderfetare ne Shqiperi.Pas kesaj deklarate te KMSH ato qe organizuan simpoziumin pretenduan se deklarata eshte bere duke anashkaluar kryetarin e KMSH dhe se jane disa te rinj ne KMSH qe bejne deklarata te tilla. E verteta eshte se qendra te tilla qe po shtohen pa pushim ne Shqiperi dhe qe nuk oushojne duke penalizuar muslimanet shqiptare dhe fene e tyre, ku me doreza dhe ku ballperballe, jane kercenare qe zbatojne urdherat e misionarve qe jane nje kategori me lar se keto hiena te rrezikshme qe nuk ngurrujne te vendosin minane themelet e bashkejeteses fetare ne Shqiperi te cilat me telekomande mund te shperthehen nga distanca qe tashme jane te lexueshme sepse jane dhen prova per shperthime te tilla. Ne deshrojme qe keto veprime duhet te denohen edhe nga segmente te politikes dhe te vete shtetit shqiptar sepse heshtja e tyre te ben te dyshosh ne paanesine e tyre dhe ajo qe eshte edhe me shqetesuese edhe ne pjesen qe ato kane ne kete tymnaje qe po u krijon terren atyre per te cilet me rendesi ka nje premtim I sheqerisur se fati I kmbit dhe I atdheut te tyre.





SELIM GOKAJ

“LËMSHI DIPLOMATIK” PËR KOSOVËN NGATËRROHET EDHE MË



Përmendet shpesh në shkrime si fjalë e “urtë” se “pikërisht para agimit të mëngjezit, errësira bëhet më e madhe”. Nuk jemi të sigurtë nëse ka shumë urti në këtë thënie, që si duket njerëzit e kanë qejf se ngushëllojnë veten me të kur errësira i bezdis shumë. Po kur është fjala për ngjarje si ajo e përcaktimit të statusit të Kosovës, që shqiptarët e kanë pritur me durim të madh për një kohë të tejzgjatur, errësira diplomatike që bëhet më e dendur nuk mund të merret si shenjë se agimi i kthjellët është fare afër.

Dendësimin e errësirës e tregojnë dy zhvillime të kohëve të fundit. Serbia e ka shënuar në kushtetutën e saj të re se Kosova është pjesë e pandashme e territorit të saj. Diplomacia ruse, mbrojtësja tradicionale e politikës ekspansioniste agresive të Serbisë në Ballkan, ka ripohuar qëndrimet e saj se nuk pranon për Kosovën zgjidhje që nuk do ta pranojë Serbia. Këtë mesazh kanë dhënë me deklaratat e tyre diplomatët rusë në Prishtinë. Këtë mesazh kanë dhënë udhëheqësit e Kremlinit. Pavarësisht si i rrotullon fjalët ministri i jashtëm i Shqipërisë, Besnik Mustafaj, këtë mesazh i ka dhënë dhe homologu rus gjatë takimit të fundit të tyre në Moskë. Madje nga shpjegimet që ka dhënë Besnik Mustafaj pas kthimit nga Moska del se edhe ky sikur është pajtuar në njëfarë mase me qëndrimin rus (gjegjësisht atë serb).

Mustafaj përmend se: ”Rusia këmbëngul të mos saktësohet një datë për mbylljen e negociatave, të mos ushtrohet presion mbi negociatorët për arsye kohe, të mos imponohet asnjë zgjidhje paraprakisht ndaj njërës palë, ku ata kanë parasysh serbët, pra të synohet për një kompromis”. Dhe fill pas këtyre sqarimeve të pozitës së Rusisë Mustafaj shton :”Ne jemi dakord që të synohet një kompromis, por për hir të së vërtetës duhet thënë se deri tani nuk shohim asnjë gatishmëri nga pala serbe për arritjen e një kompromisi”. Për çfarë kompromisi e ka fjalën diplomacia e Tiranës e drejtuar nga Mustafaj nuk e kemi të qartë. Vetëm dimë se bisedime janë bërë, në tryezë e nën tryezë; se bisedimet janë zgjatur e stërzgjatur. Tashmë e dimë dhe duhet ta themi pa ngurim se koha u dha të drejtë atyre që këmbëngulnin se nuk e vlente që shqiptarët të shkonin në bisedime me serbët, pasi ato ishin të kota dhe do t’i shërbenin lojës serbe, se të quajturat bisedime teknike ishin për të vënë çështjen e pavarësisë së Kosovës në bisedim me serbët.

Gjatë shumë vitesh edhe më shumë se serbët e shqiptarët kanë biseduar ndërkombëtarët në gjithfarë nivelesh e mekanizmash dhe përsëri asgjë nuk është qartësuar e saktësuar, por gjithçka është mjegulluar e errësuar sa më shumë afron fundi i vitit 2006, kur sipas gjithë premtimeve (por jo gjasave) është caku i fundit kohor për shpalljen e statusit të Kosovës.

Nëse fundin e vitit 2006 e marrim si “agimin e premtuar” për statusin përfundimtar të Kosovës atëherë zhvillimet më të fundit politike diplomatike duhet t’i quajmë si “errësimin e madh para agimit”. Por kur zhytemi në gjithë këtë errësirë politike e diplomatike që po krijohet duhet të pyesim me shumë shqetësim: a mund të jetë ky “agim”? Mos vallë ai “agim” do të jetë gati aq i zymtë, me re e mjegull sa errësira që po krijohet tani? Në këto kushte çdo kompromis për çështjen e Kosovës, si ai që po kërkojnë Rusia e Serbia, sjell për Kosovën një agim të zymtë me shumë pak ndryshim nga nata. Po nuk janë vetëm Rusia e Serbia që kërkojnë “zgjatjen e natës” për ta bërë të pranueshëm për shqiptarët një agim të zymtë. Janë dhe ata që “kompromisin” e kërkojnë fillimisht nga zgjatja e procesit të shpalljes së statusit dhe pastaj nga plotësimi i një sërë kushtesh të tjera serbo-ruse.

Deri tani diplomacia ndërkombëtare ka këmbëngulur që “shqiptarët e serbët të arrinin vetë në një zgjidhje të pranueshme për ta”. Kur loja e kërkimit të zgjidhjes së pranueshme mbaroi se i doli boja, atëherë erdhi paralajmërimi “nëse nuk ka zgjidhje të pranueshme do të ketë zgjidhje të imponuar”. Propagandohej se zgjidhja e pranueshme ishte më e mirë se do të kënaqte të dy palët. Pas dështimit të këtyre shpresave (iluzioneve) vijoi kërcënimi “zgjidhje e imponuar, pavarësisht se do të mbeten të pakënaqura të dy palët”. Pra, për zgjidhje të drejtë e reale nuk është bërë fjalë dhe nuk është menduar asnjëherë. Synimi ka qenë gjithnjë që të gjendej një zgjidhje në dëm të kërkesave e të drejtave të shqiptarëve. Pra, ka vazhduar “diplomacia e Rambujesë”.

Procesin e “zgjidhjes së pranueshme nga dy palët”, si siç ka qenë e qartë nga fillimi deri në fund, e ka pasur në dorë ta sabotonte dhe e ka sabotuar Serbia, e inkurajuar së tepërmi nga gatishmëria e diplomacisë ndërkombëtare për të ngatërruar sa më shumë lëmshin e zgjidhjes, e cila ishte fare e thjeshtë : njohje pavarësisë së Kosovës. Serbia e vulosi përfundimisht sabotimin e “zgjidhjes së pranueshme për të dy palët” me miratimin e kushtetutës që Kosovën e shpall pjesë të pandashme të Serbisë. Pavarësisht se ky vendim në analizë të fundit do të përfundojë me dështim të plotë pasi është një idiotësi politiko-diplomatike Serbia përfundimisht ka mbyllur çdo shteg për të vazhduar më tej një proces qesharak takimesh e bisedimesh shqiptaro-serbe. Tani të shkosh në takime e bisedime me serbët, qoftë dhe për të ashtuquajtura “çështje teknike”, do të thotë të bësh një kapitullim të turpshëm, të heqësh dorë nga aspirata kombëtare shqiptare, të tallesh me sakrificat që kanë bërë deri tani shqiptarët e ndërkombëtarët; do të thotë të bësh një tradhti kombëtare shqiptare. Të ulesh në tryezë për të kërkuar zgjidhje kompromisi me serbët tani do të thotë të pranosh të zbatosh kushtetutën e Serbisë.

Serbët e kanë ditur fare mirë se shqiptarët nuk mund të bëjnë një vetëvrasje të tillë të turpshme kombëtare sa të bëjnë kompromis me serbët në kuadër të kushtetutës serbe që shpall Kosovën pjesë të Serbisë. Por pushtetarët serbët duke krijuar këtë situatë kanë synuar të mundësojnë miratimin e kësaj kushtetute dhe njëkohësisht bllokojnë për njëfarë kohe aksionin diplomatik ndërkombëtar për shpalljen e një statutsi për Kosovën. Serbët praktikisht janë tallur me përpjekjet që ka bërë një pjesë e diplomacisë ndërkombëtare deri tani për ta çuar këtë proces në një përfundim serioz.

Megjithatë sado që përfaqësues të diplomacisë ndërkombëtare deklarojnë se përfshirja e Kosovës në kushtetutën serbe nuk ndikon mbi procesin e përcaktimit të statusit të Kosovës, kjo kushtetutë tashmë ka ndikuar mbi këtë proces. Kushtetuta e Serbisë i ka dhënë çështjes së Kosovës zgjidhjen më absurde, më të papranueshme, duke i trajtuar me mospërfillje përpjekjet e deritanishme ndërkombëtare për të gjetur një zgjidhje. Drejtuesit serbë tani e tutje do të tregohen edhe më të padëgjueshëm ndaj kërkesave dhe këshillave të diplomacisë ndërkombëtare. Kurse diplomacia ruse duke mbajtur ato qëndrime që ka përmendur Besnik Mustafaj po i thotë krahut tjetër të diplomacisë ndërkombëtare se asgjë nuk mund të bëhet jashtë atij kuadri kushtetues që ka përcaktuar Serbia. Pra, diplomacia ruse në njëfarë mënyre pohon se është sjellë gjithë këto vite me hipokrizi e pabesi ndaj diplomacisë ndërkombëtare në gjithë veprimtaritë diplomatike kushtuar kërkimit të zgjidhjes për Kosovën.

Po diplomacia shqiptare e Besnik Mustafajt për çfarë kompromisi shpreson ende? Çfarë pret se do të bëjë Serbia për të arritur në këtë kompromis? Mos vallë Besnik Mustafaj shpreson se Serbia, po t’i bëhen disa lëshime, e heq atë dispozitën për Kosovën nga kushtetuta? Mos vallë Besnik Mustafaj e ka ende mendjen tek formula e tij e “pavarësisë me kushte” që të bindë Serbinë të ndryshojë kushtetutën? Drejtuesit e politikës e të diplomacisë shqiptare në Prishtinë apo Tiranë duhet ta trajtojnë dispozitën e kushtetutës serbe për Kosovën si një marrëzi serbe të radhës, por asnjëherë nuk duhet të mendojnë se serbët e bënë këtë vetëm se janë të marrë. Ata e kanë bërë me djallëzi, edhe pse është marrëzi po ta gjykosh sipas logjikës së gjërave, që ata as e kanë ndjekur, as do ta ndjekin.

Koshtunica e Tadiçi po mburren me “kryeveprën e tyre” politiko-diplomatike, për “ripushtimin kushtetues” të Kosovës njësoj siç kapardisej Slobodan Milosheviçi me nënshtrimin serb të Kosovës kur mbante fjalime në fushë Kosovë dhe i hiqte Kosovës autonominë. Koshtunica e Tadiçi me “ripushtimin kushtetues” të Kosovës, në një kohë që kjo është krejtëisht jashtë kontrollit të Serbisë dhe në sundim ndërkombëtar, llogarisin të dalin para serbëve edhe më të zotë e triumfalistë se Milosheviçi në marshimin drejt pushtetit në mesin e viteve 1980, shpresojnë të magjepsin serbët që ti mbështesin në luftën për pushtet, vetëm me një përfshirje iluzore të Kosovës në hyrjen e kushtetutës serbe.

Kushtetuta e Serbisë që “gllabëron” Kosvën do të ketë ndikime të fuqishme në Serbi, do të sjellë edhe rrjedhoja të dëmshme për Kosovën dhe për gjithë Bllkanin. Serbia po përgatitet për të shpërthyer një cikël të ri sherresh, dhune, mbase dhe luftrash të reja në Ballkan. Rusia me diplomacinë e saj po inkurajon këtë kurs rreziqesh të reja të politikës së Serbisë, sepse vetë Rusia ka nisur një kurs të ri të acarimit të marrëdhënieve ndërkombëtare në Europë e veçanërisht në Ballkan e në Kaukaz. Në Rusi po shpërthen nacional-shovinizmi. Në Rusi ringjallen nostalgjitë për pozitat e dikurshme imperialiste. Kushtetuta e re e Serbisë dhe angazhimi i ri i Rusisë në mbështetje të politikës së Serbisë sipas kësaj kushtetute provojnë më së miri sa kanë gabuar politikanët e analistët shqiptarë që kanë trumbetuar për vite me radhë se politika ruse ndaj çështjes së Kosovës po ndryshonte në kahje pozitive, se Rusia pak nga pak po e pakësonte interesimin për Ballkanin dhe angazhimin në Ballkan, se marrëdhëniet e posaçme ruso-serbe i përkisnin historisë. Kurse tani vetë ministri i jashtëm shqiptar Mustafaj detyrohet të pohojë se: “Nuk ka ndryshim në qëndrimin e Moskës ndaj Kosovës” (intervista në gazetën “Albania” 3 nëntor 2006).

Mustafaj pohon se “Shqipëria sheh destabilitet, po u shty statusi i Kosvës” ( “Gazeta Shqiptare” 3 nëntor 2006). Serbia këtë kërkon. Prandaj edhe në kushtetutën serbe (që mendohet se u miratua me referendum të falsifikuar ) vuri atë dipozitën për Kosovën që të nxisë tension e shkaktojë destabilitet në Ballkan. Edhe Rusia për këtë po e inkurajon dhe mbështet Serbinë. Më mirë se të gjithë këtë duhet ta shpjegojë për shqiptarët Besnik Mustafaj pas kthimit nga Moska. Rrezikun e destabilizimit nuk mund të mos e shohin dhe diplomacitë e tjera që merren me Ballkanin dhe me çështjen e Kosovës.

Por edhe nga këto diplomaci nuk po vijnë veprime aktive e të vendosura për të parandaluar me kohë, për të bërë të dështojnë qysh në vezë planet serbo-ruse për destabilizime të reja në Ballkan. Është shumë shqetësuese për shqiptarët kur lexojnë fjalët “Kosova bëhet peng i rivalitetit të fuqive të mëdha” që i ka shkruar gazeta me shumë emër “Fajneshënell Tajms” (“Albania” 29 tetor 2006). Këto fjalë të gazetës amerikane sot janë njësoj në thelb me ato që shkruante në fillim të shekullit XX, udhëtarja e shquar angleze Edit Durham: “Në Ballkan mund të ndryshosh mendje sa herë të duash, por vetëm një gjë nuk e ndryshon dot: qiellin e mbuluar nga retë e fuqive”. Shqiptarët po presin ende një agim të ndritur nën qiellin e Kosovës të mbuluar nga retë e fuqive.

Ballkani ende nuk ka ndryshuar aq sa duhet për të shpresuar se po kthehet në
”Europë moderne”. Retë e fuqive ende po zymtësojnë qiellin e Ballkanit. Në shekullin XIX për gjithë popujt ballkanikë zbatohej parimi i kombësisë në zgjidhjen e çështjes kombëtare. Për shiqptarët ky parim flakej tutje. Në shekullin XX për popujt e Ballkanit quhej i vlefshëm parimi i vetëvendosjes. Për shqiptarët, jo. Tani në fillim të shekullit XXI për shqiptarët rekomandohet “kompromis në vend të drejtësisë” për zgjidhjen e çështjes së Kosovës dhe diplomacia ndërkombëtare ende mendon të imponojë “zgjidhje konjukturale” në vend të zgjidhjes së drejtë.

U bën 10 vite që sajohen, përdoren, flaken, rinovohen, përsëriten formula nga më të çuditëshmet gjoja për të gjetur ”një zhgjidhje” dhe për të përcaktuar një “status përfundimtar” për Kosovën dhe nuk bëhet ajo që duhet si për gjithë njësitë e ish federatës jugosllave të shpërbërë, njohja ndërkombëtare e pavarësisë së Kosovës. Tani që Serbia e shpalli me kushtetutë se nuk pranon e nuk toleron asnjë zgjidhje tjetër për Kosovën veç asaj që ka vendosur ajo “Kosova pjesë e pandashme e Serbisë” dhe kurrë nuk do të njohë e të lejojë pavarësimin e Kosovës, diplomacia ndërkombëtare në vend që të bënte hapin e duhur të hapte rrugën për njohje normale individuale të pavarësisë së Kosoëvs ende pranon të bjerë në lojën e Serbisë për të kërkuar ”zgjidhje nëpërmjet konsensusit të mekanizmave diplomatike shumëpalësh” edhe pse Serbia e ka thënë haptazi dhe Rusia e le të kuptohet qartë se këto përpjekje do të dështojnë për shkak të qëndrimit të Rusisë.

Serbia po shkëput hap pas hapi lëshime nga diplomacia ndërkombëtare. Është vënë tashmë në dyshim deri nga kryediplomati i BE, Solana e sekretari i përgjithëshëm i OKB-së , Anan, vendimi i diplomacisë ndërkombëtare për ta mbyllur çështjen e statusit të Kosovës brenda vitit 2006. Dëgjohen zëra mjaft shqetësues për shqiptarët se Kosova mund të ketë njëfarë pavarësie, pa anëtarsim në OKB. Kjo nuk është gjë tjetër veçe plotësim i njërës nga kërkesat e Serbisë që Kosova të gëzojë “pavarësi të brendshme” që do të thotë “autonomi brenda në Serbi”. Formula e “pavarësisë së mbikqyrur”, ose “Kosova shtet i varur nga OKB” është një gjë që lë shteg për çfarëdo interpretimi dhe gjithsesi nuk e bën Kosovën shtet normal, subjekt të plotë të së drejtës ndërkombëtare, çka përsëri plotëson një tekë tjetër të Serbisë për ta quajtur Kosovën pjesë të shtetit serb. Rusia duke kundërshtuar “zgjidhjen e njëanshme të imponuar” dhe duke kërkuar vazhdimin pa pushim të bisedimeve për arritjen e një “kompromisi”,që nuk mund të arrihet kurrë, shpreson të plotësojë edhe kërkesën tjetër serbe që përcaktimi i statusit të Kosovës të shtyhet për në “kalendar greke”dhe të mbetet si zgjidhje për Kosovën ajo që shkruhet në kushtetutën e Serbisë.

Lëmshi po ngatërrohet shumë në kohën kur shpresohej se më në fund diplomacia ndërkombëtare e kishte kapur mirë fillin për zgjidhjen e tij.



5 nëntor 2006 Abdi Baleta

NDARJE E PUSHTETEVE NUK DO TË THOTË NDARJE E SHTETIT



Kryeministri i Shqipërisë Sali Berisha u ankua se përveç qeverisë së tij në Shqipëri ushtron pushtet edhe një qeveri e dytë me emërtimin Këshilli i Lartë i Drejtësisë, në krye të së cilës është vetë kryetari i shtetit, presidenti Alfred Moisiu. Madje kjo “qeveria e drejtësisë” qenka në pozitë shumë më të rehatshme e më të këndshme se qeveria e dalë nga parlamenti, sepse kjo nuk ka mbi supe tërë ata telashe që krijon qeverisja e vendit, por merret vetem me shitje e blerje postesh në organet e drejtësisë. Ankesa e kryeministrit, pavarësisht se ai mund ta ketë bërë në kuadër të retorikave të zakonshme politike, duhet dëgjuar me shqetësim se tregon që në Shqipëri paska dy qeverisje, dy shtete paralelë. Pra, ndarja e pushteteve, që është një parim bazë i ndërtimit e funksionimit demokratik të shtetit, qenka katandisur në krijim faktik të dy shteteve funksionalë brenda një shteti unitar. Shqipëria na del kështu si një “federatë shtetërore funksionale”, përderisa në të veprojnë dy qeveri.

Kundërshtimet midis “qeverisë parlamentare” me “qeverinë e drejtësisë” në luftën kundër korrupsionit e krimit të organizuar, që “qeveria parlamentare” e ka shpallur objektivin parësor të punës së vet dhe “qeveria e drejtëisë” e ka funksionin kryesor të punës, madje të qenies së vet, janë rrënimi më i madh që mund t’i bëhet funksionimit normal të shtetit shqiptar dhe unitetit të pushtetit shtetëror në territorin e Shqipërisë . Është bërë e modës të flitet për “vullnetin e sovranit”, d.m.th popullit, “ kërkesat e sovranit”, “të drejtat e taksapaguesve” që përsëri janë “vetë sovrani”, por kur pushtetet që duhet të zbatojnë vullnetin e këtij sovrani nuk janë në gjendje ta mbrojnë atë nga korrupsioni, krimi, paligjëshmëria, shpërdorimet e aparateve shtetërore atëherë lind pyetja përse i duhen këto pushtete sovvranit dhe pse në emër të sovranit të ketë aq shumë qeverisje sa të mos e njohë qeni të zotin në Shqipëri?!

Për fat të keq ka shumë fakte që dëshmojnë se demokracinë në Shqipëri po e shijojnë kryesisht njerëzit që nuk duan rregullin, që nuk duan rend normal, që nuk duan ligjëshmëri të zbatuar me rreptësi, që nuk duan punën e ndershme si burim fitimi, që shtetin, pushtetin i pranojnë vetëm kur kanë nevojë për ta dhe i urrejnë e i minojnë kur u venë kufizime në paudhësitë e tyre. Për fat të keq po përhapet gjithnjë e më shumë psikologjia për ta parë shtetin e pushtetin si forcë armiqësore. Për përhapjen e kësaj psikologjie po ndikojnë shumë dhe pushtetet e ndryshme, aparatet e e këtyre pushteteve. Po kërkojnë liri të pakufizuar ata që nuk dinë e nuk duan t’i vënë asnjë kufi vetes, arbitraritetit të individit. Po kërkojnë pavarësi absolute edhe mekanizma që për nga vetë natyra e tyre duhet të jenë në varëtsi jo vetëm të ligjit por edhe të qeverisjes.

Kjo po ndodh edhe me përfaqësuesit e pushteteve shtetërore që dinë të përmendin vetëm parimin e ndarjes e të kontrollit të ndërsjellë të pushteteve, duke kuptuar me këtë ndarje arbitraritetin e secilit pushtet dhe për kontroll obstruksionizmin që një pushtet i bën një pushteti tjetër. Këta “harrojnë” se në organizimin e një shteti normal, efikas e të drejtë, të atij që quhet me përkëdheli e mburrje “shtet ligjor” parimi i ndarjes dhe i kontrollit të ndërsjellë të pushteteve duhet të perceptohet e të respektohet në kuadër dhe në funksion të zbatimit të parimit të unitetit të pushtetit, përndryshe rrëmuja dhe ndeshja e kotë i marrin frymën demokracisë.

Në kohën e diktaturës së proletariatit që e quajmë edhe të “partisë-shtet” zbatimi ( lexo keqpërdorimi) i parimit të centralizmit demokratik krijonte një gjendje të rrezikshme, sepse çonte në diktaturë dhe ndarjen e pushteteve, ndonëse të parashikuar e të rregulluar me ligj e kthente në një gjë fiktive, duke i hapur rrugën arbitraritetit të pushtetit politik-partiak. Por në vitet e demokracisë janë shfaqur gjithashtu prirje të dëmshme që prishin ekuilibrat normalë të ndarjes së pushtetit brenda unitetit të pushtetit dhe çojnë në kundërvënie pushtetesh, me rrjedhoja të rënda për shoqërinë, demokracinë, individët, mekanizmat jo shtetërorë në gjithë fushat e jetës.

Kur puna mbërrin sa vetë kryeministri i vendit të flasë për ekzistencën e dy qeverive, pra të dy qeverisjeve në Shqipëri, do të thotë se punët janë bërë shumë keq. Për këtë gjendje dikush duhet të vejë dorë ta ndreqë, dikush duhet të mbajë edhe përgjegjësi, dikush duhet të guxojë të vejë fajtorët para përgjegjësisë. Në rastin e trajtimit të çështjes së shkarkimit të prokurorit të përgjithëshëm pamë se akush nuk ka përgjegjësinë e forcën e duhur politike e ligjore të kapë si duhet situatën dhe të ndreqë një gjendje që sa më shumë të zgjasë aq më shumë dëm i bën shtetit e vendit. Ose duhet të japë llogari kryeministri dhe “qeveria parlamentare” që për teka apo me papërgjegjësi krijuan tërë atë histori, ose duhet të japë llogari e të vihet para përgjegjësisë “qeveria e drejtësisë” dhe kryetari saj Presidenti i Republikës që për tekat e papërgjegjëshmërinë e tyre bënë thjesht obstruksionizëm politik e pushtetor dhe e lanë Shqipërinë në dilemë e në sherr.

Vetë prokurori i përgjithëshëm nuk shpëton nga një përgjegjësi e rëndë që është bërë “molla e sherrit” në këtë luftë pushtetesh e qeverisjesh. Edhe sikur ai të jetë plotësisht i bindur në pafajsinë që pretendon nuk ka asnjë të drejtë të mbajë peng një pjesë të madhe të jetës shtetërore, të paralizojë funksionimin normal të pushtetit që drejton, të krijojë tension në pushtetet që nuk bashkëpunojnë dot me të dhe të kthejë një mosfunksionim të pushteteve në Shqipëri në një problem ndërkombëtar për Shqipërinë. Prokurori i përgjithëshëm duhet ta kishte zgjidhur me kohë dhe mund ta zgjidhte më lehtë këtë lëmsh me dorëheqjen e tij dhe të vinte në provë sinqeritetin e qeverisjes që kundërshton veprimet e tij.

Presidenti i Republikës, pavarësisht se çfarë bindje ka për bazueshmërinë e akuzave të “qeverisjes parlamentare” kundër prokurorit të përgjithëshëm nuk kishte asnjë arsye të fortë që tensionit të krijuar t’ishtonte tension të ri. Në rastin konkret Alfred Moisiu nuk ishte në rolin e gjykatësit që duhej të jepte fajsi apo pafajsi për një çështje konkrete dhe bindja e tij e brendshme ia justifikonte vendimin që mori. Alfred Moisiu ishte i detyruar në radhë të parë të gjykonte jo sipas bindjes së tij të brendshme, apo tekave të tij të fshehura, por sipas “arsyes shtetërore”. Dhe në këtë rast “arsyeja shtetërore” i diktonte atij vetëm një gjë, duhej të dekretonte largimin e prokurorit të përgjithëshëm, të hiqte një pengesë në mosfunksionimin normal të pushteteve në Shqipëri. Moisiu nuk veproi me përgjegjësinë e kryetarit të shtetit, por të kryetarit të një qeverisje shemër me atë të qeverisjes parlamentare.

Në kohën që Berisha ankohet për dyqeverisje, pra për dypushtetin shtetëor, në Shqipëri vetë kryetari i “qeverisjes së drejtësisë” pranon publikisht se “qeverisja e drejtësisë” është me të meta të mëdha, në fakt është me të meta skandaloze. Kjo nuk është gjë që merret vesh për herë të parë. Vetë Presidenti Moisiu në vitet e shkuara ka “bubullirë” nëpër tubime të ndryshme, sidomos kur ka qenë i pranishën dhe ndonjë përfaqësues diplomatik europian e amerikan, se gjyqsori në Shqipëri duhet reformuar pa vonesë, duhen zhdukur korrupsioni e marifetet në gjyqsor, duhen marrë masa të forta për të rikthyer besimin e qytetarëve tek gjyqsori. Por nuk ka bërë asgjë për të vënë në jetë këto porosi që i lëshonte po vetë në publik, pasi i kishin thënë më parë të huajt. Përkundrazi ka pasur dhe raste që Moisiu ka përkëdhelur pa vend njerëzit e gjyqsorit, duke i marrë publikisht në mbrojtje si “viktima thashethemesh”, duke minimizuar shkallën e kalbëzimit në gjyqsor. Moisiu ka sulmuar kalbëzimin e gjyqsorit atëherë kur për këtë kanë ardhur sinjale nga diplomacitë e huaja dhe kur ka psur në krah diplomatë të huaj. Ka përkëdhelur gjyqsorin sa herë që ka qenë jashtë kësaj trysnie.

Tani së fundi, pas lëmshit që krijoi me qëndrimin ndaj prokurorit të përgjithëshëm, Moisiu hiqet se po vë si duhet gishtin mbi plagën e pushtetit të drejtësisë, pasi këtyre plagëve ua hoqi edhe një herë dregëzën dhe ua nxorri qelbin në shesh OSBE-ja. Por edhe kësaj radhe Moisiu ka folur si të ishte ndonjë inspektor i OSBE-së, jo si kreu i pushtetit gjyqsor që mban përgjegjësinë kryesore për gjendjen e krijuar. Moisiu foli si të ishte në rolin e priftit në pushtetin gjyqsor, jo si komanduesi politik i këtij pushteti. Kryeministri natyrisht nuk kishte si të humbte një rast të tillë për të stigmatizuar kryetarin e “qeverisjes së drejtësisë”, kur kjo qeverisje merr nota kaq negative nga OSBE-ja.

Kjo rrumpallë pushtetore që është krijuar në Shqipëri kërkon ndërhyrje të fuqishme, për disa edhe të dhimbshme, sepse kështu siç veprohet tani as “qeverisja parlametare” nuk mund të realizojë programin që ka bërë për shëndoshjen e gjendjes në Shqipëri, as “qeverisja e drejtësisë” nuk mund të rikthejë besimin e qytetarëve. Shërimi i gjendjes duhet të fillojë nga rregullimet ligjore dhe njëkohësisht me rinovim radikal të pushtetit gjyqsor, të ndjekjes penale dhe të mbrojtes ligjore për qytetarët. Nuk mjafton të hidhen fjalë thumbuese për avokatët e kthyer në sekserë dhe noterët e shndërruar në falsifikatorë. Kjo ndodh sepse korrupsioni ka bërë fole nëpër gjykata, se ndjekja ligjore është kthyer në punë fakultative të prokurorëve, sepse pushteti politik nuk ka as vullnet, as mjete ligjore për të ndryshuar këtë gjendje.



5 nëntor 2006 Abdi Baleta

Totalitarizëm jo vetëm i një rektori



Olsi Jazexhi



Akti që rektori i Durrësit, Agim Kukeli ndërmorri këto ditë në Shqipëri, duke persekutuar dhe dëbuar nga shkolla dy besimtarë muslimanë, shumë shqiptarësh i solli ndërmend kohën e Partisë së Punës, kur njerëzit dëboheshin nga puna apo shkolla për shkak të mënyrës së bindjes apo veshjes së tyre. Edhe pse pas vitit 1990, ne shqiptarët që rrëzuam bustin e Enver Hoxhës në Tiranë, u betuam që mes nesh nuk do të ketë më totalitarizëm, duket se viti 2007 do të prodhojë një totalitarizëm të ri në Shqipëri. Personat që po risjellin totalitarizmin në shoqërinë tonë sot, janë po ata që 40 vite më parë, këtij populli i hoqën lirinë për tu veshur, jetuar e besuar sipas normave të Perëndisë. Personat që 40 vite më parë luftuan shfaqjet dhe kulturën e huaj, idetë reaksionare, anadollakët, prapanikët, reaksionarët, kulakët, fetarët dhe e kthyen Shqipërinë në vendin e vetëm ateist të botës, sot nën pretekstin e luftës kundër terrorizmit kanë vënë në shënjestër besimtarët muslimanë, të cilëve duan t’ju mohojnë atë që ju ndaluan edhe 40 vite më parë; lirinë e besimit.

Mesazhe totalitarizmi në këtë fundvit 2006, shoqërisë shqiptare nuk i kanë ardhur vetëm nga rektori i Universitetit të Durrësit, i cili inspirimet e tija për të diskriminuar muslimanët mesa duket i ka marrë nga sekti Bahai që ai frekuenton dhe studimet që amerikanët i mundësuan atij në ’tokën e lirisë’. Përkrah rektorit, në vallen e rivendosjes së totalitarizmit në Shqipëri, prej disa kohësh është rivënë edhe vetë shkrimtari i cili pasi projektoi në letërsinë e realizmit socialist, regjimin më kriminal të Evropës Juglindore, tashmë është vënë në krye të rikonkuistës së totalitarizmit antimusliman dhe kërkon me çdo mjet që të ndajë shqiptarët nga feja dhe kultura e tyre islame.

Totalitarizmi që po rishfaqet sot në Shqipëri nuk po vjen nga Lindja Sovjetike siç erdhi 40 vite më parë. Rrënjët totalitarizmi modern shqiptar, duket se kësaj here i ka në perëndim. Me një popullatë plakë dhe një kristjanizëm në vdekje, perëndimi sot po mundohet me mish e me shpirt të mbijetojë në dominimin e globit siç ka bërë këto 200 vitet e fundit. Por mungesa e burimeve natyrore dhe sfida ekonomike kineze, dhe për më tepër popullata e re dhe aktive që Islami posedon në brigjet mesdhetare të Evropës i shkaktojnë perëndimit kriza dhe nervozizëm. Fundi i luftës së ftohtë që e la perëndimin pa armikun e tij gjysëm shekullor, komunizmin, po stërmundon që prej 15 vitesh qarqet e tij imperialiste për të gjetur një armik të ri. Shumë nga baronët dhe magjistarët e fuqishëm të perëndimit sot kërkojnë që armikun e ri ta projektojnë te sfiduesi mbi 1000 vjeçar i tij, Islami, i cili që nga shfaqja e tij e deri më sot vazhdon të sfidojë ideologjinë dhe teologjinë e qytetërimit pauljano – kristjan me mesazhin triumfalist të Muhamedit.

Ashtu siç Marksi portretizonte në kohën e tij, se Evropës i vërtitej një fantazëm dhe ky ishte komunizmi, sot qarqet raciste në perëndim po kërkojnë që fantazmën komuniste të Marksit ta zëvendësojnë me xhindin e paqenë Islam. Si rrjedhojë, sot në perëndim një seri klikash dhe organizatash fetare dhe jofetare po mobilizohen dhe ndërtojnë një mori strukturash për të survejuar, ndjekur, konvertuar, persekutuar dhe shtypur muslimanët që rrethojnë kontinentin. Këto organizata që kanë shtrirë tentakulat e tyre edhe në Shqipëri, i kanë mbjellë vendit tonë që prej disa vitesh një mori fondacionesh evangjelistësh, mormonësh, bahaish, dëshmimtarësh Jehovai, hari krishnash, adventistësh, peace corps-ash etj që predikojnë dhe blejnë me para natë e ditë shpirtra shqiptarësh për në misionin e tyre global. Këto organizata kanë nga pas mbështetjen e një morie bursash, financimesh dhe projektesh të cilat synojnë të edukojnë, studiojnë dhe konvertojnë shqiptarët në renegadë dhe shërbëtorë në luftën e madhe për dominim që perëndimi kërkon të ndezë me Islamin në këtë shekull të 21. Agim Kukeli që dëboi studentët muslimanë nga universiteti i Durrësit, vetëm pse ata ishin besimtarë muslimanë është një nga produktet e kësaj kryqëzate, e cila racizmin, ksenofobinë dhe inatin e saj e ka drejtuar drejt fesë dhe përkatësisë kulturore të pjesës më të madhe të kombit shqiptar.

Përpjekjet globale që perëndimi po bën sot për të zhdukur Islamin lexohen fare qartë dhe kudo. Duke nisur që me Francën e cila me ligjet diskriminuese të saj, muslimanët i ka mbyllur nëpër geto dhe nuk ju jep asnjë të drejtë integrimi apo përfaqësimi politik, e duke dalë deri në Itali ku shkruesi i këtij shkrimi ndodhet, Evropa sot është kthyer në një kamp të dominuar gjithnjë e më tepër nga histeria që ideologu hebre, Samuel Hantingtoni mbolli dhjetë vite më parë mbi të ardhmen e kontinentit plak. Sot nëpër metrotë e Romës dhe të Parisit, përreth Duomos së Firences dhe rrugëve të Londrës, shihen muslimanë. Fukarenjë dhe të shtypur, shërbëtorë dhe pa të drejta, të bardhë dhe të zinj, ata i japin Evropës shërbimet dhe rininë që ajo nuk ja ofron dot vetes. Por pasuria e diversitetit dhe multikulturalizmi që këta refugjatë i sjellin kontinentit ka nxitur në zhvillimin e një racizmi dhe islamofobie të frikshëm në Evropë.

Ashtu siç nazistët nxitën në vitet 30-të anti-semitizmin, i cili u pasua me ndodhinë kriminale të Holokaustit, edhe në ditët tona, anti-islamizmi është sëmundja që po pushton mendjet e sëmura evropjane dhe që mund të degjenerojë herët apo vonë në krijimin e një holokausti të ri. Urrejtja e perëndimit kundër Islamit sot lexohet sa në fjalimin e Papës Benedikt i cili portretizoi Islamin si fe të dhunës pak javë më parë, te botimi i karikaturave kundër profetit Muhamed në një numër gazetash evropjane, e deri te protesta e ish-ministrit të jashtëm anglez Xhek Strou i cili përpara disa ditësh protestoi kundër ferexhesë që gratë muslimane mbajnë në qytetin e tij.

Racizmi dhe islamofobia në Evropë po merr përmasa të frikshme dhe ’kristallnachtet’ antimuslimane tashmë janë një gjë e përditshme në rrugët e Parisit, Nju Jorkut dhe Milanos. Në Itali, fashistët e Lega Nordit protestuan 2 ditë më parë në Piacenzë të Emilia-Romanjës kundër pjesës operistike "Shark" (Orient), që u drejtua nga kompozitori libanez Markel Kalifé, ndërsa në Francë qeveria Shirak që ndalon me ligj vajzat e veshura sipas modës islame të edukohen, së fundi ka ndaluar edhe burrat me origjinë muslimane që të punojnë në aeroportet e vendit.

Revanshi për të shtypur Islamin dhe muslimanët sot shihet më qartë se kurrë në hipokrizinë e kancelarive perëndimore, të cilat ndërsa disa vite më parë qanin me qepë ’krimet’ që talibanët bënin me gratë në Afganistan, sot sponsorizojnë disa nga regjimet më totalitare të botës islame, siç është rasti i Tunizisë, ku diktatori Zine Abidine Ben Ali terrorizon muslimanët vendas, ndërsa muhabaratët (policia sekrete) e tij rrahin dhe turpërojnë në mes të rrugës gratë që vendosin shami në kokë dhe nuk vishen sipas modës evropjane.

Ashtu si në vitet 30-të kur valët e fashizmit krijuan kuislingët e tyre në Shqipëri, edhe sot mes shqiptarësh tendenca po shfaqen në një seri njerëzish që kërkojnë sa ndalimin me ligj të fesë islame në vend, e deri në diskriminimin e muslimanëve dhe izolimin e tyre total. Ashtu si në vitin 1940 kur Mustafa Kruja mbante fjalime përpara Duçes mbi luftën kristjane të Skënderbeut kundër Islamit dhe hafijet e tij kërkonin për të gjetur hebrej nëpër Shqipëri dhe i bënin presion Komunitetit Musliman, edhe sot presidentët dhe sundimtarët e Shqipërisë ndërsa shkojnë në Londër dhe Uashington tundohen të tregojnë që në Shqipëri nuk ka më muslimanë dhe se edhe ata pak që janë, mbahen nën presion dhe survejim. Revanshi i kuislingëve shqiptarë arriti kulmin e tij këtë javë, kur nga Amerika, Skënder Shkupi, kërkoi që në Shqipëri shteti të ndjeki shembullin e Ataturkut i cili shfarrosi disa



“mijëra hoxhallarë, madje duke i detyruar ata që mbetën të dalin me kapele republike e me kravatë në rrugë, kurse veshjen ceremoniale ta veshin e ta zhveshin në xhami; i detyroi femrat të zbulohen, nxori ligjin që në zyra nuk pranoheshin gra të veshura tradicionalisht por vetëm alla-franga e masa të tjera të shumta drakoniane që... përbëjnë shkelje flagrante të të drejtave të njeriut.“



Klithjet për dhunë kundër muslimanëve nga Skëndër Shkupi, të bashkuara me ofendimet e presidentit Moisiu në Londër, diskriminimi i Agim Kukelit ndaj studentëve muslimanë, fyerjet e Mustafa Nanos dhe Aurel Plasarit nëpër media, ulërimat e Ismail Kadaresë dhe deklaratat për pakësim të muslimanëve nga Rexhep Mejdani pak javë më parë, muslimanëve shqiptarë ju tregojnë se sot, 40 vite pas gjenocidit të 1967-ës, këlyshët e krerëve të ateizmit komunist dhe të fashizmit të Mustafa Krujës janë ende gjallë dhe po përpiqen të ndërtojnë një totalitarizëm të ri në Shqipëri. Edhe pse sot totalitaristët shqiptarë nuk mbështeten më nga zyrat e Traktatit të Varshavës por nga zyrat e NATO-s, ata po bëjnë pikërisht atë që i bën këtij populli 40 vite më parë. Po duan ta sovjetizojnë – ose kristjanizojnë – me pahir çdo pjesë të realitetit shqiptar.

Duke parë islamofobinë që vlon sot në perëndim kundër Islamit, dhe reminishencat e saj në Shqipëri, brezi i ri besimtarëve muslimanë ndjehet i frikësuar dhe pyet nëse edhe ai do të ketë fatin e të parëve tanë, të cilët për 50 vite me radhë u shtypën dhe dhunuan deri në limit nga diktati totalitarist që ju mohoi të drejtën për të qenë muslimanë?

NË GJURMË ANALIZASH

PËR REFORMËN E ARSIMIT TË LARTË



U bënë disa muaj që po vazhdojnë analizat dhe diskutimet për reformën e arsimit të lartë. Këto analiza dhe diskutime rreth të mirave që sjell reforma në fjalë, kanë tërhequr vëmendjen e mbarë opinionit publik. Dhe kjo është e kuptueshme. Shqetësimi i të gjithë qytetarëve në tërësi dhe i familjeve shqiptare në veçanti vjen e reduktohet në një pyetje të vetme: cilat janë mënyrat dhe rrugët më të efektshme të përgatitjes sa më të mirë të kuadrove të larta, nga radhët e të cilave do të dalin jo vetëm specialistë të shumë fushave të dijes, por edhe breza politikanësh të së ardhmes?

Nënkuptohet që niveli i arsimit të lartë nuk mund të merret i shkëputur nga niveli i zhvillimit të përgjithshëm ekonomiko-shoqëror të vendit. Dihet që në kushtet e diktaturës komuniste, edhe arsimi i lartë do t’u nënshtrohej po atyre ligjësive që ishin karakteristike për të gjitha sferat e jetës shoqërore. Por ndryshimet që ndodhën në jetën e vendit tonë fill pas përmbysjes së sistemit komunist dhe vendosjes së sistemit pluralist, nuk u pasuan me ndryshime të menjëhershme edhe në mënyrën e ngritjes së strukturave drejtuese të universiteteve tona. Kësisoj, mënyra e ngritjes së këtyre të fundit, për inerci, vazhdoi të mbetej po ajo që kishte mbizotëruar edhe në kushtet e diktaturës komuniste: edhe rektorët, edhe dekanët, edhe përgjegjësit e departamenteve vazhdonin të ishin të emëruar, një praktikë kjo që mbeti në fuqi edhe për disa vjet, me të vetmin ndryshim që tashmë emërimet e personave të lartpërmendur bëheshin në varësi të ngjyrës që mbizotëronte në parlamentin shqiptar. Pra, universitetet, fatkeqësisht, nuk mundën të mbeteshin jashtë ndikimit të politikës. Por nënkuptohet që ndryshimet e mëdha që duhej të përballoheshin në tërë jetën ekonomike të vendit pas vendosjes së sistemit pluralist, nuk mundën të pasqyroheshin vrulltazi edhe në ngritjen e strukturave drejtuese të universiteteve. Prandaj, dora-dorës, vazhdoi tradita e vjetër e drejtimit të tyre, me emërime.

Vetëm me fillimin e vitit akademik 1999-2000 u mendua për të kaluar në sistemin me zgjedhje të strukturave drejtuese të universiteteve, me një mandat trevjeçar të titullarëve të tyre. Zgjedhjet e fundit të këtyre strukturave u bënë në dhjetorin e vitit 2002 (për shefat e departamenteve) dhe gjatë janarit dhe shkurtit të vitit 2003 për dekanët dhe rektorët.

Koha e kalimit në sistemin me zgjedhje të strukturave drejtuese të universiteteve përkoi me mandatin e pushtetit të partisë socialiste. U krijua përshtypja sikur kalimi në ngritjen e strukturave drejtuese të universiteteve me sistemin me zgjedhje, do t’i çlironte universitetet nga ndikimi i politikës. Por, çuditërisht, nuk ndodhi kështu. Me rastin e hapjes së fushatës së zgjedhjeve në vjeshtën e vitit 2002, vetë ish-kryeministri socialist Nano “lëshoi kushtrimin”: t’i fitojmë zgjedhjet në universitete! Për pasojë, fill pas shpalljes së fushatës zgjedhore në universitete, nëpër mjediset e këtyre të fundit, siç thekson me shumë të drejtë profesori Tupja, “populizmi u shfaq sheshit.., praktikat populiste qenë vepër e atyre që aspironin për këto poste dhe që kopjuan jo pa dashje dhe as rastësisht… modelin e zgjedhjeve politike; kështu, demokracia e Opinionit u vu mbi demokracinë e Dijes” (“Standard”, 22 tetor 2006, f.20).

Periudha tetëvjeçare e qëndrimit të Partisë Socialiste në pushtet u karakterizua nga një mësymje e gjithanshme e korrupsionit në shumë struktura të shtetit shqiptar. Dihet fare mirë se në një vend me nivel të lartë korrupsioni, edhe treguesit e varfërisë do të zbresin gjithnjë e më poshtë. Kështu, në një botim të INSTAT-it për varfërinë, të gushtit të vitit 2005, thuhej se “një e katërta e popullsisë apo 790 mijë njerëz janë të varfër. Kjo shifër i korrespondon 25,4% të popullsisë që jeton nën linjën e varfërisë, e përcaktuar 4981 lekë për frymë në muaj. Treguesit flasin për 150 mijë persona, rreth 5% e popullsisë, që jetojnë në varfëri ekstreme dhe nuk plotësojnë as nevojat për t’u ushqyer” (“Ekspres”, 7 gusht 2005, f.5). Ndërkohë, në një raport të Qendrës për Kërkime Sociale pranë Institutit Kombëtar të Statistikave, mbështetur nga UNICEF, theksohej se “293 mijë fëmijë jetojnë nën nivelin minimal të varfërisë” (“Tema”, 5 tetor 2005, f.9). Kurse në bazë të të dhënave të Zyrës për Mbrojtjen e Qytetarëve, e cila i ishte referuar raportit të Transparencës Ndërkombëtare, Shqipëria renditej në vendin e 126 “për nivelin e lartë të korrupsionit në botë dhe në vendin e fundit në Evropë” (“Albania”, 19 tetor 2005, f.2).

Në kushtet e një korrupsioni të përmasave kaq të frikshme në strukturat e shtetit shqiptar, edhe mjediset e universiteteve vështirë se do të mund të mbeteshin pa u infektuar nga virusi i tij. Pikërisht për dukuri korruptive nëpër universitete, janë bërë analiza dhe komente në mjetet e komunikimit pamor dhe të shkruar. Mes analizave të atyre që kohë pas kohe kanë shprehur pikëpamjet e veta për dukuri të korrupsionit nëpër universitete, korrupsion që çoi edhe në një krizë të tyre institucionale, krahas shqetësimeve të profesorëve të tjerë, më kanë rënë në sy edhe shqetësimet e profesorit të Fakultetit të Gjuhëve të Huaja të Universitetit të Tiranës, Edmond Tupja. Pikëpamja ime është se të drejtën qytetare për t’u rreshtuar në krahun e pjesës më të shëndoshë të profesoratit të universiteteve, në luftën që ky i fundit zhvillon kundër korrupsionit, e kanë vetëm ata pedagogë dhe ato pedagoge që, së pari, vetë janë për t’u marrë si shembull për qëndrimin që mbajnë ndaj punës dhe, së dyti, që vetë dallohen për një integritet të admirueshëm moral, që vetë janë model i korrektësisë jo vetëm në marrëdhëniet që kanë ndërtuar me djemtë studentë dhe me vajzat studente, por edhe në marrëdhëniet që kanë ndërtuar me kolegët dhe me koleget e tyre. Duke e gjykuar figurën e profesorit të universitetit nga ky këndvështrim, e them me bindje të plotë se profesori Tupja, ashtu si edhe shumë e shumë kolegë të tij, është model i qëndrimit ndaj punës dhe model në ndërtimin e marrëdhënieve korrekte me masën e studentëve dhe me kolegët e tij. Njohja me profesorin Edmond Tupja që prej vitit 1972 dhe marrëdhëniet miqësore që kemi ndërtuar së bashku ndër vite, qoftë si pedagogë-kolegë në Fakultetin e Gjuhëvë të Huaja të Universitetit të Tiranës, qoftë si përkthyes në ish-Shtëpinë Botuese “8 nëntori”, më kanë bindur një herë e mirë për dy tiparet e lartpërmendura që janë mbizotëruese në karakterin e tij: pra, për qëndrimin model ndaj punës dhe për ndërtimin e marrëdhënieve korrekte me studentët dhe me kolegët.

Gjatë verës që kaloi, kur ndodhesha për një vizitë te fëmijët e mi në SHBA, përmes internetit u njoha me një artikull-analizë të zotit Mark Marku që titullohej “Kundër retorikës përgjithësuese të luftës antikorrupsion”, botuar në gazetën “Shekulli” të datës 10 korrik. Në analizën e vet zoti Marku shqetësohej me të drejtë lidhur me përmbajtjen e një projektligji për arsimin e lartë që u qenkej paraqitur universiteteve për diskutim në javën e parë të muajit korrik, një projektligj ky, në të cilin cenohej autonomia universitare dhe rekomandohej zëvendësimi i zgjedhjeve me emërime. Jam plotësisht i një mendimi me zotin Marku që “korrupsioni nuk luftohet duke luftuar demokracinë”. Të njëjtën pikëpamje ndaj me të edhe për faktin që zëvendësimi “i të zgjedhurve me të emëruar është gjëja më e papërshtatshme, pasi deri tani është e dëshmuar se korrupsion ka si tek të zgjedhurit, ashtu edhe tek të emëruarit”. Veçse këtu dëshiroj të theksoj se në artikujt, analizat apo intervistat e profesorëve Artan Fuga, Dhori Kule, Ismail Hoxha, Edmond Tupja, Klara Lagji, Nikoleta Mita etj. asnjëherë nuk është thënë se na qenka fajtore demokracia për ekzistencën e korrupsionit nëpër universitetet shqiptare. Përkundrazi, artikujt, analizat dhe intervistat e tyre përshkohen fund e krye nga ideja se korrupsioni nëpër universitetet tona është pasojë e keqpërdorimit të demokracisë nga ana e strukturave të tyre drejtuese.

Në analizën e vet zoti Marku ngrihet kundër atyre artikujshkruesve që nxijnë realitetin e mjediseve universitare për shkak të korrupsionit që vihet re aty. Ama vetë zoti Marku e pranon që “dukuritë korruptive në universitete, ashtu si edhe në të gjithë shoqërinë, janë evidente, të neveritshme dhe të dënueshme”, dukuri këto, që, siç e thekson ai me të drejtë, “nuk vijnë për shkak të demokracisë”. Atij i bën përshtypje që në disa shkrime kritike për dukuritë e korrupsionit nëpër universitete, këto të fundit vlerësohen si “çerdhe të korrupsionit (gjë që është pjesërisht e vërtetë)”, siç thotë ai. Unë pajtohem në këtë pikë me zotin Marku për faktin e vërtetë që kurrsesi nuk mund ta quash të korruptuar tërë masën e profesoratit të universiteteve tona. Por unë në asnjërin nga artikujt, analizat apo intervistat e profesorëve të lartpërmendur nuk kam gjetur ndonjë rresht, ku tërë masa e profesoratit të universiteteve të etiketohej si e korruptuar. Madje profesori Tupja, në kumtesën e vet me titull “Kriza morale në universitete”, të mbajtur në mbledhjen e Kolegjit të Profesorëve, të zhvilluar më 18 prill 2006, në mjediset e Tirana International Hotel, tha se “kolegët e mi të ndershëm… nuk janë pak” (“Panorama”, 21 prill 2006). Por si i bëhet hallit kur nofka e të korruptuarit vjen e i ngjitet padrejtësisht edhe pjesës më të madhe dhe më të shëndoshë të këtij profesorati? Si i bëhet hallit kur ndodhemi para mendësisë së një opinioni të gjerë shoqëror që nuk i shpëton dot ndikimit të asaj fjalës së urtë që thotë se një mollë e kalbur prish gjithë shportën, apo të asaj tjetrës, sipas së cilës një dru e shtrembër prish gjithë stavën?

E kuptoj shqetësimin e zotit Marku, që, në artikujt e disa autorëve, sipas tij, nuk jepen zgjidhje apo alternativa për të shpëtuar nga korrupsioni në universitetet tona. Ndërkohë, profesori Tupja, po në kumtesën e lartpërmendur, shtron kërkesën që “qeveria, komisioni parlamentar i arsimit, MASH-i, kolegët e mi të ndershëm… në mbarë universitetet e Shqipërisë, organizatat sindikale e studentore, qeveria studentore, shoqëria civile, madje edhe biznesi i ndershëm, të ndërgjegjësohen dhe të ulen rreth një, dy, tri a më shumë tryezash të rrumbullakta për të diskutuar e për t’ia nxjerrë qelbin kësaj lunge…” (po aty). Por ama edhe vetë zoti Marku mbetet brenda kuadrit të kritikës dhe nuk jep as rekomandime, as zgjidhje apo alternativa. Atij i bën përshtypje që në ato shkrime nuk jepen fakte konkrete për individë të korruptuar në universitete. Në kumtesën e lartpërmendur të profesorit Tupja flitej për realitete të prekshme dhe për mjedise konkrete, ku ia bën mu se ku drejtohet tehu kundër korrupsionit! Megjithatë, mendoj se disa fakte për ekzistencën e një korrupsioni të frikshëm në universitetet tona kanë qenë tepër të njohura nga ana e opinionit të gjerë shoqëror dhe s’ishte nevoja që ato të përmendeshin edhe nga autorë artikujsh të ndryshëm. Këto fakte me siguri që duhet t’i kenë rënë në sy me kohë edhe zotit Marku. Po mjaftohem vetëm me përmendjen e dy fakteve të tilla.

Së pari, kanali televiziv “Top channel”, në shtatorin e vitit 2005, zbuloi vjedhjen e tezave të konkursit që do të organizohej në Fakultetin e Drejtësisë. Rezultoi që qenkeshin vjedhur dhe shitur 140 teza, me nga 700 mijë lekë (të reja) secila. Problemi i kaloi prokurorisë për zbulimin e së vërtetës, por “e shkreta” e vërtetë nuk ka dalë në shesh deri sot e kësaj dite. Vjedhja e tezave të konkursit të sipërpërmendur vërtetoi fare sheshit se korrupsioni në Universitetin e Tiranës ishte bërë sa arrogant aq edhe agresiv, derisa arriti të ndërmerrte një hap të till të kuturisur. Siç duket, korrupsioni në universitete nuk mund të mbetej as edhe një hap të vetëm prapa korrupsionit që kishte mbytur struktura të tëra shtetërore të kohës së qeverisjes socialiste. Njerëzit që i kishin në ruajtje tezat e atij konkursi ishin dhe janë njerëz konkretë. Por publikut të gjerë nuk iu bënë kurrë të njohur emrat e tyre. Pjesa më e shëndoshë, më e pakorruptuar e profesoratit të Universitetit të Tiranës a ka të drejtë të dyshojë që korrupsioni në mjediset e tij e kishte bërë me kohë gati “grason” për lyerjen “qerreve”, që nga Fakulteti i Drejtësisë, rektorati e deri në prokurori? Më e pakta që duhej të bënte dekani i Fakultetit të Drejtësisë, prof.dr.Kudret Çela, duhej të kishte qenë dorëheqja e tij e menjëhershme. Me e pakta që duhej të kishte bërë rektori i Universitetit të Tiranës, prof.dr.Shezai Rrokaj, duhej të kishte qenë pezullimi i menjëhershëm nga detyra i dekanit të Fakultetit të Drejtësisë. Por as njëri as tjetri nuk e ndërmori hapin përkatës. Atëherë, pjesa më e shëndoshë, më e pakorruptuar e profesoratit të Universitetit të Tiranës a ka të drejtë t’ia shtrojë vetes pyetjen e mëposhtme: pas vjedhjes skandaloze të tezave të konkursit në Fakultetin e Drejtësisë, dekanit të këtij fakulteti a iu vu në pikëpyetje integriteti moral? Po rektorit të Universitetit të Tiranës, që nuk e pezulloi dekanin në fjalë, a iu cënua integriteti moral?

Së dyti, gjatë një konference shtypi që zëvendësministrja e Ministrisë së Arsimit dhe të Shkencës, zonja Gjoni, dha në muajt e parë të vitit 2006, theksoi se pas kontrolleve financiare që ajo ministri kishte ushtruar nëpër universitetet e vendit, rezultonte se disa dekanë qenkeshin vetëshpërblyer me nga pesëmbëdhjetë rroga. (Madje një pedagog i njërit nga universitetet e jugut të vendit, me të cilin u takova rastësisht në Tiranë para do ditësh, më tha shprehimisht: “Rektori ynë është vetëshpërblyer me njëzet rroga!”). Ky është një tjetër fakt skandaloz që vërteton përsëri se sa e shtrenjtë është ajo autonomia financiare për disa rektorë universitetesh dhe dekanë fakultetesh (siç e kuptojnë ata), të cilët paratë e studentëve që kullojnë gjak dhe djersë apo edhe paratë e shtetit që i sigurojnë përmes tenderave që organizojnë, u ngjajnë si ujët e detit që nuk zbrazet kurrë me kova. Do të kishte bërë mirë zonja Gjoni sikur t’i kishte përmendur me emra këta dekanë të korruptuar, këta të ashtuquajtur profesorë që na qenkan shndërruar në lubi të parasë, në mënyrë që ata të shkarkoheshin një sahat e më parë dhe në vend të tyre të komandoheshin të tjerë. Nuk e di se cila ka qenë arsyeja që Ministria e Arsimit dhe e Shkencës nuk i ka bërë publikë emrat e këtyre dekanosaurëve (siç i etiketon me shumë të drejtë profesori Tupja) që ende vazhdojnë të qëndrojnë në postet e tyre padrejtësisht. Mos vallë në këtë mes kemi të bëjmë me probleme të përkatësisë së heshtur partiake të njërit apo tjetrit dekan?

Duke e vlerësuar si shumë të rëndësishme deklaratën e zonjës Gjoni, a nuk do të ishte e arsyeshme të sugjerohej që Komisioni i Kontrollit të Pasurisë të mos mjaftohej vetëm me kontrollin e pasurisë së politikanëve, por ta shtrinte atë edhe më poshtë, deri edhe në strukturat drejtuese të universiteteve, madje deri edhe te pedagogët e këtyre universiteteve, një pjesë e të cilëve, në dallim nga pjesa dërrmuese e tyre, janë majmur ca si tej mase, gjë që bie në sy nga apartamentet që kanë siguruar në bregdet? Duhet pranuar se edhe pedagogët e universiteteve janë persona publikë, prandaj edhe ata duhet t’i nënshtrohen kontrollit të pasurisë.

Në analizën e vet zoti Marku nënvizon se mes atyre që shkruajnë kundër korrupsionit në universitete, “gjen ca njerëz të paaftë, të korruptuar, të cilët e përdorin luftën kundër korrupsionit për arsye thjesht propagandistike në dispozicion të ambicieve personale për të zënë poste drejtuese në universitet”. Dhe mes tyre, si prototip, ai merr profesorin Edmond Tupja, pa e përmendur me emër. Në rastin e profesorit Tupja, zoti Marku i lejon vetes fyerje dhe shpifje të rënda, të cilat nuk i shkojnë për shtat një njeriu të pashkolluar, e jo më një njeriu me gramë. Shpifja asnjëherë nuk mund të merret si argument. Në rastin e profesorit Tupja, fjalët e sapocituara të zotit Marku janë kryekëput larg së vërtetës. Dhe kjo për tri arsye.

Së pari, profesori Tupja është një pedagog shumë i zoti, me një përgatitje shkencore për ta pasur zili, një metodist i përkryer dhe me aftësi të lakmueshme për komunikimin me studentët në auditor. Ai është një përkthyes i talentuar dhe një interpret i shkëlqyer.

Së dyti, profesori Tupja nuk mund të përfshihet kurrsesi në sërën e pedagogëve të korruptuar në Universitetin e Tiranës. Për pastërtinë e figurës së tij, si pedagog, janë dëshmitarë qindra e qindra studentë të tij dhe kolegët e Departamentit të Gjuhës Frënge në Fakultetin e Gjuhëve të Huaja të Universitetit të Tiranës. Profesori Tupja asnjëherë nuk i ka lejuar vetes të hyjë në “marrëdhënie financiare” me studentët e vet dhe gjithmonë, sa herë që i qëllon të takohet rrugëve të Tiranës apo gjetiu me ata që u ka dhënë mësim dikur, pra, me ish-studentët e vet, ai i vështron drejt e në sy, se vazhdimisht ka qenë ballëlart në komunikimin me ta. Ndoshta mund të jetë ndokush tjetër nga kolegët e tij që nuk guxon t’i shikojë drejt e në sy ish-studentët e vet, për shkak të marrëdhënieve jo korrekte që ka pas ndërtuar me ta. Ku ta dish, e vërteta një ditë mund të dalë edhe në dritën e diellit. Se e vërteta mënon, por nuk harron. Se ajo është “e çalë” dhe vjen ngadalë.

Së treti, profesori Tupja nuk mund t’i përkasë në asnjë mënyrë kategorisë së njerëzve karrieristë. “Virusi” i karrierës zakonisht vjen e shfaqet që kur njeriu është në moshë të re. Por që të bëje karrierë në kushtet e sistemit komunist, duhej që domosdo të pranoheshe në parti. Se në ato kushte, nëse nuk ishe komunist dhe syrin e kishe për karrierë, nuk mund të pretendoje më shumë sesa posti i kryetarit të organizatës së bashkimeve profesionale. Por profesori Tupja asnjëherë nuk pati bërë kërkesë për t’u pranuar në radhët e Partisë së Punës. Përkundrazi, ndonjë koleg i tij ishte ai që pati bërë kërkesë për t’u pranuar në radhët e asaj partie. Madje kërkesa iu mor parasysh dhe ai duhej të fillonte edhe stazhin e kandidatit të partisë në prodhim, por uragani i rinisë studentore, që shpërtheu në dhjetor të vitit 1990, solli pluralizmin në Shqipëri, i cili nuk ia dha kënaqësinë t’i shijonte “bukuritë” e stazhit të kandidatit të Partisë së Punës në akshamin e ekzistencës së saj. Profesori Tupja asnjëherë nuk ka synuar të zërë postin e përgjegjësit të Departamentit të Gjuhës Frënge në Fakultetin e Gjuhëve të Huaja, as kur ishte në fuqi sistemi me emërime, as kur u kalua në sistemin me zgjedhje, paçka se e ka merituar plotësisht atë post. Ai as që ka menduar të “lëvizë gurët” ndonjëherë për t’u zgjedhur anëtar i Këshillit Shkencor të Fakultetit. Ai asnjëherë nuk ka ushqyer ambicie për të zënë postin e dekanit të fakultetit, as më parë dhe as tani. Përkundrazi, kolegu i tij, prof.dr.Nonda Varfi, është ai, i cili gjatë fushatës zgjedhore të vitit akademik 2002-2003 “ra copë” që të bëhej dekan. Por natyra antikarrieriste e profesorit Tupja del edhe më shumë në pah kur njihesh me një të vërtetë të kulluar: kryetari i ish-opozitës, sot kryeministri i vendit, zoti Sali Berisha, para zgjedhjeve të 3 korrikut e ftoi atë të përfshihej në Komitetin e Orientimit të Politikave, një strukturë kjo që Partia Demokratike e krijoi që para fillimit të fushatës elektorale të vitit 2005. Dhe jam i mendimit që zoti Berisha e ftoi profesorin Tupja në atë strukturë, duke qenë i bindur plotësisht për natyrën antikarrieriste dhe karakterin e tij të pakorruptueshëm. Megjithatë, profesori Tupja nuk e pranoi propozimin e zotit Berisha.

Në fund të artikullit-analizë, zoti Marku, për ta bërë edhe më të spikatshëm mllefin e vet, i lejon vetes një guxim të tepruar, duke u futur madje edhe në probleme të brendshme, deri edhe në dramat familjare të profesorit Tupja. Kjo mënyrë të sulmuari kundër atij, me të cilin nuk kemi të njëjtat mendime, të kujton praktikat e Partisë së Punës, e cila, për t’i demaskuar kundërshtarët e vet, nuk lejonte përplasjen e pikëpamjeve të ndryshme, por fillonte e rrëmonte në biografinë e tyre familjare, për t’ua mbyllur gojën me dhunë. Më vjen keq që zoti Marku ende nuk qenka çliruar nga kujtimet e së shkuarës komuniste të vendit tonë. Drama familjare mund t’i ndodhin kujtdo. Askush nuk është i imunizuar prej tyre. Ama në një debat publik, që duhet të jetë intelektual, t’ia përmendësh kundërshtarit të mendimeve të tua dramat familjare që ai ka përjetuar, madje t’ia përmendësh jashtë çdo konteksti të debatit në fjalë, do të thotë që të kërkosh t’i mbyllësh gojën se s’bën, do të thotë që debatin intelektual ta katandisësh në nivelin e mjerimit intelektual.

Tani le t’i rikthehemi problemit të reformës së arsimit të lartë. Dhe konkretisht: strukturat drejtuese të universiteteve do të ngrihen me zgjedhje apo me emërime? Nëse do të ngrihen me zgjedhje, atëherë disa titullarë të tanishëm i kanë marrë të gjitha masat që t’i ruajnë postet e tyre nëpërmjet grupit të “shqytarëve” që kanë grumbulluar rreth vetes. Por edhe nëse do të kërkohet që titullarët e tanishëm të mos kandidojnë, përsëri ca titullarë universitetesh dhe fakultetesh, përmes klaneve që kanë krijuar gjatë këtyre katër vjetëve, janë përkujdesur me kohë që të zgjidhen “sozitë” e tyre. (Madje kanë “piketuar” njerëzit e tyre deri edhe për përgjegjës departamentesh). Kështu, fjala vjen, nëpër mjediset e Fakultetit të Gjuhëve të Huaja qarkullojnë fjalë se dekani i tanishëm i atij fakulteti, prof.dr.Nonda Varfi, e ka zgjedhur tashmë “sozinë” e vet, në mënyrë që edhe paskëtaj, që nga prapaskena, të vazhdojë ta drejtojë fakultetin sikur të ishte vetë në krye të tij.

Por edhe ngritja e strukturave drejtuese të universiteteve me sitemin me emërime nuk e zgjidh problemin. Madje kjo mënyrë jo vetëm që cenon pavarësinë akademike të universiteteve, por edhe nuk i imunizon këto nga dukuritë e korrupsionit.

Po të shikohet problemi hollë, do të vërehet se titullarët e universiteteve, përfshirë edhe titullarët e fakulteteve, deri tani, qoftë në sistemin me emërime, qoftë në sistemin me zgjedhje, kanë pasur të njëjtat kompetenca, si edhe në kushtet e sistemit komunist. Në trajtimin e problemeve të mprehta, siç janë problemet financiare, qoftë këshillat shkencore të fakulteteve, qoftë senatet e universiteteve, kanë shërbyer thjesht si organe këshillimore të titullarëve përkatës. “Fati i financave” gjithmonë ka qenë në dorën e rektorëve dhe të dekanëve. Ndërsa njësitë bazë shkencore, siç janë departamentet, kanë qenë të zhveshur nga çdolloj e drejte për shfrytëzimin e drejtpërdrejtë të burimeve financiare të fakulteteve. Në të vërtetë, qoftë autonomia financiare, qoftë pavarësia akademike duhet të gjejnë mishërimin e vet pikërisht në departamentet e fakulteteve, se pikërisht këto janë njësitë bazë shkencore. Dikur u fol dhe u diskutua gjatë për shndërrimin e departamenteve në njësi shkencore me llogari më vete. Por nuk u bë asgjë. Rektorët dhe dekanët mbetën të plotpushtetshëm në administrimin e mjeteve financiare të universiteteve dhe të fakulteteve. Duke qenë të plotpushtetshëm në postet e tyre, rektorët dhe dekanët i kanë lejuar vetes vetëshpërblime skandaloze. Kur ish-kryeministri Fatos Nano vetëshpërblehej me pesë rroga në fund të vitit kalendarik, si të mos vetëshpërbleheshin tri herë më shumë disa dekanë të universiteteve? Se s’i thonë kot asaj fjalës së urtë: kur komandanti këput (vjedh) një kokërr mollë, ushtari do ta shkulë mollën me gjithë rrënjë.

Tani lind pyetja: kjo qeveria shqiptare, kjo Ministria e Arsimit dhe e Shkencës, a kanë përgjegjësi, së paku, për mjetet financiare shumëmilionëshe që harxhojnë për mbajtjen më këmbë të mbarë universiteteve publike? A duhet, së paku, ta dijë qeveria shqiptare se si dhe ku harxhohen fondet që ajo jep, duke respektuar autonominë e tyre financiare? A i bën përshtypje asaj vetëshpërblimi i disa dekanëve me nga pesëmbëdhjetë rroga secili? A nuk ka rrezik që, me këtë mënyrë administrimi të mjeteve financiare të universiteteve, nesër-pasnesër të krijohet një mafie e fuqishme universitare që jo vetëm nuk do të çajë më kokën për çdolloj qeverie, por edhe do të kuturis t’i kundërvihet dhe madje ta rrëzojë, sa herë që do të tentohet të kontrollohen financat e saj?

Sot flitet shumë për autonomi dhe pavarësi institucionesh. Opozita, një takëm analistësh, demek, të pavarur dhe shumë organizata joqeveritare, po bien “theror” në mbrojtje të pavarësisë së institucioneve. Pra, gjithandej kërkohet që institucionet të jenë të pavarura. Madje edhe Akademia e Shkencave na është ngritur më këmbë në mbrojtje të pavarësisë së saj, paçka se puna e saj në “mbrojtje” të çështjes kombëtare shqiptare, ende të pazgjidhur në Evropën Juglindore, deri tani ka çuar ujë në mullirin e shovinizmit serbogrek dhe të ortodoksisë serbogreke. Pra, shumë institucione gjithandej kërkojnë të jenë të pavarura. Të jenë të pavarura nga qeveria, sigurisht. Pavarësisht se çdo fillim muaji të gjitha këto institucione u bëjnë “temena” parave të qeverisë që i tërheqin nga Banka e Shtetit Shqiptar. Po atëherë cili institucion u dashka të jetë i varur? Na rezultoka se i varur qenka vetëm një institucion në Shqipëri. Dhe ky institucion na qenka (mos u habisni, të dashur lexues) qeveria shqiptare! A është vënë re ndokund në botë një paradoks i tillë? Institucione që mbahen me buxhetin e qeverisë kërkokan të jenë të pavarura nga qeveria dhe nga parlamenti!

Atëherë cilat duhet të jetë zgjidhja, që të ruhet autonomia e universiteteve dhe të shmangen shfaqjet flagrante të korrupsionit? A nuk duhen kthyer sytë nga përvoja e pasur e shumë universiteteve të botës? Gjatë kohës që ndodhesha për vizitë në SHBA, u njoha me një profesor-kardiolog të Universitetit publik të Minnesotës, me të cilin djali im bashkëpunonte për një projekt në fushën e mjekësisë. U interesova të mësoja diçka prej tij për strukturat drejtuese të atij universiteti. Prej tij mësova se atje funksiononin dy struktura, në bashkëpunim të ngushtë me njëra-tjetrën, por krejtësisht të pavarura nga njëra-tjetra: struktura akademike dhe struktura financiare. Në strukturën akademike titullarët përzgjidheshin pas seleksionimit që u bëhej kandidaturave të ndryshme që paraqiteshin për konkurrim. Përzgjedhjen e bënte një bord i posaçëm që caktohej nga shteti, i cili kërkonte nga kandidatët që ata të ishin të njohur jo vetëm për autoritetin e tyre shkencor, por edhe për integritetin e tyre moral. Madje ky lloj integriteti ishte parësor në përzgjedhjen e titullarit. Titullarët e strukturave akademike ndiqnin procesin mësimor, përgatitjen shkencore të pedagogëve, punësimin e të rinjve nëpërmjet një konkursi të rreptë me dosje, mbrojtjen e gradave dhe marrjen e titujve shkencorë.

Kurse në krye të strukturave financiare zgjidhej një bord që kishte në krye një drejtor ekzekutiv të emëruar nga shteti. Ky drejtor, në marrjen e vendimeve për shpenzimin e mjeteve financiare, duhej të kishte detyrimisht pëlqimin e të gjithë anëtarëve të bordit. Ky bord ndiqte edhe bashkëpunimin e universitetit me kompani të ndryshme për shitje projektesh këtyre të fundit dhe sigurimin e burimeve të tjera financiare. Të ardhurat nga shitja e këtyre projekteve bordi i administronte në universitet në mënyrë të pavarur dhe i jepte llogari grupit të kontrollit financiar që funksiononte brenda universitetit.

Të dhënat që më dha profesori i Universitetit të Minnesotës m’u dukën mjaft interesante dhe prandaj vendosa t’ua bëj të njohura edhe lexuesve të kësaj gazete shumë të respektuar. Se në universitetet tona, fatkeqësisht, flitet shumë për autonomi financiare dhe tërë shqetësimi i titullarëve të tyre, që nga rektoratet e deri në fakultete, vërtitet vetëm në një pikë: si e si të mos i lëshojnë nga duart financat, sigurisht, edhe për t’i keqpërdorur ato, siç edhe i kanë keqpërdorur, siç theksonte zonja Gjoni. Përqendrimi i financave në duart e këtyre titullarëve ka bërë që disa prej tyre të shndërrohen në njerëz arrogantë, të plotpushtetshëm, të cilët kanë grumbulluar rreth vetes njerëz të paaftë, servilë dhe hipokritë, që nuk u intereson dhe aq fort mbarëvajtja e procesit mësimor. Prandaj kam mendimin që edhe në universitetet tona strukturat akademike duhet të jenë të ndara nga strukturat financiare. Rektorët dhe dekanët duhet të merren vetëm me jetën akademike të universiteteve. Në të kundërt, në qoftë se do të vazhdohet e njëjta praktikë, si deri tani, korrupsioni do të jetë i pranishëm dhe kërcënues në mbarë universitetet tona.

Me sa jam në dijeni, zgjedhjet e strukturave drejtuese akademike në universitete, sipas projektligjit të arsimit të lartë që pritet t’i përcillet parlamentit për diskutim, do t’u bëkan përmes një votimi të gjerë, ku do të marrkan pjesë të gjithë: që nga pastrueset e fakulteteve, studentët e kurseve të para, e deri te profesorët. Dëshiroj t’i bëj thirrje kryeministrit Berisha, ministrit Pollo dhe deputetëve të parlamentit që të heqin dorë nga kjo praktikë e shëmtuar populiste dhe të marrin shembull nga praktikat e universiteteve të tjera të botës në ngritjen e strukturave drejtuese akademike. Se sa herë që Shqipëria është munduar të japë shembuj origjinaliteti për zgjidhjen e njërit ose tjetrit problem të brendshëm, pa marrë parasysh edhe përvojën e vyer të të tjerëve, ajo gjithmonë është bërë gazi i botës. Me praktikat populiste që kërkohet të zbatohen edhe në ngritjen e strukturave drejtuese të universiteteve, përsëri do të vazhdojmë të jemi gazi i botës.

Në një intervistë që rektori i Universitetit të Tiranës, prof.dr.Shezai Rrokaj, dha më 20 tetor para mikrofonave të disa kanaleve televizive, u shpreh se projektligji për arsimin e lartë i dukej i pëlqyeshëm, veçse u shpreh me ca rezerva për emërimin e kuadrit të ri, i cili duhet të jetë në kompetencën e universiteteve, në kuadrin e lirisë akademike. Nëse në projektligj qenka shkruar që kuadrot e reja, domethënë pedagogët e rinj, i emëroka ministria dhe u dashka që universitetet vetëm t’i pranojnë, kjo qenka për t’u diskutuar, se nuk është e drejtë të veprohet në këtë mënyrë. Kësaj i thonë që të kthehemi në praktikat e sistemit komunist. Përzgjedhja e kuadrit të ri, detyrimisht nëpërmjet konkurrimit të rreptë me dosje, duhet të jetë tërësisht në kompetencën e departamenteve, si njësitë bazë shkencore të universiteteve, kurse ministria, pas përcjelljes formale të emrit të kandidatit nëpërmjet fakultetit dhe rektoratit, thjesht duhet të bëjë aprovimin e tij për arsye të çeljes së pagës.

Kërkesa e profesorit Rrokaj është shumë e drejtë. Por, për fat të keq, ai nuk është treguar parimor në respektimin e saj. Kur rektor i Universitetit të Tiranës ishte prof.dr. Marenglen Spiro dhe dekan i Fakultetit të Gjuhëve të Huaja ishte prof.dr.Maks Daiu, në Departamentin e Gjuhëve Sllave dhe Ballkanike u hap një vend pune për pedagog të gjuhës ruse. Për këtë vend konkurruan me dosje dy kandidatura. Në mbledhjen e departamentit, gjatë shqyrtimit të të dyja dosjeve, nga rektorati mori pjesë zoti Burhan Tabaku, një punonjës tepër korrekt ky i degës mësimore, kurse nga dekanati i fakultetit ishte i pranishëm vetë dekani. Në përfundim të shqyrtimit të të dyja dosjeve, doli që kandidatura që i përmbushte të gjitha kërkesat, ishte ajo e zonjës Alma Kollari, një ish-studente kjo mjaft e talentuar, e cila sot vazhdon të punojë si pedagoge pranë atij departamenti.

Ndërkohë, në fillim të vitit akademik 2003-2004, po në atë departament u hap një tjetër vend pune për pedagog të letërsisë ruse. Por, në vend që kandidatët e mundshëm për atë vend pune të konkurronin me dosje, çuditërisht, në departament erdhi i emëruar zoti Korab Hoxha. Edhe sot e kësaj dite mbetet e paqartë se për ç’merita zoti Korab Hoxha e zuri atë vend pune. Në fillim pedagogët e departamentit menduan se ai i kishte përfunduar studimet e larta për gjuhë dhe letërsi ruse. Por doli që ai s’paskej asnjë diplomë për gjuhë dhe letërsi ruse. Ai i paskej mbaruar studimet e larta për gjuhë dhe letërsi shqipe dhe paskej bërë një specializim në Institutin “Gorki” në Moskë, të cilin nuk dihet nëse e ka mbaruar ose jo. Ishte pikërisht mungesa e përgatitjes shkencore të tij që u binte në sy edhe studenteve të gjuhës ruse, të cilat, sidomos ato që kishin mbaruar degën e gjuhës ruse në Shkollën e Mesme të Gjuhëve të Huaja “Asim Vokshi”, detyroheshin t’i korrigjonin thekset e fjalëve pedagogut të tyre, për çka vunë në dijeni dy kolege të mia të departamentit dhe mua, si ish-pedagog i jashtëm. Pra, zoti Korab Hoxha merita të veçanta s’paska pasur për ta zënë atë vend pune, studimet e larta s’i paska mbaruar për gjuhë dhe për letërsi ruse, pra, nuk paska diplomën përkatëse të specialistit që kërkohet për atë vend pune, në zotërimin e gjuhës së folur ruse (të cilën, ashtu si edhe çdo gjuhë tjetër të huaj, pedagogu duhet ta flas “bilbil”) paska pasur boshllëqe të ndjeshme. Atëherë cilat paskan qenë arsyet që dekani i Fakultetit të Gjuhëve të Huaja, prof.dr.Nonda Varfi, dhe rektori i Universitetit të Tiranës, prof.dr.Shezai Rrokaj, zotin Korab Hoxha e emëruan pedagog të letërsisë ruse në Departamentin e Gjuhëve Sllave dhe Ballkanike, duke e anashkaluar konkurrimin e tij me dosje në departament? I kanë bërë nder se e kanë mik të afërt? Nuk i kanë vënë shumë rëndësi lëndës së letërsisë ruse? Apo në këtë mes kemi të bëjmë me ndonjë arsye të dyshimtë që bie era korrupsion? Emërimi pedagog i zotit Korab Hoxha në këtë mënyrë nga ana e rektorit Rrokaj dhe e dekanit Varfi, është një praktikë e pastër e ish-sistemit komunist, kur Partia e Punës, në jo pak raste, i punësonte ca kuadro nëpër institucione të ndryshme, pa e çarë shumë kokën për përgatitjen e tyre shkencore, mjafton që ata të ishin bij apo bija të militantëve të saj. Nuk jam në dijeni nëse rektori Rrokaj ka lejuar që të tjerë “korabë” të jenë punësuar po kësisoj në fakultete të tjera të Universitetit të Tiranës.

Ama kur në fund të vitit akademik 2003-2004, në Departamentin e Gjuhëve Sllave dhe Ballkanike, zonjusha Ledina Ferhati e mbaroi degën e gjuhës ruse me rezultate shumë të larta, dekani, prof.dr.Nonda Varfi, nuk tregoi as interesimin më të vogël për ta emëruar pedagoge të brendshme. Por edhe në fund të vitit akademik 2004-2005, kur u kthye nga Rusia zonjusha Elona Limaj, e cila i kishte mbaruar studimet e larta në Universitetin Linguistik të Moskës dhe kishte marrë diplomën shkëlqyeshëm (me shenjë të kuqe), përsëri dekani, prof.dr.Nonda Varfi, nuk e vuri fare ujin në zjarr për ta marrë në punë si pedagoge të brendshme në Departamentin e Gjuhëve Sllave dhe Ballkanike. Në të dyja rastet, departamenti ka mundur t’u japë veç disa orë si pedagoge të jashtme. Ndërkohë ende vazhdon të mbahet si pedagog i brendshëm i lartpërmenduri Korab Hoxha.

Kohët e fundit kam mësuar se Ministria e Arsimit dhe e Shkencës dhe personalisht zoti Pollo (i cili duhet falënderuar posaçërisht për maturën shtetërore që organizoi, duke shpëtuar sa e sa të rinj nga “kthetrat” e korrupsionit gjatë zhvillimit të konkurseve nëpër universitetet shqiptare) kanë ndërmarrë nismën që të verifikohen diplomat e mësuesve nëpër të gjitha shkollat e Shqipërisë, në mënyrë që këta t’u përgjigjen kërkesave të vendit të punës, në përputhje me përgatitjen e tyre shkencore. Mos ndoshta do të ishte e arsyeshme që kjo kërkesë të shtrihet deri në arsimin e lartë, në mënyrë që të verifikohet nëse janë brenda sferës së specialitetit të tyre të gjithë pedagogët e universiteteve, duke pasur parasysh, detyrimisht, edhe mesataren e notave, apo aty ka edhe “korabë” të tjerë.



Eshref Ymeri

“DYSHTETËSIA” GLLABËRUESE GREKO-SHQIPTARE



Në Greqi u shpall ligji për t’u dhënë masivisht shtetësinë dhe pasaporta greke qindra mijëra emigrantëve shqiptarë që do të quhen vorioepirotë, ose “grekë homogjenë” me prejardhje nga Shqipëria. Pra nën pretekstin e dhënies së shtetësisë një numër shumë i madh shqiptarësh, që tashmë i janë nënshtruar etapës së parë për greqizimin nëpërmjet kthimit në fenë ortodokse e marrjes së emrave grekë, do të bëhen nënshtetas grekë, pa humbur nënshtetësinë e Shqipërisë.

Në kohën kur çdo shqiptar me të drejtë do të priste një reagim serioz kundërshtues nga qeveria e Shqipërisë me habi mësuam se qeveria jonë kishte qenë paraprakisht në ujdi të plotë me këtë veprim të qeverisë greke dhe dëgjuam vetë kryeministrin Berisha të shqiptonte fjalët më të mira për këtë hap të qeverisë së Athinës.

Voluntarizmat dhe amatorizmat e Berishës i paguajnë shtrenjt shteti e kombi.

Kryeministri i sotëm i Shqipërisë, Sali Berisha, edhe më parë, kur ishte Presidenti i Shqipërisë, ka bërë veprime të pamatura me rrjedhoja të dëmshme kombëtare për shkak të voluntarizmit të tij të theksuar politik dhe të amatorizmit të dukshëm në fushën e diplomacisë e të drejtës ndërkombëtare. Ndër këto veprime të pamatura ka qenë edhe premtimi që bëri gjatë një vizite të tij në SHBA për t’u dhënë nënshtetësinë e Republikës së Shqipërisë gjithë shqiptarëve që jetonin në vende të tjera si nënshtetas të atyre vendeve, por që nuk kishin nënshtetësinë e Republikës së Shqipërisë. Shumë shqiptarë në Amerikë morën nënshtetësinë e Shqipërisë që nuk u ka hyrë në punë atyre dhe nuk i ka sjellë ndonjë dobi Shqipërisë.

Dihet mirë se edhe në fillim të viteve 1990 në botë kishte më shumë kombas shqiptarë që nuk kishin nënshtetësinë e Republikës së Shqipërisë. Sëpari kjo vinte për arsye të dhimbshme historike, sepse më shumë se gjysma e popullsisë shqiptare mbeti jashtë kufijve të shtetit të cunguar shqiptar, kur u njoh ndërkombëtarisht ky shtet në vitin1913 dhe u krijua për herë të parë për shqiptarët edhe nocioni e instituti juridiko-ndërkombëtar e i “nënshtetësisë shqiptare”, krahas nocionit dhe institutit të “kombësisë shqiptare”. Kjo dukuri u theksua më vonë për arsye të emigrimeve të vazhdueshme të shqiptarëve nga shteti shqiptar dhe nga trevat etnikisht shqiptare që mbetën nën robërinë e shteteve fqinj me shqiptarët.

Numri i shqiptarëve të shpërndarë nëpër botë u shtua shumë për shkak të eksodeve masive nga Shqipëria pas rënies së komunizmit dhe si rrjedhojë e heqjes së autonomisë së Kosovës nga Serbia pas vitit 1989. Të mërguarit e shumtë nga Shqipëria ndikuan në uljen e numrit të banorëve të Shqipërisë, por nuk ndikuan në pakësimin e nënshtetasve të Republikës së Shqipërisë, sepse edhe atje ku shkonin ata e ruanin këtë nënshtetësi. Numri i nënshtetasve shqiptarë pas largimeve masive megjithatë është zvogëluar se një pjese e tyre, ende e kufizuar, kanë lënë nënshtetësinë shqiptare. Këto largime ende nuk kanë dhënë pasojat e pakësimit të kombasve shqiptarë, sepse kombësia nuk ndërron as me largimin nga vendi, as me lënien e nënshtetësisë së atij vendi. Por me ndërrimin e brezave këto largime do të ndikojnë edhe në pakësimin e kombasve shqiptarë, siç kanë ndikuar për shembull valët e mëhershme të emigrimeve nga trojet shqiptare drejt Turqisë apo Greqisë, ku sot jetojnë miliona turq e grekë (arvanitas) me origjinë shqiptare, apo drejt SHBA (amerikano-shqiptarët e brezit të tretë e të katërt).

Kurse largimet e reja të shqiptarëve nga Kosova dhe vise të tjera shqiptare të pushtuara rrisnin numrin e atyre që mund të dëshironin të fitonin nënshtetësinë e Shqipërisë, pavarësisht se jetonin në Europë, Amerikë, Australi apo gjetkë. Prandaj duhej trajtuar me kujdes e maturi problemi i dhënies së një nënshtetësie shqiptare gjithë atyre shqiptarëve që banonin në katër anët e botës. Por ish-Presidenti i Shqipërisë e trajtoi këtë çështje jo me logjikë shtetërore dhe sipas parimesh të rrepta juridike, por sipas tundimesh emocionale e pragmatiste, më shumë si mjet për vetëreklamë atdhetarizmi, madje vuri në përdorim edhe terma të pasaktë: gjithë shqiptarëve do t’u japim dyshtetësinë.



Si do ta pësojë Shqipëria nga “dyshtetësia”



Tani ky termi “dyshtetësi” po i kthehet si bumerang shtetit e kombit shqiptar, pikërisht në një kohë kur Sali Berisha është kryeministër. Pushtetarët grekë kanë shpallur se do t’u japin nënshtetësinë greke të gjithë emigrantëve “grekë homogjenë” me prejardhje nga Shqipëria, por duke ruajtur këta edhe nënshtetësinë shqiptare. Kështu Greqia po krijon një “dyshtetësi masive”, që edhe sikur të bëhet me ato qëllime të mira që përmend qeveria greke, si thonë grekofonët e spiunët grekë në Shqipëri, siç përbetohet fort vetë kryeministri shqiptar Berisha, përsëri kjo “dynënshtetësi greko-shqiptare”, artificiale e arbitrare për grekët nga Shqipëria do të sjellë rrjedhoja të dëmshme dhe jo mirësira në marrëdhëniet shqiptaro-greke.

Këto rrjedhoja do të jenë shumë të rënda po të mbajmë parasysh se qeveria greke po vepron me qëllime shumë djallëzore dhe sipas një plani të përpunuar mirë e me kohë për greqizimin hap pas hapi të popullsisë shqiptare, sidomos nën lumin Shkumbin dhe për aneksimin e mëvonshëm të territorit të sotëm shqiptar. Për këtë i duhet Greqisë krijimi i “nënshtetësisë së dyzuar shqiptaro-greke” për nënshtetasit shqiptarë dhe jo për të bërë ato mirësitë që reklamon matrapazi i vogël politik Vangjel Dule e llafazanë të tjerë të hipokrizisë grekomane në Shqipëri, që për fat të keq gjejnë mbështetje politike pushtetore nga vetë kryeministri i Shqipërisë Sali Berisha, që e zbukuron me zell vendimin grek, si dhe ambasadori shqiptar në Athinë Vili Minarolli që me gili-vili justifikuese për hapin e Athinës mashtron shqiptarët.



Pak teori juridike për shtetësinë e “shtëtesinë e dyfishtë”



Për të mos e lënë lexuesin nën ndikimin e keqkuptimeve teorike mbi natyrën dhe rrjedhojat juridike e juridiko-ndërkombëtare të nënshtetësisë e vlen të bëjmë një paraqitje fare të shkurtër teorike të problemit, duke iu referuar “Fjalorit të marrëdhënieve ndërkombëtare” (autorë amerikanët Xhek C. Plano dhe Roi Olton), që institutet e ndryshme të marrëdhënieve e të drejtës ndërkombëtare i trajton thjesht, qartë e në mënyrën më të përmbledhur, pa qenë nevoja të përkulemi kështu mbi turrat e librave profesionalë ku këto çështje analizohen me hollësi. Në këtë fjalor shpjegohet se me “nënshtetas” kuptohet “një status ligjor i individit që i sjell këtij si të drejta dhe përgjegjësi(detyrime) si pjesëtar me të drejta të plota në shtet”.

Edhe në këtë fjalor, si në çdo tekst të së drejtës ndërkombëtare publike, shpjegohet se nënshtetësia fitohet qysh në lindjen e personit, ose dhe më vonë me anë të natyralizimit. Kur lind një person ai mund të bëhet nënshtetas i vendit ku ka lindur, sipa “parimit të truallit” (jus soli) edhe sikur prindërit e tij të mos jenë nënshtetas të vendit ku u lindi fëmija. I sapolinduri merr nënshtetësinë e prindërve sipas “parimit të gjakut” (jus sanguinis) pavarësisht se ku ka lindur, kur shteti i prindërve i përmbahet këtij parimi. Ka vende, si SHBA, që ndjekin një “parim të përzier”, i quajtën shtetas të tyre të gjithë ata që lindin në truallin e tyre, pavarësisht nga nënshtetësia e prindërve dhe të gjithë fëmijët e lindur nga nënshtetas të tyre, pavarësisht se në truallin e cilit shtet është lindur fëmija.

Shteti shqiptar qysh nga fillimi në legjislacionin e tij të brendshëm ka pranuar parimin e truallit, sipas të cilit është nënshtetas shqiptar çdo fëmijë i lindur nga nënshtetas shqiptarë pavarësisht nga vend-lindja. Pra, edhe fëmijët e minoritarëve grekofonë të Shqipërisë, pavarësisht se ku lindin, janë nënshtetas shqiptarë. Grekofonët e Shqipërisë që kanë emigruar në Greqi, Amerikë e gjetkë mbeten nënshtetas shqiptarë, kurse shqiptarët nga Kosova që kanë emigruar në të njëjtat vende nuk bëhen dot nënshtetas shqiptarë pa kaluar nëpër një procedurë të caktuar. Grekët nga Shqipëria mund të bëhen nënshtetas grekë dhe shqiptarët nga Kosova mund të bëhen nënshtetas shqiptarë vetëm me anë të asaj mënyre që në të drejtën ndërkombëtare quhet “natyralizim”, që do të thotë “vendosje e një lidhje të re juridike të një individi me një shtet me të cilin nuk ka pasur më parë lidhje të tillë, për t’u barazuar në të drejta e detyrime me nënshtetasit e këtij shteti”. Fitimi i nënshtetësisë me anë të “natyralizimit” kuptohet që është më i vështire dhe kërkon procedura më të ndërlikuara.

E drejta ndërkombëtare përcakton rregullat e kriteret e përgjithëshme lidhur me problemet e nënshtetësisë, kurse zgjidhja e tyre konkrete vendoset në legjislacionet e brendëshme të shteteve që nga ana e tyre duhet të mbajnë parasysh rregullat e përgjithëshme ndërkombëtare për të shmangur vështirësitë që mund t’u krijohen qytetarëve dhe për të mënjanuar fërkimet që krijohen në raste të ndryshme midis vetë shteteve.

Është vënë re në praktikën e gjatë ndërkombëtare se nuk mund të ketë zgjidhje të përsosur, as nga legjislacioni i brendshëm i shteteve, as nga normat dhe kriteret e të drejtës ndërkombëtare për të shmangur plotësisht vështirësitë që dalin, sherret që krijohen lidhur me trajtimin e nënshtetësisë dhe të situatave të veçanta që njihen me emrat “pashtetësi”, “shtetësi e dyzuar (dyfishtë), lidhur me dhënien e heqjen e shtetësisë, plotësimin ose refuzimin e kërkesave për natyralizim etj. Gjendja e quajtur “pashtetësi” dhe “nënshtetësi e dyzuar” nuk janë gjendje normale, por anomali, në jetën ndërkombëtare. Ato krijohen për shkak se jeta e individëve dhe veprimtaria e shteteve është shumë më e larmishme se çdo zgjidhje ligjore. Ato krijohen për shkak të përplasjeve ndërmjet normave ligjore të legjislacioneve të shteteve të ndryshme dhe pamundësisë për të mënjanuar këto përplasje me rregulla të forta ndërkombëtare, përplasjeve për shkak të spekulimeve që bëjnë individët e shtetet për interesa të veçanta me rregullat e njohjes e mosnjohjes së shtetësisë, dhënies e heqjes së shtetësisë, kërkesave e refuzimit për ndërrime shtetësie.

Pashtetësia e nënshtetësia e dyzuar në asnjë mënyrë nuk duhet të krijohen me dashje e qëllimisht me ligj, por duhet të jenë objekt rregullimesh të tilla ligjore brenda vendit e në shkallë ndërkombëtare që të parandalojnë ose mënjanojnë anomali të tilla. “Nënshtetësi e dyzuar (dyfishtë)”, sipas Fjalorit të marrëdhënieve ndërkombëtare do të thotë “i njëjti person është njëkohësisht nënshtetas i më shumë se një shteti”. Një person i tillë mund të përfitojë mbrojtje e privilegje nga dy shtete, por ka dhe detyrime ndaj dy shtetesh. Personit mund t’i ndodhë që zbatimi me besnikëri i detyrimeve ndaj njërit shtet e vë në armiqësi me shtetin tjetër ndaj të cilit ka të njëjtat detyrime. Më të dukshme dhe të rrezikshme bëhen këto përplasje detyrimesh kur është fjala për të kryer shërbimin ushtarak, sidomos në rast lufte midis këtyre dy shteteve, sepse besnikëria ndaj njërit e vë personin në pozitën e tradhtarit ndaj tjetrit.

Prandaj, në të drejtën ndërkombëtare theksohet se duhen bërë rregullime të tilla ligjore në legjislacionet e shteteve që të shmangin dhe jo të nxisin rastet e nënshtetësisë së dyzuar. Sheteteve u rekomandohet të arrijnë ujdira për të shmangur e paksuar rastet e dyshtetësisë. Kurse qeveritë e Greqisë e Shqipërisë kanë mbajtur qëndrime që bëjnë të kundërtën, që çojnë në shumimin e rasteve të dyshtetësisë, madje kjo bëhet me dhënien e nënshtetësisë greke në mënyrë masive e selektive nga Greqia për nënshtetas shqiptarë dhe me angazhim të qeverisë shqiptare që të mos bëjë asnjë veprim për të ndrequar këtë anomali që dëmton rëndë interesat e kombit e të shtetit shqiptar dhe favorizon ambiciet ekspansioniste të Greqisë brenda territorit të shtetit shqiptar.



Vendimi grek duhet kundërshtuar mbi baza dhe me logjikë politike



Prandaj kishin të drejtë dy deputetët shqiptarë të Lëvizjes Socialiste për Integrim, Pëllumb Xhufi e Sabit Brokaj, kur thanë se vendimi i qeverisë greke vë në rrezik sigurinë e Shqipërisë. Kjo natyrisht është argument politik e jo juridik për të kundërshtuar. Por kundërshtimi i veprimit të Greqisë mund të bëhet pikërisht mbi bazë argumentesh politikë e jo juridikë, sepse në pikëpamje juridike Greqia mund të veprojë si t’ia dojë qejfi në legjislacionin e vet. Ishte absurd argumenti që përdori Sabri Godo se Greqia ka shkelur kushtetutën e Shqipërisë duke u dhënë nënshtetësinë greke minoritarëve. Nuk e vlen fare të merremi me kërkimin e shkeljeve të tilla që paskan shqetësuar Godon, sepse kushtetuta e Shqipërië vepron vetëm në territorin e Shqipërisë e jo të Grqeisë, sepse për Greqinë kushtetuta e Shqipërisë vlen sa një top letër higjienike, aq sa vlen edhe kushtetuta e Grqeisë për Shqipërinë, sikur Shqipëria të kishte një qeveri si ajo e Greqisë që mbron me fanatizëm, deri në çmenduri interesat e ambiciet e shtetit të vet.

Pra, i vetmi shkak për të cilën politika shqiptare duhet të reagojë është se vendimi i Greqisë kërcënon rëndë sigurinë, kompaktësinë dhe personalitetin shtetëror e kombëtar shqiptar. Këtu nuk ka vend për betejë juridike, por politike.

Godo në vend që të hiqet si mbrojtës i kushtetutës së Shqipërisë nga një vendim që bëjnë grekët në territorin e tyre duhet të përgjigjet pse u bë bashkëautor me politikanët e juristët grekë për të hartuar në vitin 1998 një kushtetutë greke për Shqipërinë, sipas oreksit të grekëve.

Ministrja e jashtme e Greqisë, Bakojani, e mbrojti vendimin e qeverisë greke duke thënë se “dyshtetësinë e lejon dhe kushtetuta e Shqipërisë”. Përsëri nuk e vlen të rrëmojmë shumë nëpër nenet e kësaj kushtetute që e hartoi greku Likurezos, avokati i Karaxhiçit. Kur djersinte Likurezosi të përpilonte një kushteutë si i duhej Greqisë në Shqipëri Godo i bënte fresk për t’ia hequr lodhjen. Tani Godos i ardhka keq që Greqia po shkel kushtetutën që i imponoi Shqipërisë! Kështu e pëson kur kryetar komisioni për hartimin e kushtetutës nga grekët shqiptarët caktuan një tregtar frutash e perimesh të kohës së komunizmit, Sabri Godon dhe një aktor të dështuar teatri, Arben Imamin, që politikën më të madhe e bëri në vitin 1997 kur shkoi në Grqei të vishej gjeneral i rebelimit të armatosur që u bë në Shqipri me nxitjen greke. Pse të mos tallet zonja Bakojani e të thotë se Greqisë ia lejon kushtetuta e Shqipërisë që me një vendim të qeverisë greke nënshtetasit shqiptarë t’i shpallë edhe nënshtetas grekë me kombësi greke (homogjenë grekë)!

Godo më mirë të ishte fshehur gjëkundi e të bëhej si i sëmurë se të dilte i pari në ekranet televizive për të dhënë “mendje juridike” se çfarë natyre ka e ku synon vendimi i Greqisë për të bërë shqiptarët edhe nënshtetas grekë. Na bëri të gajasemi Godo kur deklaroi me “urti plaku” se qeveria e Shqipërisë duhej të reagonte menjëherë , duhej të kërkonte ballafaqim me qeverinë greke, madje t’i drejtohej me ankesa edhe Europës. Po pse nuk e di Godo se çfarë qeverie ka Shqipëria? Ku e gjeti Godo këtë qeveri që të bëjë trimëri të tilla, kur qeveria vetë ishte marrë vesh paraprakisht me Greqinë.

Ndërsa Godo bënte në ekran palaçollëqe të tilla politiko-juridike, sikur të ishte në pazar për shitje qepësh e patatesh, kur ai drejtonte ndërmarrjen e tregtimit të fruta-perimeve, kryeministri i Shqipërisë Sali Berisha paraqitej gjithashtu në ekran dhe përshkruante me ngjyrat më të bukura vendimin e Greqisë, u jepte shqiptarëve garanci se Greqia këtë po e bënte për të mirën e shqiptarëve e të Shqipërisë. Hajde merre vesh, çfarë politikanësh ka Shqipëria. Godo i binte thumbit e Berisha patkoit. Pse të mos talleshin në Athinë! Pse të mos tallej dhe këlyshi i Janullatosit, Vangjel Dule, duke u treguar shqiptarëve përralla për mirësitë që vinin nga vendimi i Greqisë? Pse të mos kacagjelej dhe një spiun grek në emisionin e TV “Teuta” të Durrësit në bashkëbisedimet mëngjezore të Bashkim Hoxhës me teleshikuesit, për t’i paraqitur shqiptarët si torollakë që nuk dinë të kuptojnë se vendimi i Greqisë po i fut në Europë, paçka se këtë Greqia po e bën duke i kthyer më parë shqiptarët në grekë. Në emisionin e vonë të “Vizion Plus”më 9 nëntor 2006 e dëgjuam historianin politikan Pëllumb Xhufi që me një zë të mekur mundohej para fodullit Vangjel Dule ta theksnonte këtë fakt se Greqia po e shpërdoron mizorisht varfërinë e çoroditjen e shqiptarëve për t’i imponuar Shqipërisë planet e Megaliidesë së vjetër, se ndihma e Greqisë për të futur shqiptarët në Europë po kthehet në mësymje të Greqisë për të greqizuar më parë shqiptarët.

Por si Xhufi dhe kolegu i tij partiak Brokaj( të vetmin që e morën guximin të flisnin në parlament) nuk shkonin dot më tej se qortimet e rënda për Berishën ( kuptohet për qëllimet e tyre partiake, jo për hir të mbrojtjes së Shqipërisë) dhe se propozimet e fryra në dukje, por fyçkë brenda, që Shqipëria të kërkojë mbledhjen e Këshillit të Sigurimit dhe parlamenti shqiptar të miratonte për inat një rezolutë për çështjen çame. U ra mendja vonë se parlamenti shqiptar duhet të mbajë qëndrime për çështjen çame. Edhe në rastet kur është shtruar një ide e tillë në parlament ka mjaftuar një shtrëngim dhëmbësh në Athinë dhe një shfaqje diplomatësh grekë në lozhat e sallës së parlamentit që deputetët shqiptarë të bëhen si pula të lagura e të mos bëjnë asnjë veprim. Kurse kësaj radhe është idiotësi politike dhe juridike dhe tallje me çështjen çame që kjo çështje të përdoret sa për një reagim inatçor ndaj dhënies së nënshtetësisë greke minoritarëve grekofonë të Shqipërisë. Edhe sikur Greqia të rrijë urtë e të mos ngacmojë Shqipërinë çështja çame meriton gjithë vëmendjen e politkës shqiptare e të diplomacisë së Tiranës.

As mekanizmat europiane as Këshilli i Sigurimit nuk do t’ia varnin teneqenë ndonjë demarshi shqiptar pranë tyre për punën e nënshtetësisë greke të grekofonëve të Shqipërisë. Ende nuk e paskan mësuar dy “deputetët më të vendosur” të parlamentit shqiptar. Xhufi e Brokaj, dhe “plaku dhelpër” i politikës shqiptare se Europa e ka gati pëgjigjen që ka dhënë edhe herë të tjera se “për çështjen çame duhet të bisedojnë midis tyre shqiptarët e grekët”?! Ende nuk paskan mësuar ata se Këshilli i Sigurimit nuk merret me punë dhëniesh e heqiesh të nënshtetësisë, pa u krijuar për këtë shkak ndonjë rrezik për paqen e sigurinë ndërkombëtare? Po si mund të shkohet me ankesë në Këshillin e Sigurimit kur vetë kryeministri i Shqipërisë e përshëndet dhe e lavdëron veprimin e Greqisë?

Edhe pse bënë mirë që i përplasën pak këmbët në emër të shqiptarëve dy deputetët e partisë së Ilir Metës dhe “plaku Godo”, që ëndërron të bëhet president i Shqipërisë, (që e bëri për pak reklamë edhe një riosh kozmopolit, drejtuesi i “Mjaftit”, Erion Velia vetëm pëer të tëhequr ca pjesëmarrës në një miting të tij kundër Berishës), të gjithë dëshmuan varfëri mendimi politik e juridik dhe në fakt nuk krijuan asnjë bezdi për qëndrimet e qeverisë shqiptare që praktikisht është bërë mercenare e politikës së qeverisë greke për këtë çështje. Madje dhe atë qëndrimin që mbajtën Xhufi e Brokaj e zhvleftësoi pas dy ditësh vetë kryetari i partisë së tyre Ilir Meta. Ndonëse mësuesi partiak i Ilir Metës, Servet Pëllumbi, sapo e kishte cilësuar Ilirin “nevrik që ka ditur të bëjë një parti të fortë”. Iliri gjatë një vizite në Gjirokastër u bë pulë e lagur pa nerv fare para grekëve dhe u shpreh se vendimi i qeverisë së Athinës nuk duhet keqinterpretuar, se qeveritë e dy vendeve duhet të ulen përsëri në tryezë dhe këtë vendim ta shtrijnë për ghjithë shqiptarët. Kështu kryetar Iliri ua rrojti thatë “mjekrën patriotike” që kishin vënë dy ditë më parë zëvendësi i tij Xhufi dhe kolegu i tij Brokaj në parlament për punën e dynënshtetësisë greke. Meta kohët e fundit është munduar të hedhë krahëve një pelerinë nacionaliste,por si duket u kujtua se kur ishte kryeministër i Shqipërisë gjatë një vizite në Athinë kishte marrë angazhim para homologut grek Simitis se do ta shpartallonte nacionalizmin në Shqipëri. Meta edhe tani e respekton më shumë angazhimin që kishte marrë në Athinë se “mjekrën patriotike:” që vunë Xhufi e Brokaj.



Sfida greke duhet kundërshtuar vendosmërisht me logjikë e me dinjitet



Por çfarë mund të bëhet vallë në një rast si ky, nëse Shqipëria do të kishte një pushtet normal, që të mos ishte aq vajtueshëm në vartësi të mbështetjes greke për t’u mbajtur në këmbë, sikur të kishte një opozitë normale që të mos tregonte aq gatishmëri për të shkuar pas qerres së politikës greke vetëm për të bezdisur pushtetin shqiptar?

Në rast se do të kishim një gjendje të tillë në Shqipëri veprimet e Greqisë duhej t’i prisnim me gjakftohtësi, t’i vlerësonim me arsye dhe t’i kundërshtonim me qetësi, por me vendosmëri. Sëpari nuk i duhet kontestuar e drejta Greqisë që t’i bëjë si t’ia dojë qejfi ligjet e saj për nënshtetësinë.Grekët le t’ia japin kujt të duan e t’ia heqin kujt të duan shtetësinë në Greqi. Kjo nuk është puna e shqiptarëve. Grekët po deshën le t’i bëjnë nënshtetas grekë të gjithë shqiptarët që punojnë e jetojnë në Greqi, siç propozoi Ilir Meta në Gjirokastër, apo dhe shqiptarët në Shqipëri që e kanë hallin vetëm të marrin një pasaportë për të gjezdisur nëpër Europë. Grekët po deshën le ta detyrojnë qeverinë e Berishës që çdo shqiptari në Shqipëri kur shkon në sportelet e policisë për të nxjerrë pasaportën ndërkombëtare shqiptare, t’i japin gratis me zor edhe një pasaportë vorioepirote, d. m. th. greke. Shqiptari nuk ka përse mërzitet në këtë rast sepse pasaportën greke mund ta grisë aty për aty.

Por ajo që ka rëndësi është që shqiptarët të kuptojnë mirë se duke marrë një pasaportë greke bëjnë një hap për t’u lidhur në besnikëri politike e juridike me Greqinë, bëjnë njëkohësisht një hap drejt dobësimit të lidhjeve të kësaj natyre me Shqipërinë. Bota kështu është ndërtuar kudo dhe nuk mund të jetë ndryshe për shqiptarët në Greqi.

Greqisë i duhet thënë se Shqipëria kërkon marrëveshje për të ulur rastet e dyshtetësisë dhe jo për t’i shtuar ato. Shqipëria duhet të reagojë duke marrë masa për të përshtatur ligjet e praktikat e saj me situatat që krijohen, në mënyrë që Greqia të mos nxjerrë përfitime nga spekulimet që bën. Sëpari Shqipëria duhet të kërkojë sa më shumë reciprocitet në marrëdhëniet me Greqinë, pavarësisht se do të jetë Shqipëria që do të ndodhet në pozita më të vështira. Duhen vendosur vizat për hyrjen e nënshtetasve grekë në Shqipëri, sepse edhe nënshtetasit shqiptarë hyjnë me vizë në Greqi. Sëdyti Shqipëria duhet të miratojë dispozita që kufizojnë sa më shumë rastet e dyshtetësisë.

Duhet zbatuar si në vende të tjera rregulli që brenda një afati të caktuar të arsyeshëm kush merr një nënshtetësi të huaj duhet të lërë nënshtetësinë shqiptare. Kjo të vlejë për të gjithë, edhe për shqiptarët, edhe për ata “grekët homogjenë”. Shqipëria duhet të bëjë një verifikim të posaçëm për të saktësuar emrat e të gjithë personave që kanë ndërruar emrin e fenë nën trysninë greke dhe janë deklaruar vorioepirotë dhe të shpallë listat e tyre për të zhvleftësuar çdo spekulim që bëjnë grekët për t’i shpallur ata “grekë homogjenë” që marrin edhe nënshtetësinë greke.

Trajtimin e posaçëm të shtetasve të huaj me kombësi shqiptare Shqipëria mund ta bëjë pa qenë nevoja t’u jepet atyre nënshtetësia shqiptare, siç bëri Berisha në periudhën e presidencës së tij, por duke i quajtur ata si të huaj që gëzojnë trajtim të barabartë me shtetasit shqipar kur hyjnë ose qëndrojnë në Shqipëri, pra t’u njohur regjimin nacional.Duhet kërkuar patjetër njohje nga Greqia të minoritetit shqiptar në Greqi. Për këtë minoritet po mendon më shumë diplomacia amerikane se ajo shqiptare. Është skandaloze që diplomacia e Tiranës në vend që të mbështesë me veprimet e saj diplomacinë amerikane bën lëvizje që i shërbejnë diplomacisë greke për t’iu kundërvënë asaj amerikane. Tani duket qesharak Preç Zogaj që doli të mburrej para disa ditësh se diplomacia shqiptare me mjeshtri kishte bërë që në kuadër të miqësisë shqiptaro-greke të sensibilizohej diplomacia ndërkombëtare për çështjen çame. Preçi tani duhet ta shohë se diplomacia e qeverisë së tij i është kundërvënë haptazi vlerësimit që ka diplomacia amerikane për trajtimin e minoritetit shqiptar në Greqi.

Pse Greqia e bëri sfidën pikërisht tani?



E vlen të përmenden ngjarjet që kanë ndodhur kur grekët shpallën vendimin për dyshtetësinë. Ishin ditët kur duhej të merrej vendimi për statusin e Kosovës, kur Serbia e përfshiu Kosovën si pjesë përbërëse në kushtetutën e saj. Në rrethana të tilla Greqia do të bëjë patjetër hapa që i shërbejnë Serbisë duke krijuar telashe për Shqipërinë.

Në rrethana të tilla propozimi për t’iu drejtuar Këshillit të Sigurimit të OKB për çështjen e dyshtetësisë së kurdisur nga Greqia do t’i bënte shqiptarët qesharakë para botës, sepse Këshilli i Sigurimit merrej me çështjen e Kosovës, ndërsa shqiptarët do të dukeshin si ai që vë karrocën para kuajve.

Vendimi grek u mor në një kohë kur në Shqipëri ishte acaruar grindja politike. Greqia në raste të tilla hedh benzinë në zjarrin e sherreve midis partive shqiptare. Qysh kur u bë ndërrimi i kuajve në karrocën e qeverisjes shqiptare në shtator të vitit 2005 Greqia ka bërë lojë të ndyrë për të nxitur shumicën e pakicën parlamentare në Shqipëri në një garë për të fituar mbështetjen e Greqisë. Pushtetarët e Athinës e zvarritën dhe bënë tërkuzë vizitën e Berishës në Athinë të cilën kryeministri shqiptar e kërkonte me çdo çmin si shenjë të garancisë se Athina është me të dhe jo me opozitën. Opozitarët e Berishës kanë marrë shpesh “poza patriotizmi” duke i kërkuar Berishës të bënte gjeste më atdhetare ndaj disa veprimeve të pahishme të grekëve si ata në Himarë, Kosinë të Përmetit, ku grekët vodhën edhe eshtrat e të vdekurve. Berisha ka pasur si shqetësim kryesor të mos binte në këtë kurth, të mos bënte asgjë që t’i japë shkas Athinës të zemërohet me të dhe t’ia shkelë syrin me dashuri opozitës socialiste. Në këtë vështrim mbase Berisha ka bërë mirë. Por gjithësesi grekët nga kjo kanë përfituar shumë, sepse Berisha u ka bërë lëshim pas lëshimesh.

Kjo ndodhi edhe me ujdinë për dyshtetësinë. Bakojani u mburr se gjithçka është bërë në marrëveshje me qeverinë shqiptare. Berisha e ka pranuar këtë me kënaqësi duke shprehur vlerësime të larta për vendimin grek. Tani del qartë fare se ujdia është përfunduar gjatë vizitës së Berishës në Athinë. Berisha u kujdes që në sytë e shqiptaëve ta mbante fshehur arritjen e kësaj ujdie, sikurse ka mbajtur ujdinë për të lejuar varrezat pushtuese greke në Shqipëri, ujdinë për të mos hetuar krimin e Kosinës të bërë nga priftërinjtë e Janullatosit dhe agjentura greke, për të toleruar provokimet greke në Himarë etj. Para se të shkonte për vizitë zyrtare në Athinë Berisha vizitoi Turqinë dhe prej andej shkoi tek grekët, me sa duket këtë itinerar e ndoqi sa për t’i thënë opinionit publik shqiptar se nuk është dhe aq vasal ndaj Greqisë. Por vendimi i fundit që shpalli Athina duke implikuar në të shumë haptazi Berishën dëshmon se në Turqi Berisha paska shkuar vetëm për të bërë “kakarisjen diplomatike” për “vezën diplomatike” që do ta lëshonte në “furrikun grek”.



Odiseja e “vezës së artë” shqiptare në “furrikun grek”



Ishet paralajmëruar shumë herët, qysh para 13 vitesh, se këtë “vezë të artë diplomatike” për Greqinë, lejimin e miratimit të greqizimit të shqiptarëve, “gjeli i politikës shqiptare”, Sali Berisha, do ta lëshonte në “furrikun grek”.

Greqia e ka kërkuar me këmbëngulje të madhe këtë “veze gjeli” nga qeveria shqiptare, aq sa në fillim të vitit 2006 një deputet minoritar grek me emrin Vangjel Tavo, omonist-socialist jo nga PBDNJ e Dules, nga ekrani i një televizioni shqiptar e kërcënoi kryeministrin e Shqipërisë: Sali Berisha mbaje fjalën që i ke dhënë Greqisë për të lejuar shqiptarët ta zgjedhin vetë kombësinë”. Për t’i dhënë kohë të përgatitej për mbajtjen e fjalës qeveritare dhënë Athinës grekët e shtynë vizitën e Berishës në Athinë për muaj të tërë. Edhe tani pas 13 vitesh “kuislingëzimi grek” të politikës e të qeverisjes në Shqipëri, Berisha nuk e kishte aq të lehtë të bëntë për Greqinë atë që nuk e bëri dot bashkë me Aleksandër Meksin, Pjetër Arbnorin, Eduard Selamin, Azem Hajdarin, Ali Spahinë, Tritan Shehun, Zef Brozin e shumë të tjerë drejtues politik të PD-së dhe deputetë omonistë në prill të vitit 1993 kur u hodh poshtë në parlament me votat e Abdi Baletës, Shefqet Hoxhës dhe Uran Butkës dispozita djallëzore që u lejonte nënshtetasve shqiptarë të zgjidhnin vetë kombësinë që donin t’i përkisnin, që i mundësonte Greqisë me marifetet që di ajo që qindra mijë shqiptarë t’i shpallte grekë edhe pa u dhënë nënshtetësinë greke.

Greqia kurrë nuk hoqi dorë nga ai plan. Berisha i provoi me shumë dhimbje dhe zemërimin e Akilit grek edhe dinakërinë e Odiseut grek për atë dështim, derisa më në fund ia shembën pushtetin rebelët e armatosur që i kurdisi dhe i ndërseu Grqeia në fillim të vitit 1997. Berisha e pagoi me një robërim të ri paqsor politik e shpirtëror grek dështimin e atëhershëm, sepse iu nënshtrua plotësisht platformës së Nikolas Geixhit nga viti 2000 e këndej dhe filloi të plotësonte çdo dëshirë greke që të rikthehej në pushtet. Grekët asnjëherë nuk hoqën dorë nga kërkesa e tyre kryesore që nuk e arritën në vitin 1993, nga hapja e rrugës që shqiptarët të kthehen në grekë. Kjo duket ka qenë kërkesa kryesore përderisa Vangjel Tavo publikisht kërcënoi Berishën se që të qëndronte në “tavën politike” greke duhej të mbante premtimin e dhënë Athinës që shqiptarët të bëheshin me dëshirë grekë.

Vangjel Tavo po luante në teatrin politik shqiptar rolin e “Akilit grek”. Por sërish më i suksesshëm doli “Odiseu grek” që nuk e dimë se si e kishte emrin aktorial që e zgjidhi “rrethimin Trojës” shqiptare ku Sali Priami i lodhur ishte gati të pranonte hyrjen e”Kalit të Drunjtë”. “Odiseu grek” e shpëtoi Berishën nga halli, nuk kërkoi më (hë për hë se më vonë nuk i dihet) një dispozitë ligjore si ajo që propozoi Makariadhi në prill të vitit 1993. Grekët u treguan këtë radhë më elastikë, kërkuan nga Berisha vetëm një pëlqim për vendimin e njëanshëm që do të merrte Greqia për t’u dhënë “grekëve homogjenë” nga Shqipëria nënshtetësinë greke. Grekët i kërkuan Berishës si nder vetëm një mirëkuptim të “pabezdisshëm” për Shqipërinë, të premtonte se këtyre”grekëvë homogjenë” që bëhen nënshtetas grekë, nuk do t’u hiqet shtetësia shqiptare.

Kjo ishte vërtetë një “dhuratë greke” që më sa duket Berisha e çmon shumë për vete, por që Shqipërisë do t’i kushtojnë tej mase. Berisha hë për hë ka shpëtuar nga sikleti. Grekët morën atë që deshën. Berisha nuk u detyrua të bëjë atë që s’donte, dispozitën ligjore të dështuar në vitin1993. Për të miratuar një dispozitë të tillë Berishës do t’i duhej të ndryshonte atë kushtetutën greko-socialiste të Likurezos, Cacos, Janullatosit, Godos e Imamit, të cilën Berisha e mbron me fanatizëm megjithëse PD votoi kundër saj.

Grekët edhe tani e thanë se për të mos pasur shqiptarët asnjë shqetësim nga vendimi që mori Greqia për dyshtetësinë, mjafton të bëhet “një ndryshim i vockël” në kushtetutën shqiptare. Ne në Shqipëri nuk mund ta kuptojmë menjëherë se ku duhet bërë e si duhet bërë ky ”ndryshim i vockël” në kushtetutë, por grekët e dinë për bukuri, sepse e kanë bërë vetë kushtetutën tonë. Godo dhe Imami kanë qenë thjesht jallanë shahitë në krye të Komisionit kushtetues kur punonte Likurezos. Por Berisha do ta kishte shumë të vështirë t’i hynte punës për atë “ndryshimin e vockël” që e përmendin grekët, edhe pse për shef kabineti ka pikërisht Imamin dhe këshilltar më të afërt në prapaskenë ka Godon që e mban në rrethin e kandidatëve për president republike.

Për të bërë atë “ndryshimin e vockël” që thonë grekët, Berishës do t’i duhej të hapte shishen e shejtanëve të polemikave me socialistët në vitin 1998 rreth asaj dispozitës që thoshte se “minoritarëve u lejohet të shprehin lirisht përkatësinë e tyre kombëtare”. Në vitin1998 PD e Berisha iu vërsulën keq Partisë Socialiste se me këtë dispozitë po shisnin Shqipërinë, po shkatërronin kompaktësinë kombëtare. Po të hapej tani ky diskutim socialistët mund të zbaviteshin shumë duke cituar atë propagandë pëdëiste të atëhershme.

Për të shpëtuar nga kujtimet rreth atij të mallkuar “amendamenti Makariadhi” që u rrëzua në vitin 1993 dhe atyre debateve me socialistët në vitin 1998 Berisha i ka munduar shumë disa vjet sharlatanët e propagandës së tij që të paraqisnin krejt ndryshe ato që kishin ndodhur dhe të largonin prej tij përgjegjësinë që nuk u tregua i zoti në vitin 1993 të mbante fjalën që u kishte dhënë grekëve (bashkë me Meksin). Njëri nga sharlatanët më të besuar propagandistikë të Berishës, Mero Baze, duke përdorur pseudonimin “Kastriot Myftaraj” në muajt e fundit të vitit 2004 tentoi nëpërmjet gazetës “Tema” të krijonte në opinionin e lexuesve përshtypjen se grekët asnjëherë nuk kishin dashur që në Shqipëri të miratohej dispozita që shqiptarët të ndërronin kombësinë, se grekët nuk donin që të bënin edhe më shqiptarë grekë, pasi mjaft i kishin arvanitasit, por gjithë kjo histori kishte qenë e kurdisr nga Abdi Baleta në bashkëpunim me grekët e socialistët shqiptarë vetëm për të bezdisur Sali Berishën.

Mirëpo kërcënimi i Tavos në fillim të vitit 2006 dhe vendimi i Greqisë për të bërë nënshtetas grekë “minoritarët homogjenë” nga Shqipëria që kanë shkuar në Greqi provojnë edhe një herë se Greqia e kishte synim parësor të hapte rrugën ligjore për të bërë shqiptarët grekë. Kësaj here grekët u treguan më dinakë. Nuk tentuan më rrugën e vështirë të miratimit të një dispozite në legjislacionin shqiptar, por e zgjidhën punën me një ligj grek, që jo vetëm nuk kudërshtohet nga qeveria e Sali Berishës, por lavdërohet nga kryeministri i Shqipërisë dhe paraqitet si nder që po ia bën Greqia Shqipërisë, si një ndihmë që Greqia po u jep shqiptarëve të hyjnë në Bashkimin Europian si “nënshtetas grekë”.



Shqiptarët mund të hyjnë në Europë vetëm nëpërmjet greqizimit



Ligji grek u shpall pikërisht në kohën kur Bashkimi Europian njoftoi se do të ngrinte për disa vjet bisedimet për pranime të reja, duke bllokuar kështu punën për pranimin e vendeve që emërtohen tashmë si Ballkani Perëndimor, ku bën pjesë edhe Shqipëria. Dhe pikërisht në këtë kohë kur shqiptarët i mbyt pezmatimi se nuk po realizohet ëndrra e tyre e madhe e anëtarsimit në BE, të cilën shqiptarët e kuptojnë më shumë si mundësi për të lëvizur më lirisht në Europë, sepse u telendisën dhe i ropën nga paratë ambasadat e huaja, duke ua shitur vizat kontrabandë, në skenë del “shpëtimi grek”.

Greqia njoftoi se i ka gati pasaportat e saj për shqiptarët që do të quhen “grekë homogjenë nga Shqipëria” dhe këta me të shtënë në dorë atë pasaportë magjike mund të lëvizin lirshëm nëpër Europë si grekë. Pëllumb Xhufi po i thoshte me dëshpërim Vangjel Dules në studion e “Vizion Plus” se për një pasaportë të tillë shqiptarët, që tashmë kanë ndërruar në numër të madh fenë dhe emrat do të ishin të gatshëm të vetëquheshin “vorio-epirotë” , “grekë homogjenë”nga Shqipëria. Grekët ka vite që kanë bërë përgatitje, qysh kur sajuan atë emërtimin “grek homogjen nga Shqipëria” dhe prodhuan e shpërndanë një dokument identifikimi të veçantë për këta grekë, ndryshe nga emigrantët e tjerë shqiptarë.

Në Shqipëri kanë qenë gjithsej 60 000 grekofonë. Kjo shifër tashmë është dhjetëfishuar në Greqi nëpërmjet shpërndarjes se dokumenteve “grekë homogjenë nga Shqipëria”. Kjo shifër mund të rritet me shpejtësi, sidomos tani që Sali Berisha, kryeministri i Shqipërisë, po i bën aq lëvdata të pamata ligjit që ka miratuar Greqia, pra po inkurajon me të madhe shqiptarët që janë në Greqi të vetëdeklarohen “grekë homogjenë nga Shqipëria”.

Greqizimi i shqiptarëve po inkurajohet si skemat piramidale



Si të mos inkurajohen shqiptarët për të bërë këtë hap që i çon kundër personalitetit të tyre kombëtar, kundër dinjitetit të tyre individual e kombëtar, kur kryeministri i shtetit të tyre deklaron se marrja e një pasaporte greke duke u shpallur i kombësisë greke, nuk paska asgjë të keqe , se të deklarohesh vorioepirot, të bëhesh ligjërisht nënshtetas grek me prejardhje greke nga Shqipëria nuk të shkombëtarizuaka, nuk të bëka të humbasësh kombësinë.

A i nxiti pa pikë përgjegjësie Berisha shqiptarët të vinin paratë e tyre në firmat piramidale, duke u thënë se ata që grumbullonin paratë ishin thjesht kontraktues të ndershëm, që vepronin sipas dispozitave të Kodit Civil për huamarrjen e huadhënien? A nuk u tha ai shqiptarëve atëherë se paratë që qarkullonin në skemat piramidale ishin më të pastrat në botë?. Kaq donin shqiptarët e pastërvitur dhe që nuk e vrisnin mendjen që të qetësonin vetëdijen e tyre të turbullaur nga një fitim i shpejtë që të vinin pasuritë në firmat piramidale dhe të rrënoheshin. Tani shumë nga këta shqiptarë me çiltërsinë e të mashtruarit ose me hipokrizinë e matrapazit justifikohen me fjalët qetësuese e siguruese që kishte thënë atëherë Presidenti Berisha.

Nuk mendon vallë Berisha se duke lavdëruar ligjin grek që do të shkombëtarizojë shqiptarët në numër të madh për një pasaportë greke mund të prodhojë pasoja edhe më të rënda sa të çojnë deri në luftë civile për ndarjen e Shqipërisë, sepse grekët këtë synojnë ta bëjnë Shqipërinë vend të banuar nga grekë në sytë e botës dhe të fusin një sherr të tmerrshëm midis shqiptarësh për ta kthyer Shqipërinë në “Qipro të dytë”? Para disa vitesh propagandistë sharlatanë të Berishës iu vërsulën Fatos Nanos pse përmendi në një mënyrë të mjegulluar rrezikun që Shqipëria të kthehej në Qipro. Po tani nuk i shohim këta propagandistë të shqetësohen për rrezikun e qipriotëzimit të Shqipërisë që krijon politika e Berishës. Po Berishës nuk i shkon vallë në mendje se një ditë shqiptarët të mashtruar, të zhgënjyer, të tërhequr në ngjarje vëllavrasëse mund ta mallkojnë kryeministrin e tanishëm që ua lavdëron kaq shumë këtë ligj grek?!



“Grekët homogjenë “ të Shqipërisë do t’ia shohin sherrin “kujdesit” të Greqisë



Minoritarët grekofonë të Shqipërisë janë në kulmin e gëzimit. Thonë se Greqia u vonua shumë në plotësimin e kësaj kërkese të tyre. Mbase kanë të drejtë se ata e ndjejnë veten më mirë në Greqi dhe u ka ardhur inat se i kanë shërbyer aq shumë politikës greke dhe nuk kanë marrë gjithë shpërblimet që pretendonin. Por me siguri shumë prej tyre as nuk e kuptojnë se Greqia këtë ligj nuk e bëri për të shpërblyer ata, por e bëri prë t’i keqpërdorur edhe më shumë për veprimtari armiqsore kundër Shqipërisë, e bëri këtë ligj që tashmë të shndërrojë në vorioepirotë ose “grekë homogjenë nga Shqipëria” një numër shumë të madh mërgimtarësh shqiptarë të cilëve gjatë 15 viteve u ka ndërruar fenë e emrat, i ka përpunuar intensivisht për t’u krijuar “ndërgjegjen e grekut homogjen” nga Shqipëria. Kur Greqia të rrisë shumë numrin e “minoritarëve homogjenë “ do lërë pas dore minoritarët grekofonë të Dropullit e të Vurgut të Sarandës.

Po të ishte e sinqertë Greqia ndaj këtyre njerëzve që do t’i bëjë nënshtetas grekë do t’u shpjegonte vetë atyre se rregullat e nënshtetësisë e kërkojë që para se të bëhen nënshtetas grekë ata duhet të heqin dorë nga nënshtetësia shqiptare, duke miratuar një kërkesë të tillë sipas rregullave të shtetit shqiptar. Kurse Greqia u thotë atyre se ata duhet të vazhdojnë të mbeten të dyzuar, nënshtetas grekë e shqiptarë, madje bën presion mbi Shqipërinë të ruajë nënshtetësinë e tyre. Greqia e shpall hapur se i do nënshtetasit e saj të rinj të dyzuar, shpall me arrogancë se “grekët homogjenë “ në Shqipëri nuk duhet të braktisin zonat e tyre, sepse Greqia ka pretendime për këto zona. Greqia tentoi të mbushte varret pushtuese greke me eshtra shqiptare. Tani përpiqet të mbushë radhët e të gjallëve me “grekë homogjenë” të sajuar, me shqiptarë të konvertuar në “vorioepirotë” dhe nënshtetas greko-shqiptarë të dyzuar.



Karamanlisi e Berisha po krijojnë “zgjedhësit e dyzuar” greko-shqiptarë



Greqia po kërkon të krijojë kështu një ushtri të madhe njerëzish me përkatësi të dyzuar që t’i përdorë ata si forcë elektorale si në Greqi dhe në Shqipëri. Fjala popullore “kërkon të nxjerrë dy lëkura nga i njëjti dash” në Greqi tani po kthehet në politikë shtetërore për të përdorur të njëjtët njerëz që të ndikojnë në rezultatet zgjedhore si në Greqi dhe në Shqipëri.

Fatos Nano u mor vesh me PASOK-un që emigrantët shqiptarë me bindje të majta në Greqi të ishin njëkohësisht anëtarë të PS-së dhe të PASOK-ut. U krijua kështu “dyanëtarsia partiake shqiptaro-greke”. Qeveria e “Nea Demokracisë”, Karamanlisi e Berisha, po ia kalojnë të majtës, po krijojnë zgjedhësin e dyzuar greko-shqiptar. Kjo do të jetë me rrjedhoja shumë më të rënda. Kur ka dhënë pëlqimin për këtë ligj grek të paktën Berisha të kishte shkëputur nga grekët një premtim se më në fund do ta njohin praninë e minoritetit shqiptar në Greqi. Pushtetarët grekë jo vetëm nuk bëjnë këtë por thirrën ambasadorin amerikan në Athinë për ta kërcënuar që SHBA të heqë dorë nga përmendja e një minoriteti shqiptar në Greqi, se aty paska vetëm emigrantë nga Shqipëria. Berisha duhet t’i thotë Bakojanit se edhe “grekët në Shqipëri bij argatësh janë, madje argatësh sarakaçenë të greqizuar në gjuhë, jo grekësh etnikë.



Shtetet që krijojnë ”nënshtetësinë e përbashkët” shkojnë drejt shkrirjes



Kur SHBA po tregojnë interesim të shtuar për të ndikuar që Greqia të pranojë realitetin e një minoriteti shqiptar në Greqi është e pafalshme që qeveria e Shqipërisë të dalë hapur në mbështetje të planeve minuese të Greqisë kundër kompaktësisë së kombit shqiptar. E kemi dëgjuar disa herë kryeministrin Berisha të thotë se “Shqipëria do të bëjë çdo gjë për të hyrë në BE e në NATO”. Si nënshtetas shqiptarë që nuk synojmë të marrim atë pasaportën greke që e lavdëron aq shumë Berisha, kemi të drejtën të pyesim: mos vallë kryeministri ligjin grek të bashkimit të Shqipërisë me Greqinë nëpërmjet nënshtetësisë (shtetësisë së dyzuar) e quan si rrugë të integrimit të Shqipërisë në Europë e NATO?! Nëse e mendon kështu përsëri kemi të drejtën të themi se ky nuk është integrim i Shqiprisë në BE e NATO, por është gllabërim i Shqipërisë dhe i shqiptarëve nga Greqia.

Kur dy shtete vendosin të krijojnë një nënshtetësi të përbashkët masive do të thotë se ata shkojnë drejt shkrirjes, që në çdo rast është gllabërim i njëri prej tjetrit (i më të dobëtit nga më i forti). A e di kryeministri i Shqipërisë se qysh nga koha e krijimit e njohjes së shtetit të pavarur grek ky shtet ka trefishuar territorin e tij dhe oreksi grek për pushtime e asimilime të reja në Ballkan nuk është shuar aspak. Udhëtarja e palodhur angleze Edit Durham qysh para gati një shekulli na e ka shpjeguar këtë që bën Greqia tani me “dyshtetësinë e grekëve homogjenë”. Ajo ka lënë të shkruara fjalët që i kishte thënë “Kondulis, pushtuesi grek i Korçës” se: Oreksi vjen duke ngrënë. Ne tashmë kemi ngrënë, por duhet të hamë gjithnjë e më tepër... Bishat hanë kur kanë uri. Kondulis donte të hante për grykësinë e tij”.

Nuk e sheh kryeministri i sotëm i Shqipërisë se pikërisht kështu mendojnë e veprojnë pushtetarët grekë tani? Apo e sheh dhe është rob i një detyrimi të madh që atë kënaqësi që nuk ia dha dot ish-kryeministrit Micotaqis për të përmbushur programin e parashtruar prej tij në “Deklaratën e 14 korrikut 1993”, ka vendosur t’ia japë bijës së Micotaqisit, zonjës Dora Bakojani, që tani është ministre e jashtme e Greqisë?! Nëse bëhen ato që po kërkojnë grekët duke krijuar “ushtrinë e dyshtetësisë” me mercenarë shqiptarë për të gllabëruar Shqipërinë, Dora Bakojani mund të hyjë në historinë e Greqisë si politikanja e udhëheqësja më e suksesshme e atij vendi. Kurse Berisha të jetë i sigurtë se do të hyjë në historinë e Shqipërisë si kryeministri më i keq i këtij vendi.



12 nëntor 2006 Abdi Baleta

AHTISARI U MATEJ SERBËVE, POR U RA SHQIPTARËVE



Tani nuk ka mbetur më asnjë dyshim se përfshirja e Kosovës si pjesë e pandashme e Serbisë në kushtetutën serbe pati ndikime të menjëhershme në procesin e “përcaktimit të statusit përfundimtar” të Kosovës. Grupi i Kontaktit dhe i dërguari i sekretarit të përgjithëshëm të OKB-së, si pa gjë të keq i lanë mënjanë të gjitha përbetimet e diplomacisë ndërkombëtare se “statusi përfundimtar ”i Kosovës do të shpallet brenda vitit 2006 dhe thanë se kjo do të lihet të bëhet pas zgjedhjeve që do të mbahen në Serbi. Kur jepnin këtë lajm folëset në ekranet televizive të Tiranës më 10 nëntor theksonin se: “nuk është e qartë nëse fjala është pas zgjedhjeve parlamentare serbe që janë caktuar të mbahen më 21 janar 2007, apo pas zgjedhjeve presidenciale në Serbi që nuk dihet se kur mund të mbahen”. Pak ditë më vonë mësuam se Ahtisari dashka ta shtyjë shpalljen e e “projektit” të tij plot 3 muaj, deri në fund të muajit mars të vitit 2007.

Pra Ahtisari si pa gjë të keq njoftoi botërisht se zgjidhja e statusit të Kosovës është në vartësi të humorit e të intrigave politike në Beograd, të inateve të diplomacisë ruse, të pavendosmërisë së disa diplomacive perëndimore, që në çdo rast e për çdo gjë, vështirësitë me partnerët e tyre i kanë kapërcyer duke pranuar hiletë në kurriz të shqiptarëve. Tani duhet thënë se Koshtunica e Tadiçi me arrogancën e tyre serbe e arritën atë që donin, bënë që të dështonte premtimi i diplomacisë ndërkombëtare dhe dalin para serbëve si flamurmbajtësit e rinj të krenarisë e të ambicieve mesjetare serbe, pra si milosheviçët e rinj.

Qysh nga fillimi i misionit të Ahtisarit politikanët serbë, sidmos Koshtunica e Tadiçi dhe propaganda serbe nuk i ndalën sulmet e egra kundër personalitetit të shquar finlandez, Ahtisari, duke e akuzuar atë se po tregohej i njëanshëm në dëm të serbëve e favorizues i shqiptarëve, madje kërkuan disa herë edhe dorëheqjen e tij nga misioni i ngarkuar. Edhe Ahtisari u detyrua disa herë të jepte me takt ndonjë kundërpërgjigje për akuzat, të qortonte qëndrimet obstruksioniste të serbëve dhe linte përshtypjen se po bashkërendonte ndershmërisht përpjekjet e tij me ato të hallkave të tjera të diplomacisë e të drejtëissë ndërkombëtare për të sjellë në vete mendjet e çakorduara të politikës beogradase. Shqiptarët i shihnin si pozitive këto qëndrime, në dukje konstruktive të të dërguarit të Kofi Ananit, i cili në fund të mandatit të tij e drodhi llafin i pari, duke paralajmëruar se Ahatisari që kishte lënë përshtypjen shpesh herë se po u matej fort serbëe, goditjen do ta jepte mbi kokën e shqiptarëve. Kjo u pa qartë kur Ahtisari shpalli se ka shtyrë paraqitjen e projektit për statusin Kosovës, pas takimit të fundit me Grupin e Kontaktit në Vjenë. Ky veprim i Ahtisarit me sa duket ka nervozuar edhe një pjesë të diplomacisë në Grupin e Kontaktit, sepse përfaqësuesi amerikan për Kosovën Uizner është shprehur se shtytja e afatit që thotë Ahtisari nuk mund të jetë më gjatë se në fund të muajit janar 2007. Kjo deklaratë është një provë më tepër se shqiptarët kanë shumë arsye të jenë të pakënaqur e të shqetësuar nga qëndrimi papritur për ta i Ahtisarit.

Shqiptarët si gjithmonë janë përpjekur të lënë përshtypjen e mirë se kanë besim tek diplomacia ndërkombëtare, se e kuptojnë stilin e kësaj diplomacie, që ruhet të mos i acarojë në kulm serbët e tronditur nga shembja e ëndrrave të tyre mitike-historike dhe nga përmbysja e planeve të tyre politike pas rrëzimit të Milosheviçit. Shqiptarët ndryshe nga zevzekët serbë që kanë përplasur këmbët me inat edhe kur diplomacia ndërkombëtare dhe sidomos Ahtisari pëpiqeshin të mos ua lëndonin sedrën e tyre të goditur rëndë, kanë ndjekur filozofinë “i duruari i fituari” dhe “qingji i urtë pi dy nëna”. Por vendimi i Ahtisarit i ka lënë shqiptarët duke thithur gishtin e tyre që gjithsesi nuk është sisë e nuk nxjerr qumësht. Kurse serbët si braca të vërtetë në politikë e diplomaci ia morën mishin nga vorba si diplomacisë ndërkombëtare dhe shqiptarëve dhe tani kanë një rast të kapardisen se për Serbinë ka ardhur një epokë e re dhe një shans i ri: nuk është më ajo kohë kur ata thonin “Serbia humbet në paqe atë që e fiton në luftë”, por në saje të Koshtunicës e të Tadiçit e të “Nënës Rusi” erdhi koha që “Serbia të fitojë në paqe atë që e ka humbur në luftë”.

Për të bërë këtë ndryshim u përqëndruan përpjekjet e diplomacisë serbe e të miqve ndërkombëtare të Serbisë, duke përfshirë edhe pushtetarë të Tiranës, qysh të nesërmen e nënshkrimit të marrëveshjes ushtarake në Kumanovë në mesin e vitit 1999. Për të kthyer humbjen e dytë ushtarake të Serbisë në Kosovë (e para më 1389) në një fitore të “Serbisë qiellore” u mobilzuan të gjitha forcat politike, kishtare, agjenturore e shoqërore në Serbi. Gjithë veprimtaria e serbëve u zhvillua nën parrullën “Kosova zemra e Serbisë”. Serbët nuk pyetën aspak se çfarë do të mendonin diplomacia e opinioni publik botëror për këtë parrullë mesjetare, arrogante, kërcënuese për shqiptarët e Ballkanit dhe tallëse për NATON që ndërhyri ushtarakisht në Kosovë në vitin 1999, pikërisht sepse pjesa më serioze e diplomacisë ndërkombëtare filloi të kuptonte( edhe pse nuk e tha publikisht) se parulla “Kosova , zemra e Serbisë” ishte një mashtrim i pështirë, se Kosova kishte mbetur ashtu siç kishte qene historikisht tokë shqiptare e banuar nga shumicë dërrmuese shqiptare.

Diplomacia perëndimore ende sillet si e vonuar në kuptimin e realiteteve ballkanike, sidomos të realitetit në Koosvë. Mendje të ndritura e të drejta në Perëndim e kanë shpjeguar qysh para një shekulli shkakun themelor të ngatërresave që po bën edhe tani Serbia. Edit Durham ka shkruar fare qartë : “ Doktrina themelore e Serbisë së Madhe është mospranimi i faktit se historia ka ekzistuar edhe para krijimit të Perandorisë serbe dhe se trojet e Ballkanit kanë pasur zotër edhe para ardhjes së serbëve”. Duhej të kishte mjaftuar kjo thënie që diplomacia perëndimore të kishte një pamje të qartë të problemit pse në Kosovë nuk ka vend të imitohet modeli boshnjak i (pseudo)zgjidhjes së problemit. Duhej të kishin mjaftuar këto fjalë të anglezes së shquar si njohëse e mirë e Ballkanit, që kjo diplomaci kushtetutën e re serbe da dënonte si një projekt mesjetar për Serbinë e Madhe. Por për paradoks askush nuk ngre stuhi zemërimi propagandistik e politik kur Serbia shpall ambicie të tilla për rikrijim të Serbisë së Madhe mesjetare siç tentoi të bënte dhe Milosheviçi me luftë e agresion. Ndërsa kur shqiptarët përmendin me zë të mekur të drejtën e tyre për bashkim kombëtar bien gjthëandej kambanat e alarmit se po kërkohet krijimi i “Shqipërisë së Madhe”. Prandaj ndodh që Ahtisari u matet gjithë kohën serbëve dhe goditjen ua jep në kokë shqiptarëve.

Miti serb i quajtur “Kosova, zemra e Serbisë” ka lënë aq shumë gjurmë në psihikën diplomatike ndërkombëtare sa edhe tani në fund të vitit 2006 politikanë me peshë si ish-kancelari i Gjermanisë në vitin 1999, Gerhard Shrëder shprehet se “lufta e NATO-s në Kosovë ishte luftë për të drejtat e njeriut”, paçka se gjithçka vërteton që kjo ka qene luftë për zmbrapsjen e një agresioni shtetëror të një vendi e populli kundër një vendi e populli tjetër, agresionit të Serbisë e të kombit serb kundër Kosovës shqiptare e kombit shqiptar.Është ende mospranimi hapur i kësaj të vërtete që po e pengon diplomacinë ndërkombëtare të shohë ashtu is është shëmtinë dhe natyrën provokuese të kushtetutës së Serbisë dhe që po e çon Grupin e Kontaktit në gabimin e tij të radhës, në një padrejtësi të re ndaj shqiptarëve, duke e lidhur shpalljen e statusit të Kosovës me zgjedhjet në Serbi.

Në librin e saj të shkëlqyer “I fuqishmi dhe i Gjithëfuqishmi” (qershor 2006) zonja Medlin Ollbrajt, që luajti një rol tejet të rëndësishëm në mobilizimin e diplomacisë perëndimore për të vendosur sulmin e NATO-s mbi Serbinë në vitin1999 e ka thënë hapur se në atë kohë diplomacia perëndimore nuk guxonte të quante mësymjen serbe për gjenocid në Kosovë si agresion sepse kishte mbetur tek formula “Kosova është pjesë shtetërore e Serbisë”. Vendimi i fundit i Ahtisaritt për ta lidhur përcaktimin e statusit të Kosovës me zgjedhjet në Serbi, për fat të keq, është riminishencë e dëmshme e këtij vlerësimi të gabuar të diplomacisë ndërkombëtare. Kjo diplomaci nuk po arrin që të shkëputet nga ferrat historike, psikologjike e politike që i janë ngjitur prej kohësh. Po të ishte shkëputur nuk mbetej asnjë arsye që Ahtisari, me bekimin ose yshtjen e proserbëve në Grupin e Kontaktit, të shtynte shpalljen e premtuar të statusit të Kosovës dhe t’u jepte politikanëve shovinistë serbë një kartë të fortë propagande e demagogjije për ta tundur se ata arritën të shkëpusnin edhe një herë nga diplomacia ndërkombëtare vlerësimin se Kosova duhet të trajtohet dhe më tej si pjesë e Serbisë, ashtu si është shkruar në kushtetutën e re serbe.

Ahtisari e kompromentoi rëndë moralin e misionit të tij. Nuk paskan qenë pa bazë ato shqetësimet që i mbanim të fshehura se Ahtisari në çastet delikate mund ta vërtiste lojën për të ndihmuar edhe një herë padrejtësisht Serbinë, siç bëri kur ishte në rolin bashkëpunëtorit të rusit Çernomerdin gjatë misionit ndërmjetësues tek Milosheviçi në kohën kur NATO bombardonte Serbinë, dhe përpiqej bashkë më ish-kryeministrin rus ta shpëtonin Serbinë nga një disfatë e pandreqshme ushtarake dhe nga një kapitullim i plotë jo vetëm moral, por dhe politiko-diplomatik.

Shqiptarëve u mbetet edhe një herë të lëpijnë buzët e të pështyjnë shijen e hidhur që u le zhgënjimi nga mosvërtetimi i filozofisë së tyre popullore “urtë e butë e plot tigani”. Tani duhet të mësojnë më mirë se kjo filozofi është e kapërcyer në politikën e në mendësinë diplomatike ndërkombëtare, të cilës serbët i treguan se dinë t’i përshtaten më mirë sipas një tjetër filozofie “sherr e shamatë e plot sahani”. Serbët nuk ia kursyen paralajmërimet diplomacisë ndërkombëtare se po nuk mbeti Kosova nën Serbi kurrë Serbia nuk do të njohë status tjetër për Kosovën, se ngatërresat në Ballkan nuk do të pushojnë, madje paralajmëruan hapur botën se Serbia është gati të marshojë sërish me ushtri kundër Kosvës. Dhe pas gjithë kësaj çmendurie politike-diplomatike dhe këtij vringëllimi armësh diplomacia ndërkombëtare heshti me mospërfillje, në vend që të paralajmëronte si duhej Serbinë se NATO nuk ishte shpërbërë ende, se shqiptarët do të ndihmoheshin të përgatiteshin më mirë kësaj radhe për të zbatuar rregullin “dy duart për një kokë”. Diplomacia ndërkombëtare u buzëqeshi madje serbëve, nisi funksionar pas funksionari në Kosovë që të bënin raporte pas raportesh, që askush në këtë botë nuk arrin t’i lexojë më e jo t’i kuptojë e t’i zbatojë.

Ithtarët shqiptarë të realopolitikës me siguri edhe kësaj herë do të përdorin argumentin: po ç’mund të bënin tjetër shqiptarët, veçse të shpresonin tek ndërkombëtarët, t’u shprehinin mirataim për gjithë këshillat e taktikat e tyre se vetëm kështu mund të dilte ndonjë gjë, pasi ne nuk jemi të fortë si serbët? Kjo psikologji e paralizoi politikën shqiptare në Kosovë për shumë kohë, deri sa në skenë doli veprimtaria e UÇK-së që disa e etiketuan madje si aventurizëm, apo si punë agjenture serbe. Por koha dëshmoi se punët qëndronin ndryshe. Edhë ksaj here të paktën shqiptarëve t’u thuhej më hapur si po shkonin punët, të zbuloheshin para tyre intrigat, të mos mbyllej politika shqiptare në një guackë sekreti për natyrën e bisedimeve shqiptaro-serbe, që nuk ishin aspak teknike, siç cilësoheshin publikisht, por ishin bisedime të mirëfillta politike që i dhanë mundësinë Serbisë të dalë këtu ku ka dalë sot, që të bëjë naze pasi nëpërmjet “bisedimeve teknike” ka arritur një shkallë të lartë boshnjakëzimi të Kosovës në përpilimin e projekteve që priten të vihen në jetë. U përsërit procesi i Rambujesë. Serbët siguruan shumë lëshime në rregullimet praktike për Kosovën dhe tani bëjnë sikur nuk kanë marrë asgjë, se paskan dalë të humbur dhe tentojnë zgjidhjen e fortë, siç bëri Milosheviçi kur erdhi puna për të vënë firmat mbi tekstet e Rambujesë. Atëherë serbët lanë gjithçka mënjanë e nisën mësymjen e armatosur në shkallë të gjërë . Të njëjtën gjë po bëjnë tani, duke kërcënuar me luftra të reja në Ballkan nëse statusi përfundimtar i Kosovës nuk do të jetë brenda në Serbi.

Shqiptarët bëjnë mirë që thonë se kushtetuta serbe nuk ka ndikim për zgjidhjen e çështjes së Kosovës, nëse janë të vendosur t’i thonë edhe diplomacisë ndërkombëtare se nuk ka më asnjë kompromis me Serbinë, madje do të rishikohen dhe ato pazaret që u bënë në Vjenë para se Serbia të dëshmonte se nuk i respekton ato, para se Serbia ta zhvlerësonte gjithë procesin disavjeçar të diplomacisë ndërkombëtare duke e vënë në kushtetutë se Kosova është pjesë e Serbisë.

Nëse deri tani politika zyrtare shqiptare në Kosovë ka vepruar e folur sipas stereotipeve që përqafoi ose pranoi në Rambuje tani është koha të flasë siç flet “Vetëvendosja” dhe përfaqësuesi i saj Albin Kurti. Më 10 nëntor 2006 pasi folëset televizive në Tiranë dhanë lajmin për vendimin e Ahtisarit nëpërmjet “Top Channel” ndoqëm një prononcim nga Hashim Thaçi dhe një nga Albin Kurti. Thaçi nuk kishte ndryshuar asgjë në të folurën diplomatike burokratike që kanë përdorur vitet e fundit udhëheqësit politikë në Kosovë. Një vetësiguri rutinë. Ai i siguroi shqiptarët se nuk janë të tradhtuar nga diplomacia perëndimore, se sido që të shkojnë punët Kosova do të jetë e pavarur. E pavarur me fjalë por ama shumë vetë thonë me sovranitet të kufizuar. Ky kufizim sovraniteti, që maskohet me termat “nën mbikqyrje ndërkombëtare”, tashmë kryesisht evropiane, në fakt maskon atë pjesë të sovranitetit që do t’i njihet Serbisë mbi Kosovën.

Albin Kurti ishte shumë më i qartë për rreziqet që u kanosen shqiptarëve nëpërmjet procesit të boshnjakëzimit të mëtejshëm në Kosovë. Kosova sërish do të jetë ”shtet i pavarur”, po e privuar deri nga mekanizmat që i japin jetë pavarësisë së një shteti, pa ushtri, pa ministri mbrojtjeje, pa ministri të jashtëme, pa anëtarësim në OKB. Me një fjalë do të jetë ashtu si ka thënë gjithnjë Serbia, pjesë e saj me autonomi të brendshme, por të maskuar me kapele europiane në kokë e jo më me kapele serbe.

Mos po e teoprojmë me pesimizëm? Edhe po të jemi më pesimistë se duhet e keqja nuk do të vijë nga kjo. E keqja do të vijë nëse jemi optimistë në hava, nëse gjykojmë me sy mbyllur e me veshët të shtupuar para asaj që bëhet e thuhet.

Ahtisari serbët që e shanë dhe e stërshanë në fund i përkëdheli. Shqiptarët i goditi në kokë, sepse dëshmoi që në sytë e gjykimin e diplomacisë ndërkombëtare tekat e ambiciet e marra të serbëve meritojnë më shumë vëmendje se të drejtat dhe shpresat e ligjshme të shqiptarëve.



12 nëntor 2006 Abdi Baleta.